Οι μαγικές δυνάμεις του αριθμού 3
ΠΡΩΤΗ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ
Posted by Youmagazine Staff
Ο αριθμός που εξηγεί τα πάντα στο σύμπαν
v
Η φυσική έχει ένα νόμο που εξηγεί τα πάντα. Και ο νόμος αυτός πηγάζει από τον αριθμό τρία, γιατί οι κόσμοι είναι τρεις: ο κόσμος της επιθυμίας, ο κόσμος των μορφών και ο άμορφος κόσμος.
Οι δακτύλιοi Borromean αντιπροσωπεύουν την ενότητα στη φύση. Όταν αφαιρεθεί ένας δακτύλιος, το σύστημα καταρρέει. Image: Supplied
v
ΤΑ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ δόγματα μιλούν για μια τριάδα. Οι πολιτικοί έχουν να σας πουν τρία πράγματα. Οι αναμνήσεις έρχονται σε εικόνες των τριών δευτερολέπτων. Ο λαός λέει ότι «το κακό τρίτωσε». Η ύπαρξη του δύο (πατέρας, μητέρα), σχεδόν αναπόφευκτα ακολουθείται από το τρία (το παιδί). Τα διαζύγια προκύπτουν επειδή τα πρόσωπα γίνονται τρία.
Το τρία είναι ο πρώτος περιττός πρώτος αριθμός. Από αυτόν, σύμφωνα με τους πυθαγόρειους, προκύπτει το πρώτο σχήμα στον κόσμο – το τρίγωνο. Το ένα είναι ουδέτερο, το δύο παθητικό, ενώ το τρία υποδηλώνει κίνηση και δράση. Συμβολίζει την επίδραση του πνεύματος πάνω στην ύλη, του ενεργητικού στοιχείου πάνω στο παθητικό. Από αυτό προκύπτει η δημιουργία. Γι’ αυτό ο Λάο Τσε λέει: «Το ένα γεννάει το δύο∙ το δύο γεννάει το τρία∙ το τρία γεννάει όλα τα πράγματα».
Οι Μοίρες είναι τρεις∙ τρεις είναι οι αρχές της ησιόδειας κοσμογονίας∙ τρία τα κύρια πρόσωπα της αιγυπτιακής μυθολογίας (Όσιρης, Ίσιδα και Ώρος) και τρεις οι Κύριοι του Κάρμα∙ οι δικαστές του Κάτω Κόσμου είναι επίσης τρεις. Πολλές υποχθόνιες υπάρξεις, κατώτερα αντίγραφα της τριάδας, έχουν τρία κεφάλια, όπως ο Κέρβερος ή η τρίμορφη Εκάτη, ενώ ο Ποσειδώνας, ο κύριος του κόσμου, κρατάει τρίαινα.
Στην Ορφική θρησκεία υπήρχαν τρεις κύριες θεότητες: η Μήτις (Σοφία), ο Φάνης (Φως) και ο Ηρικαπαίος (η αρχέγονη και ζωοδότης δύναμη του κόσμου). Ο Χρόνος ήταν επίσης τρισυπόστατος. Από αυτόν πήγασαν ο Αιθέρας και το Χάος που μαζί με το Κοσμογονικό Αυγό (απ’ όπου προήλθε ο κόσμος) παρήγαγαν την πρώτη θεϊκή τριάδα. Οι Κουρήτες ήταν τρεις και αντιπροσώπευαν την τριάδα των αρχικών στοιχείων (φωτιά, νερό, γη).
Στους Ομηρικούς Ύμνους, το κηρύκειο του Ερμή περιγράφεται ως μια «χρυσή ράβδος με τρία πέταλα». Πολύ πριν τον χριστιανισμό, έχουμε στους Βαβυλώνιους την τριάδα Άνου-Μπελ-Έα, τους θεούς του Ουρανού, της Γης και των Υδάτων, όπως και στους Σουμέριους την τριάδα Άνου-Ενλίλ-Ένκι.
Η ύπαρξη του δύο (πατέρας, μητέρα), σχεδόν αναπόφευκτα ακολουθείται από το τρία (το παιδί).
