Διαλογισμός: Οι τρεις πνοές της ζωής
ΠΡΩΤΗ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ
Από τον Ανδρέα Τσάκαλη
Τρεις αναπνευστικές ασκήσεις για χαλάρωση, μείωση του στρες, γαλήνεμα του νου και σύνδεση με το πνεύμα ή ανώτερο Εαυτό.
v
Η ΛΕΞΗ «πνεύμα» προέρχεται από το ρήμα «πνέω» και από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα έχει τόσο το νόημα της πνοής του αέρα, όσο και τη σημασία του θείου σπινθήρα που είναι μέσα στον άνθρωπο, σύμφωνα με τις θεωρίες των Γνωστικών.
Ο Όμηρος χρησιμοποιεί τη λέξη «πνοή» με την έννοια του φυσήματος του αέρα, αλλά και της πνοής της ζωής. Στην Οδύσσεια ο Όμηρος της αποδίδει τη σημασία του ανώτερου, καθαρού νου, όταν αναφέρεται στον Τειρεσία.
Παρόμοια, κατά τη δημιουργία του κόσμου, το «πνεύμα εφέρετο υπεράνω της αβύσσου» και μια πνοή αυτού του πνεύματος εμψύχωσε τον άνθρωπο.
Σε πολλά εναλλακτικά συστήματα θεραπείας η «πνοή» θεωρείται ως υλικός φορέας μιας λεπτοφυούς ενέργειας που στην Ανατολή ονομάζεται «πράνα» ή «τσι», ενώ οι Δυτικοί την αποκαλούν «αιθέρα». Αυτή η λεπτοφυής ενέργεια είναι η νοήμων και δημιουργική δύναμη που υφίσταται στη βάση της ύπαρξής μας.
Οι αρχαίοι επί χιλιάδες χρόνια πίστευαν ότι η κατάλληλη αναπνοή ενεργοποιεί όλο το σώμα και ότι αποβάλλει όλες τις άχρηστες και βλαβερές ουσίες απ’ αυτό. Βελτιώνει τη λειτουργία των οργάνων –ιδιαίτερα της καρδιάς– καθώς και όλων των συστημάτων του σώματος π.χ. του κυκλοφοριακού, του νευρικού και του πεπτικού συστήματος. Τέλος, ηρεμεί το νου, γι’ αυτό και οι γιόγκι καταφέρνουν με αυτό τον τρόπο και εισέρχονται σε μια κατάσταση εσωτερικής γαλήνης.
Για να πετύχουμε όλα αυτά τα θαυμαστά αποτελέσματα, το πρώτο βήμα είναι να καθαρίσουμε, ή μάλλον να «φωτίσουμε», την αναπνευστική μας συμπεριφορά.
Ίσως φαίνεται απλό, αφού κάθε άνθρωπος νομίζει ότι ξέρει πολύ καλά πώς να αναπνέει και, επομένως, δεν έχει να μάθει τίποτα καινούριο σχετικά μ’ αυτό.
Όσοι όμως ασχολούνται με πνευματικές τεχνικές, όπως η γιόγκα και ο διαλογισμός, γνωρίζουν πόσο μεγάλη σημασία δίνεται στις αναπνευστικές ασκήσεις.
Ας γίνουμε όμως πιο σαφείς.
v
v
Συνδέοντας την «πνοή» με το πνεύμα
Κάποια στιγμή που θα κάθεστε αναπαυτικά και θα νιώθετε χαλαρωμένοι, στρέψτε την προσοχή σας στην αναπνοή. Μην προσπαθήσετε να αλλάξετε τον τρόπο που αναπνέετε. Απλά παρακολουθήστε την διαδικασία εισπνοής και εκπνοής με απόσπαση και αδιαφορία.
Αυτό πετυχαίνεται με δυο τρόπους. Ο ένας είναι να μετράτε κάθε αναπνοή (εισπνοή + εκπνοή), μέχρι να φτάσετε στις τριάντα πλήρεις αναπνοές.
Ο άλλος τρόπος είναι να συγκεντρώσετε την προσοχή σας στον αέρα της αναπνοής έτσι ώστε να νιώσετε την ανεπαίσθητη διέλευση της εισπνοής και της εκπνοής μέσα από τα ρουθούνια.
Το αποτέλεσμα είναι να γίνει η αναπνοή ρυθμική και κανονική, δηλαδή υγιής και θεραπευτική.
