Ενεργειακός διαλογισμός για αρχάριους
ΔΙΑΛΟΓΙΣΜΟΣ
Από τον Αντώνη Κυριαζή
Διώξτε την ένταση, ανανεώστε την ενέργειά σας και πετύχετε το μέγιστο των δυνατοτήτων σας. Ο ενεργειακός διαλογισμός είναι μια άσκηση που μπορεί να εκτελεστεί εύκολα από οποιονδήποτε.
v
ΟΠΩΣ βγάζουμε τα σκουπίδια έξω από το σπίτι και τα ρίχνουμε στον ειδικό κάδο απορριμμάτων, φροντίζοντας να διατηρούμε το περιβάλλον καθαρό, κατά τον ίδιο τρόπο πρέπει να ξεφορτωνόμαστε κατά καιρούς τα “σκουπίδια” που έχουμε μαζέψει μέσα μας, και που δεν είναι άλλα από τα άγχη και τις αγωνίες, τις αρνητικές σκέψεις και τις φοβίες, αλλά και τους πόνους που μας βασανίζουν και μας ταλαιπωρούν.
Ακόμα καλύτερα είναι αν αντικαταστήσουμε την ένταση και ανησυχία με ηρεμία και σιγουριά, τις αρνητικές σκέψεις με άλλες ελπιδοφόρες και θετικές, τους πόνους και την κατάθλιψη με περισσότερη υγεία και διάθεση για ζωή.
Ο τρόπος για να το κάνουμε αυτό είναι εύκολος και ανέξοδος και λέγεται διαλογισμός. Είναι ανέξοδος γιατί δεν χρειάζεται να γραφτούμε σε κάποια σχολή (ή να κλειστούμε σε κάποιο μοναστήρι), και είναι τόσο εύκολος που μπορούμε να τον κάνουμε οποιαδήποτε ώρα και στιγμή – την ώρα που γευματίζουμε, που περπατάμε ή την ώρα που οδηγούμε από το σπίτι στη δουλειά.
Επιπλέον η πρακτική του όχι μόνο προσφέρει μια πληθώρα οφέλη στην υγεία, από τη διαχείριση του άγχους και την πτώση της υψηλής αρτηριακής πίεσης, έως την αποφυγή καρδιακών παθήσεων, αυτοάνοσων νοσημάτων, καρκίνου και κατάθλιψης, ενώ μέσω της συγκέντρωσης βοηθά στην καλύτερη λειτουργία του εγκεφάλου και στην όξυνση του νου. Τα οφέλη λοιπόν είναι πολλά.
Ο διαλογισμός ήρθε στη Δύση με ως ένα εξωτικό άρωμα από την Ανατολή. Διαλογισμό όμως έκαναν και οι αρχαίοι λαοί που κατοικούσαν πέριξ της λεκάνης της Μεσογείου. Στην Αίγυπτο σώζονται πολλά αγάλματα σε στάση διαλογισμού, είναι γνωστές οι αναφορές του Πλάτωνα στους διαλογισμούς του Σωκράτη, ενώ ο Νουμάς, ο νομοθέτης των Ρωμαίων, έβαζε ολόκληρο τον πληθυσμό της Ρώμης να συνέρχεται και να διαλογίζεται εν πλήρη σιωπή. Όταν όμως ο αρχαίος κόσμος αποσύρθηκε και στη θέση του ήρθε το σκοτάδι του μεσαίωνα, όλες αυτές οι τεχνικές μετατόπισης της συνείδησης έσβησαν, ξεχάστηκαν, μαζί με τόσα άλλα.
v
Τα βασικά στοιχεία
Δύο είναι τα βασικά στοιχεία κάθε διαλογιστικής προσπάθειας: η σιωπή και η συγκέντρωση. Με τον όρο σιωπή εννοούμε τη μη δράση, την αποκοπή από τις πυρετικές εξωτερικές δραστηριότητες, αλλά και από τις φλογισμένες σκέψεις που σαρώνουν το νου. Η επίτευξη της εσωτερικής γαλήνης και της κατάνυξης είναι εδώ το ζητούμενο.
Με τον όρο συγκέντρωση αναφερόμαστε στο μάζεμα των ενεργειακών μας κομματιών που τα έχουμε σκορπίσει από ’δω κι από ’κει. Η διασκόρπιση έχει ως αποτέλεσμα την κόπωση, την αδυναμία, την έλλειψη συγκέντρωσης (στη δουλειά, στα μαθήματα, στις εξετάσεις) και γενικά ένα αίσθημα πτώσης και απογοήτευσης. Στο χέρι μας είναι να τα αλλάξουμε όλα αυτά.
Ο διαλογισμός, λοιπόν, δεν είναι τίποτε άλλο από το να μάθουμε να συγκεντρωνόμαστε στο εσωτερικό μας κέντρο, στον πυρήνα της ύπαρξής μας, σε σημείο που να μην διασπάται η προσοχή μας, να μην ταράζεται το μυαλό απ’ όσα συμβαίνουν γύρω μας.