Ο αριθμός 3 δεσπόζει στην ελληνική μυθολογία. Από τον Κρόνο και τη Ρέα προήλθαν 3 γιοι (Δίας, Ποσειδών, Άδης) και 3 κόρες (Εστία, Δήμητρα, Ήρα). Οι Κύκλωπες είναι τρεις, το ίδιο οι Γοργόνες και οι Ερινύες, τρεις είναι επίσης οι Χάριτες. Ο Σενέκας μιλάει για τον τρίμορφο Γηρυόνη και ο Οράτιος για την τρίμορφη Χίμαιρα. Στην σκανδιναβική μυθολογία υπάρχει η ανώτατη τριάδα Θωρ-Οντίν-Φρέγια.
Στα κινηματογραφικά έργα δεσπόζουν οι τριλογίες. Το τρία βρίσκεται σε περίοπτη θέση στους τίτλους των λογοτεχνικών έργων – αρχίζοντας από τα Τρία Μικρά Γουρουνάκια, περνώντας στους Τρεις Σωματοφύλακες και καταλήγοντας στην Τριλογία του Κόσμου, του Άγγλου συγγραφέα φαντασίας Φίλιπ Πούλμαν.
Οι Ρωμαίοι πίστευαν ότι το τρία είναι ο τέλειος αριθμός: «Omne trium perfectum». Οτιδήποτε έρχεται σε τριάδες είναι τέλειο.
Η πίστη αυτή πέρασε στους χριστιανούς. Στο χωριό Baura, ένα μίλι από το Lambach στη Βόρεια Αυστρία, υπάρχει μια τριγωνική εκκλησία που χτίστηκε το 1722, με 3 πύργους, 3 παράθυρα, 3 πόρτες, 3 προσόψεις, 3 όργανα, 3 βωμούς από μάρμαρα 3 διαφορετικών αποχρώσεων, 3 σκευοφυλάκια που κόστισαν 333.333 φιορίνια και φυσικά είναι αφιερωμένη στην Αγία Τριάδα.
v
Ο αριθμός 3 στη φυσική
Οτιδήποτε υπάρχει στο σύμπαν σχετίζεται με τον αριθμό τρία. Αυτό οφείλεται στο ότι κατά κάποιο τρόπο περικλείει τη «δύναμη της ενότητας». Αυτό υποστηρίζει η κβαντομηχανική, η οποία περιγράφει τη συμπεριφορά της ύλης στο μοριακό, ατομικό και υποατομικό επίπεδο.
Όταν όμως ένας σοβιετικός επιστήμονας το πρότεινε αυτό για πρώτη φορά στη δεκαετία του 1970, αντιμετωπίστηκε από την επιστημονική κοινότητα με σκεπτικισμό.
Ο Βιτάλι Εφίμοβ, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον –εδώ κατά τη διάρκεια επίσκεψης στο Ίνσμπρουκ της Αυστρίας, το 2009– ανέπτυξε τη θεωρία της τριαδικότητας, ενώ εργαζόταν ως πυρηνικός φυσικός στη Σοβιετική Ένωση το 1970.
Πρόκειται για τον πυρηνικό φυσικό Vitaly Efimov, ο οποίος πρότεινε την ύπαρξη μιας νέας εξωτικής κατάστασης της ύλης που σήμερα είναι γνωστή ως “Efimov quantum states” (κατάσταση Εφίμοβ). Την εποχή εκείνη ήταν ερευνητής στο A.F. Ioffe Physico-Technical Institute της Σοβιετικής Ακαδημίας Επιστημών στο Λένινγκραντ. Στη συνέχεια έγινε καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον.
Στην εργασία του τότε, το 1970, ανέφερε: «Η ενέργεια προκύπτει από το συντονισμό των δυνάμεων δύο σωμάτων σε ένα σύστημα τριών αλληλεπιδρώντων σωματιδίων».
Τα επόμενα 36 χρόνια οι φυσικοί όλου του κόσμου βάλθηκαν να αποδείξουν ότι οι εξισώσεις του Efimov ήταν λάθος και αυτό που πρότεινε ένας άπιαστος στόχος.