Επαναλαμβάνοντας την άσκηση αυτή τακτικά, αντιλαμβάνεται κανείς με τον καιρό ότι η αναπνοή επηρεάζεται από τις σκέψεις και τις συναισθηματικές διαταραχές και το αντίστροφο. Δηλαδή, η σωστή αναπνοή, μας βοηθάει να ηρεμήσουμε το νου και έτσι μπορούμε να τον χρησιμοποιούμε κατά βούληση ως δημιουργικό όργανο.
Αυτή είναι η πρώτη σύνδεση της «πνοής» με το πνεύμα.
Όταν καταφέρετε να κάνετε την αναπνοή ρυθμική και απαλή, μπορείτε να δοκιμάσετε να την κατευθύνετε. Έχει διαπιστωθεί ότι οποιαδήποτε διαταραχή ή ασθένεια οφείλεται είτε σε ενεργειακή υπερδραστηριότητα είτε σε απουσία ενέργειας στο πάσχον σημείο του σώματος. Και η πνοή, όπως είπαμε, είναι ο υλικός φορέας αυτής της λεπτοφυούς ενέργειας ή ζωής.
Όμως δεν είναι εύκολο να καταλάβει κανείς σε κάθε περίπτωση πότε και πού υπάρχει υπεραφθονία ή, αντίθετα, έλλειψη ενέργειας. Έτσι, όταν κατευθύνετε την πνοή, μέσω της εισπνοής σε κάποιο σημείο του σώματος, μην προσπαθείτε να το «ζωογονήσετε» στέλνοντας εκεί ενέργεια, αλλά χρησιμοποιήστε έναν άλλον εξισορροπητικό παράγοντα, δηλαδή το «φως».
v
Η άσκηση του φωτός
Ας το απλοποιήσουμε κάπως. Με τη μια ή και τις δυο παλάμες ακουμπήστε διάφορα σημεία του σώματος, π.χ. στο στήθος, στα πλευρά ή στην κοιλιά και νιώστε το κάθε σημείο όταν φουσκώνει ελαφρά με την εισπνοή. Σε κάποια σημεία η πνοή φτάνει με ένταση, ενώ σε άλλα φαίνεται άτονη, σαν ψευδο-αναπνοή.
Αυτό σχετίζεται με το είδος της αναπνοής σας –θωρακική ή κοιλιακή– όπως επίσης και με άλλους παράγοντες, όπως τη στάση του σώματος.
Καθώς αγγίζετε ένα σημείο με την παλάμη σας, φανταστείτε ότι, μαζί με την πνοή, ένα φως απλώνεται σε εκείνη την περιοχή. Αυτή η τοπική ακτινοβολία φωτός εναρμονίζει τη συγκεκριμένη περιοχή με το υπόλοιπο σώμα.
Αυτό το φως δημιουργείται από τον ήρεμο νου σε συνδυασμό με την ρυθμική αναπνοή. Το χρώμα του είναι λευκό ή λευκόχρυσο, γι’ αυτό και μερικοί μυστικιστές το αποκαλούν «φως της ψυχής».
Το φως αυτό αποτελεί τη δεύτερη σύνδεση της «πνοής» με το πνεύμα.
Στη διάρκεια όλης αυτής της διαδικασίας, η λέξη-κλειδί είναι ο Εαυτός. Γιατί αυτός που αισθάνεται, αυτός που σκέφτεται, αυτός που αποφασίζει για το καθετί, δεν είναι ο υλικός φορέας, αλλά ο Εαυτός. Όμως μερικές φορές –σπάνιες ίσως– απέχει για λίγο από τη δράση, αποσπάται από τις σκέψεις και μένει ατάραχος. Τότε είναι απλώς ένας σιωπηλός παρατηρητής.
Αυτός είναι ο παράγοντας που επαναφέρει την αρμονία στο σώμα και αποκαθιστά την ισορροπία των διαφόρων συστημάτων του οργανισμού. Επιβάλλει την παρουσία του σε όλο το σώμα και από τη σκοπιά αυτή είναι πράγματι η τρίτη σύνδεση «πνοής» και πνεύματος.
Γιατί όπως το σώμα, έτσι και το πνεύμα αποτελεί ένα όργανο, ίσως το ύψιστο όργανο, του Εαυτού.