Όπως το θέτει ο γιατρός Αμίτ Σουντ, καθηγητής στη Mayo Graduate School of Medicine και συγγραφέας του βιβλίου The Mayo Clinic Guide to Stress-Free Living, ο διαλογισμός «είναι βασικά η εκπαίδευση της προσοχής μας».
Μα, θα πείτε, δεν είμαστε συγκεντρωμένοι; Δεν είμαστε ο εαυτός μας καθημερινά;
Εδώ ο Αμίτ Σουντ διαφωνεί. Το σώμα μας, λέει, είναι εδώ, το μυαλό μας όμως ταξιδεύει κάπου αλλού. Και αποκαλεί την κατάσταση αυτή «ζαλάδα του αυτόματου πιλότου».
«Ξοδεύουμε σχεδόν το ήμισυ της ζωής μας σ’ αυτή την αυτόματη κατάσταση, η οποία τελικά μας κάνει δυστυχισμένους», λέει ο Σουντ. Και προσθέτει ότι η παραμονή για πολύ χρόνο σε αυτή τη διχοτόμηση συνείδησης αυξάνει τους νοσογόνους παράγοντες, όπως είναι η κατάθλιψη, το άγχος και η έλλειψη προσοχής.
v
Η δύναμη του οραματισμού
Οι αρχάριοι μπορούν να δοκιμάσουν την απλή και ευχάριστη άσκηση που ακολουθεί και η οποία μπορεί να εκτελεστεί σχεδόν οπουδήποτε, οποιαδήποτε στιγμή. Μετά την άσκηση, η αναζωογόνηση είναι δεδομένη. Βέβαια, το μεγάλο πρόβλημα είναι ακριβώς αυτό, δηλαδή η συγκέντρωση της προσοχής μας στην εσωτερική μας οντότητα. Ο νους συνήθως πετάει από ’δω κι από ’κει, ενώ χιλιάδες σκέψεις περνούν απ’ το μυαλό μας. Τον αφήνουμε να «πετάει» και συνεχίζουμε την προσπάθεια. Η πλήρης συγκέντρωση στον εαυτό απαιτεί χρόνο.
v
Η βασίλισσα Χατσεψούτ (1458 π.Χ.) σε στάση διαλογισμού. (Μητροπολιτικό Μουσείο Τεχνών Νέας Υόρκης). Δεξιά: ομαδικός διαλογισμός μιας αιγυπτιακής οικογένειας. (Αιγυπτιακό Μουσείο Βερολίνου). Πηγή: Wikimedia Commons
v
Και κάτι άλλο εξίσου σημαντικό. Αντί να αφήνουμε τις σκέψεις να μας διευθύνουν, μπορούμε να στρέψουμε την προσοχή μας στον σε μια νοερή εικόνα, δηλαδή να οραματιστούμε κάτι. Η δύναμη του οραματισμού είναι η ίδια με τη γνώση. Η πράξη του οραματισμού είναι εξίσου μια πράξη γνώσης, όπως και κάθε αντίληψη των αισθητηριακών δεδομένων, με τη διαφορά ότι λαμβάνει χώρα σε ένα πιο λεπτοφυές επίπεδο από το φυσικό. Εάν ο οραματισμός είναι αποτελεσματικός –για να γίνει αποτελεσματικός χρειάζεται εκπαίδευση, όπως και κάθε άλλη ιδιότητα– τότε τα αποτελέσματα στο φυσικό πεδίο είναι εντυπωσιακά.
v
Η άσκηση του διαλογισμού
Η άσκηση αυτή, που αφυπνίζει την ενέργειά μας, μπορεί να γίνεται από 5 έως 10 λεπτά τη μέρα, οποιαδήποτε στιγμή θέλετε να χαλαρώσετε και να ξαναβρείτε τη δύναμή σας ή να διατηρήσετε την ενέργειά σας ακμαία. Μπορείτε να φτάσετε μέχρι 20 λεπτά διαλογισμού.
1. Καθίστε σε μια καρέκλα με όρθια πλάτη. Τα πόδια σας ανοιχτά στο ίδιο πλάτος με τους ώμους σας. Ακουμπήστε τις παλάμες σας πάνω στα γόνατά σας και χαλαρώστε τους ώμους. Κλείστε το στόμα και αναπνέετε μέσω της μύτης, χωρίς να πιέζεστε.
2. Κλείστε τα μάτια και ηρεμήστε το μυαλό σας. Δώστε εντολή να χαλαρώσει το σώμα σας, ξεκινώντας από το κεφάλι, κατεβαίνοντας στον αυχένα, στους ώμους, στην πλάτη, στα χέρια, στη μέση και καταλήγοντας στα πέλματα.
3. Το καλύτερο είναι να καθίσετε μπροστά σε έναν απόλυτα κενό λευκό τοίχο. Εάν δεν έχετε κάτι τέτοιο, προσπαθήστε να καθίσετε μπροστά σε κάτι ήπιο που δεν αποσπά την προσοχή σας.