Η θεωρία του επιβεβαιώθηκε πειραματικά το 2006. (Evidence for Efimov quantum states in an ultracold gas of caesium atoms. Άρθρο στο περιοδικό Nature).
Για τους φυσικούς ήταν αδιανόητο ότι ο ενεργειακός συντονισμός δύο σωμάτων προκύπτει από τη σύζευξη τριών ελευθέρων ατόμων στην κατάσταση Εφίμοβ. Η εικόνα ωστόσο είναι απλή, αν τη δούμε σαν τα στρώματα ενός κρεμμυδιού. Στο πάνω-πάνω στρώμα υπάρχουν τα μόρια. Ξεφλουδίζοντας το κρεμμύδι θα δούμε ότι στο πιο κάτω στρώμα υπάρχει ένα μόριο 22,7 φορές μικρότερο. Και κάθε φορά που θα αφαιρούμε ένα στρώμα θα βρίσκουμε ένα άλλο μόριο ακόμη πιο μικρό.
Τέσσερις δεκαετίες αργότερα, η τεχνολογική εξέλιξη επέτρεψε οι ομάδες των τριών κβαντικών σωματιδίων να μελετηθούν και να χειραγωγηθούν.
Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η κβαντική κατάσταση Εφίμοβ γίνεται αντιληπτή μόνο κάτω από εξαιρετικά ψυχρές συνθήκες, Η ύλη, όταν ψύχεται μερικά δισεκατομμυριοστά του βαθμού πάνω από το Απόλυτο Μηδέν, κάνει περίεργα πράγματα…
Αν θέλετε τις τεχνικές λεπτομέρειες, διαβάστε το σχετικό άρθρο που δημοσιεύει το Quanta Magazine (Physicists Prove Surprising Rule of Threes).
Ο φυσικός Shih-Kuang Tung του Πανεπιστημίου του Σικάγου κρατά τους δακτύλιους Borromean που αντιπροσωπεύουν τοπολογικούς στόχους και χρησιμοποιούνται στη νανοτεχνολογία του DNA.
Όμως ο αριθμός τρία δεν βρίσκεται μόνο στην κβαντική κατάσταση της ύλης. Τρεις χρονιές (2006, 2009 και 2010), τρεις διαφορετικές ερευνητικές ομάδες σε τρεις διαφορετικές χώρες επιβεβαίωσαν την “κατάσταση Εφίμοβ”.
Αυτό άνοιξε την όρεξη και σε άλλους επιστήμονες, οι οποίοι τώρα υποστηρίζουν ότι και η ανθρώπινη συνείδηση είναι μια κβαντική κατάσταση της ύλης.
Σύμφωνα με τη θεωρία αυτή, η επεξεργασία της πληροφορίας στον ανθρώπινο εγκέφαλο γίνεται με τη βοήθεια 1011 νευρώνων (προσέξτε τον αριθμό τρία), που θα μπορούσαν να αναπαρασταθούν με 37 bits πληροφορίας.
Οι αρχαίοι πρόγονοί μας το έθεταν πιο απλά, μιλώντας για την τριαδική διαίρεση του ανθρώπου: πνεύμα, ψυχή και σώμα. Δηλαδή το διανοητικό μέρος του ανθρώπου, το συγκινησιακό και το ενστικτώδες. Από εδώ πηγάζουν οι ηθικές δυνατότητες του καλού, του ουδέτερου και του κακού.
Άλλοι μελετητές βλέπουν την τριαδική διαίρεση του ανθρώπου σαν φως: διαίσθηση (ηθικό φως), σκέψη (διανοητικό φως) και ένστικτο (ζωικό φως). Ας θυμηθούμε τις τρεις κράσεις της ιπποκράτειας ιατρικής (τα τρία ντόσας ή ιδιοσυγκρασίες της Αγιουρβέδα), αλλά και τα τρία πρωταρχικά στοιχεία στο αλχημιστικό έργο: άλας, θείο και υδράργυρος.
Σε κάθε περίπτωση, ο κόσμος στον οποίο ζούμε είναι γεμάτος από τριάδες…