Αρχαία ελληνική γλώσσα και εγκέφαλος (vid)
ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ
Επιμέλεια: Νικόλας Σεγκούντος
Η αρχαία ελληνική γλώσσα εκτός του ότι είναι θεραπευτική, ενεργοποιεί συγκεκριμένα κέντρα του εγκεφάλου, καθιστώντας τον μαθητή εξυπνότερο.
Ερυθρόμορφη παράσταση αθηναϊκού σχολείου του 5ου αιώνα π.Χ. Πηγή: Supplied
v
ΑΡΚΕΤΕΣ ΜΕΛΕΤΕΣ από Έλληνες και ξένους επιστήμονες έχουν δείξει ότι η αρχαία ελληνική γλώσσα, εκτός από το να είναι μια ζωντανή γλώσσα, είναι επίσης και θεραπευτική, καθώς έχει την ικανότητα να θεραπεύει πολλές παθήσεις, όπως για παράδειγμα τη δυσλεξία.
Σε επιστολή του στην εφημερίδα «Καθημερινή» (17 Οκτωβρίου 2010), με τίτλο «Τα Αρχαία Ελληνικά και ο εγκέφαλος» ο Σταύρος Παπαμαρινόπουλος, καθηγητής του Πανεπιστημίου Πατρών και μέλος του Συμβουλίου Έρευνας και Τεχνολογίας, αναφέρεται στη θεωρία του καθηγητή Έρικ Χάβελοκ (Eric Havelock), σύμφωνα με την οποία το αρχαίο ελληνικό αλφάβητο προκάλεσε πακτωλό αφηρημένων εννοιών στον αρχαίο ελληνικό κόσμο, λόγω ενεργοποίησης του εγκεφάλου των χρηστών του.
Η επιστολή αυτή αξίζει να διαβαστεί, γιατί αποτελεί απάντηση σε όσους θεωρούν τα αρχαία ελληνικά «νεκρή γλώσσα», η οποία «κουράζει και ταλαιπωρεί» τους μαθητές.
ν
Κύριε Διευθυντά,
Σύμφωνα με την θεωρία του καθηγητού της Φιλολογίας Eric Havelock, η οποία στηρίζεται στον Πλάτωνα, το αρχαίο ελληνικό αλφάβητο προκάλεσε πακτωλό αφηρημένων εννοιών στον αρχαίο, ελληνικό κόσμο, λόγω ενεργοποίησης του εγκεφάλου των χρηστών του.
Στον συνεδριακό τόμο των τετρακοσίων σελίδων «Alphabet and the Brain, έκδοση Springer του 1988», παρουσιάζονται τα συμπεράσματα πλήθους κορυφαίων επιστημόνων φιλολόγων, γλωσσολόγων και άλλων ειδικοτήτων πλην Ελλήνων αντιστοίχων ειδικοτήτων.
Επιμελητές της έκδοσης ήταν ο καθηγητής της Ιατρικής Charles Lumsden του Πανεπιστημίου του Τορόντο και ο Διευθυντής του Κέντρου Θεωρίας της Επικοινωνίας “Marchal McLuhan” Derrick De Kerckhove. Τα επιστημονικά αποτελέσματα, τα οποία υποστηρίζουν την θεωρία του Havelock είναι τα εξής:
-
Η περιοχή Broca, που βρίσκεται στην αριστερή πλευρά του εγκεφάλου, ενεργοποιήθηκε λίγο περισσότερο, λόγω του ελληνικού αλφαβήτου, διότι χρησιμοποιήθηκαν επιτυχώς φωνήεντα σε γραφή για πρώτη φορά.
-
Ο ανθρώπινος εγκέφαλος επαναπρογραμματίστηκε ριζικώς.
-
Η πιο πάνω αναφερθείσα συγκλονιστική μεταβολή στην λειτουργία του εγκεφάλου, προκάλεσε μια ουσιώδη αλλαγή στην ψυχολογία των χρηστών του αλφαβήτου, από την οποία προέκυψε η ανάγκη επικοινωνίας των πολιτών διά της λειτουργίας του θεάτρου.