4. Εισπνεύστε από τη μύτη όσο πιο βαθιά όσο μπορείτε, έτσι ώστε να γεμίσει εντελώς το στήθος σας. Κρατήστε την αναπνοή σας μέχρι να νιώσετε ελαφρώς άβολα. Εκπνεύστε από το στόμα όσο περισσότερο γίνεται, έτσι ώστε να αδειάσουν εντελώς οι πνεύμονές σας.
5. Επαναλάβετε αυτό τον κύκλο αναπνοών, εισπνέοντας από τη μύτη και εκπνέοντας από το στόμα, τρεις φορές.
6. Με κάθε εκπνοή, φανταστείτε ότι βγάζετε έξω όλες τις συσσωρευμένες τοξίνες, τα απόβλητα, την ένταση, την ανησυχία, το άγχος, τις ενοχλήσεις και ό,τι άλλο βασανίζει το μυαλό και το σώμα σας.
7. Συνεχίζετε τις αναπνοές. Αυτός είναι ένας θαυμάσιος τρόπος για να ανανεώσετε το μυαλό και το σώμα σας. Να το κάνετε κάθε φορά που μπαίνετε σε κάποιου είδους αγχωτική κατάσταση.
Πόσες τέτοιες αναπνευστικές ασκήσεις κάνουμε; Στην αρχή 10 και κατόπιν αυξάνουμε τον αριθμό σε 20 και μετά σε 30. Όσο μεγαλύτερος ο αριθμός των αναπνευστικών κύκλων, τόσο μεγαλύτερη η ψυχική δύναμη που εκλύεται. Λέγεται πως αν φτάσει κάποιος στις 100 αναπνοές, είναι τέτοια η πνευματική συγκέντρωση και η εκλυόμενη δύναμη που μπορεί να πετύχει οποιονδήποτε στόχο έχει ορίσει για τον εαυτό του.
8. Σε αυτή την κατάσταση συγκέντρωσης, μπορείτε να πείτε νοερά έναν ψαλμό ή ορισμένους αφορισμούς ή θετικές δηλώσεις που θα δράσουν ενισχυτικά, ενδυναμώνοντας σώμα και πνεύμα. Μερικά παραδείγματα θετικών δηλώσεων:
• «Έχω απεριόριστη δύναμη και υγεία»
• «Είμαι ένα ανοιχτό κανάλι δημιουργικών ιδεών»
• «Μόνο εγώ ελέγχω τις αποφάσεις μου (τις συνήθειές μου κτλ.)»
• «Μπορώ να αντισταθώ σε οτιδήποτε εφόσον το επιλέξω»
• «Καλωσορίζω την αγάπη –την υγεία, τον πλούτο, την ευτυχία– στη ζωή μου»
• «Αποδέχομαι τον εαυτό μου όπως είναι»
• «Συγχωρώ τον εαυτό μου για τα λάθη του»
• «Κάθε απόφαση που παίρνω είναι ωφέλιμη για μένα»
• «Όλα γύρω μου πηγαίνουν καλά και θα συνεχίσουν να πηγαίνουν»
• «Είμαι ασφαλής»
• «Θέλω ένα λαμπρό μέλλον»
• «Είμαι μια μοναδική και όμορφη ψυχή»
• «Δεν κατηγορώ τον εαυτό μου»
• «Συγχωρώ τους άλλους για ότι μου έχουν κάνει στο παρελθόν»
• «Νιώθω ελεύθερος από φόβους και αμφιβολίες»
• «Μπορώ να θεραπεύσω τον εαυτό μου – μπορώ να θεραπευτώ»
• «Η υγεία είναι η φυσική κατάσταση του σώματός μου»
• «Αξίζω τα καλύτερα και θέλω να τα δεχτώ τώρα»
• «Καθημερινά ανακαλύπτω πόσο μοναδικός είμαι»
• «Αισθάνομαι μια ανώτερη δύναμη να αναβλύζει μέσα μου και να με κατακλύζει»
• «Είμαι ελεύθερος από πόνους»
• «Είμαι ο καλύτερος σε αυτό που κάνω» και παρόμοια.
9. Αδειάζουμε το μυαλό μας από οποιαδήποτε σκέψη, εικόνα ή ιδέα και αφήνουμε να μας κατακλύσουν οι αναζωογονητικές και θεραπευτικές δυνάμεις της δήλωσης που μόλις κάναμε. Μένουμε σε αυτή την κατάσταση όσο μπορούμε περισσότερο.
10. Ο διαλογισμός δεν είναι τίποτε άλλο από την απόσπαση από τον εξωτερικό κόσμο και τα προβλήματά του, η συγκέντρωση του νου και η επαφή με τον γαλήνιο ανώτερο εαυτό που όλοι έχουμε μέσα μας. Δεν πρέπει να ξεχνάμε πως ο ανώτερος εαυτός είναι ο πυρήνας της ύπαρξής μας. Όσο απομακρυνόμαστε από αυτόν, παρασυρόμενοι από τις σειρήνες του εξωτερικού κόσμου, τόσο αυξάνουν και τα προβλήματα, ο εκνευρισμός, η σύγχυση και η αδυναμία να βρούμε λύσεις για το ποιο είναι το σωστό και το ωφέλιμο.