Οι δημοσιευμένες έρευνες της επιστημονικής ομάδας του Ιωάννη Τσέγκου παρουσιάζονται στο βιβλίο «Η Εκδίκηση των Τόνων». Σε αυτές, αλλά και σε νεώτερες έρευνες 1999-2010, απέδειξαν ότι οι μετρήσιμοι δείκτες της Λεκτικής Νοημοσύνης και της Αφαιρετικής Σκέψης, με αποδεκτές τεχνικές, επιταχύνθηκαν σε ομάδα 25 μη-δυσλεξικών παιδιών. Η διδασκαλία στα παιδιά αυτά καθώς και οι μετρήσεις των δεικτών άρχισαν από την ηλικία των 8 ετών και συνεχίστηκαν μέχρι και τα 12 χρόνια τους.
Οι ίδιοι δείκτες επιβραδύνθηκαν στην ισάριθμη ομάδα μη-δυσλεξικών παιδιών, τα οποία δεν διδάχθηκαν εβδομαδιαίως και εξωσχολικώς, επί δίωρο, την Αρχαία Γλώσσα.
Ας σημειωθεί ότι οι δύο ομάδες διδάχθηκαν τα ίδια προγραμματισμένα μαθήματα στο κανονικό ωράριο, η δε στατιστική ανάλυση των αποτελεσμάτων έγινε με γενικώς αποδεκτό πρότυπο.
Ωστόσο, η Αυστραλή πανεπιστημιακή ερευνήτρια Kate Chanock έκανε ένα βήμα παράλληλο ως προς τον Ιωάννη Τσέγκο, διότι στο έργο της «Help for a dyslexic learner from an unlikely source: the study of Ancient Greek, Literacy 2006» περιγράφει πως κατέστησε έναν αγγλομαθή δυσλεξικό σε μη-δυσλεξικό, με τα Αρχαία Ελληνικά! Εν τούτοις, από φέτος, τα μεν παιδιά της Αγγλίας του Δημοτικού στην περιοχή της Οξφόρδης, με επιστημονική πρόταση, επιπροσθέτως των μαθημάτων τους θα μαθαίνουν Αρχαία Ελληνικά, τα δε αντίστοιχης ηλικίας Ελληνόπουλα, με πολιτική απόφαση μόνον, δεν θα διδάσκονται την Αρχαία Γλώσσα, ενώ θα έπρεπε, αλλά την Αγγλική!
ν
Σταύρος Π. Παπαμαρινόπουλος
Καθηγητής Πανεπιστημίου Πατρών
Μέλος του Εθνικού Συμβουλίου Έρευνας και Τεχνολογίας 2004-2010
ν
Σε αυτή την λεπτομέρεια από την παράσταση του αθηναϊκού σχολείου του 5ου αιώνα π.Χ. ένας δάσκαλος ετοιμάζεται να γράψει σε μια πινακίδα (ταμπλέτα) – την πρώιμη έκδοση του φορητού υπολογιστή (laptop). O μαθητής, όρθιος μπροστά στον δάσκαλο, περιμένει τον έλεγχο της άσκησής του. Οι πινακίδες ήταν κατασκευασμένες από ξύλο οξιάς ή ελάτης, και στις εσωτερικές πλευρές επιχρισμένες με κερί, πάνω στις οποίες μπορούσε να γράψει κανείς με ένα αιχμηρό στυλό (γραφίδα). Η γραφίδα, όπως αυτή που κρατά ο δάσκαλος, ήταν μεταλλική ή από ελεφαντόδοντο. Με μια τέτοια γραφίδα ο Κάσκας, ένας από τους συνωμότες, σκότωσε τον Ιούλιο Καίσαρα το 44 π.Χ. Οι πινακίδες εξακολούθησαν να είναι σε χρήση κατά τον μεσαίωνα σε όλη την Ευρώπη και το παλαιότερο σωζόμενο δείγμα, που τώρα βρίσκεται στο Μουσείο Ουφίτσι της Φλωρεντίας, ανήκει στο έτος 1301.
ν
ν
ν
