CONSCIOUSNESS
Posted by Youmagazine Staff
Στην παράλυση ύπνου έχουμε μεν ξυπνήσει, αλλά δεν μπορούμε να κινηθούμε. Αν και μοιάζει με εφιάλτη, η κατάσταση είναι αβλαβής και ξεπερνιέται με την τελική επιστροφή της συνείδησης στο σώμα.
«Εφιάλτης». Πίνακας του Γιόχαν Χάινριχ Φίσλι ή Χένρυ Φιούζελι (1741-1825) με θέμα τους εφιάλτες που βλέπουμε κατά την παράλυση ύπνου. Image: Supplied
v
Η ΠΑΡΑΛΥΣΗ ύπνου ή Υπνοπαράλυση είναι μια κατάσταση που χαρακτηρίζεται από προσωρινή παράλυση του σώματος αμέσως μετά το ξύπνημα ή –λιγότερο συχνά– στα αρχικά στάδια του ύπνου. Φυσιολογικά, συνδέεται με τα κανονικά στάδια του ύπνου REM (Rapid Eye Movement = Γρήγορη κίνηση του ματιού) που αναγνωρίζονται και ως ατονία REM.
Η παράλυση ύπνου συμβαίνει όταν ο εγκέφαλος ξυπνάει μετά από κατάσταση REM, αλλά η σωματική ακινησία παραμένει. Αυτό έχει ως συνέπεια ένα άτομο να καταλαβαίνει τι του συμβαίνει, αλλά να μην μπορεί να κινηθεί. Επιπρόσθετα, η κατάσταση μπορεί να επιφέρει και υπναγωγικές παραισθήσεις.
Αρκετά συχνά, όταν κάποιος βιώνει παράλυση ύπνου έχει την εντύπωση ότι βλέπει όνειρο. Αυτό εξηγεί αρκετές περιγραφές ονείρων στα οποία το άτομο βρίσκεται ξαπλωμένο και ανίκανο να κινηθεί. Στην κατάσταση αυτή το άτομο μπαίνει σε έναν κόσμο όπου μπορεί και βλέπει ιδιόρρυθμα ή «ονειρικά» αντικείμενα.
Λίγα είναι γνωστά για τη φυσιολογία της παράλυσης κατά τον ύπνο, με τους επιστήμονες να θεωρούν ότι η διαταραχή αυτή οφείλεται στη μετασυναπτική αναστολή των κινητικών νευρώνων στην περιοχή της γέφυρας στον εγκέφαλο.
Στην πραγματικότητα πρόκειται για ένα είδος φωτεινού ονείρου (φωτεινά όνειρα ονομάζονται εκείνα μέσα στα οποία «ξυπνάει» ο ονειρευόμενος, έχοντας συνείδηση του ότι ονειρεύεται), αλλά σε κατώτερα, πλησιέστερα προς την ύλη, πεδία.
Στην κατάσταση αυτή, μπορεί να έχει διάφορες παραισθήσεις, βλέποντας από στοιχειακά έως στοιχειώδεις δυνάμεις, υλοποιημένες μορφές σκέψεις των ανθρώπων, μέχρι απενσωματωμένες ψυχές, πρόσγεια φαντάσματα, ακόμα και κακόβουλα αστρικά σώματα (διπλά) νεκρών ατόμων. Αυτά εκλαμβάνονται ως «παραισθήσεις» ή «εφιάλτες», είναι όμως αληθινά, αν και δεν μπορούν να βλάψουν τον ονειρευόμενο.
v
Γνωστή ως παράλυση ύπνου, αυτή η όχι ευχάριστη εμπειρία πιστεύεται ότι συμβαίνει όταν η συνείδηση έχει καθηλωθεί σε μια μεταβατική κατάσταση μεταξύ εγρήγορσης και ύπνου. Image: Supplied
v
Κατά τον ύπνο, το αιθερικό σώμα αποσπάται από τον φυσικό φορέα και αιωρείται κάποια εκατοστά πάνω από αυτό, ενώ κατά το ξύπνημα επιστρέφει και ενώνεται με τον φυσικό φορέα. Υπάρχουν όμως και οι σπάνιες εκείνες περιπτώσεις κατά τις οποίες ο άνθρωπος «ξυπνά» πριν ακόμη το αιθερικό σώμα προλάβει να επιστρέψει στην φυσική κατοικία του.
Ο άνθρωπος βιώνει τότε μια κατάσταση ημι-αφύπνισης, ανίκανος να κινηθεί ή φωνάξει, όσο κι αν το προσπαθεί. Λίγο-πολύ, όλοι έχουμε βρεθεί σε μια τέτοια κατάσταση, η οποία ξεπερνιέται με την τελική επιστροφή της συνείδησης στο σώμα.
Στην περίπτωση όμως που αυτή η μεταβατική κατάσταση μεταξύ εγρήγορσης και ύπνου παραταθεί, έχουμε αφενός αδυναμία κίνησης, που οφείλεται στη μυική ατονία, αφετέρου την εμπειρία της θέασης δυσάρεστων και εφιαλτικών εικόνων, ενώ δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που έχουμε το αίσθημα της παρουσίας και κάποιου άλλου όντος μέσα στο δωμάτιο – όχι και τόσο ευχάριστου.
Τις περισσότερες φορές πρόκειται για στοιχειώδεις δυνάμεις, δηλαδή για φαντάσματα νεκρών από τους οποίους η ψυχή αποχωρίστηκε και έφυγε ενόσω ακόμη ζούσαν. Αυτά τα νεκρά κελύφη, έχοντας αποχωριστεί από το σώμα, αλλά χωρίς ψυχή, έλκονται ακατανίκητα προς τη γη σε στοιχεία που συγγενεύουν με τη δική τους χονδροειδή ύλη. Η παραμονή τους ποικίλλει σε διάρκεια, αλλά τελειώνει αναπόφευκτα με διάλυση. Διαλύονται σαν στήλη ομίχλης, άτομο προς άτομο, στα περιβάλλοντα στοιχεία.
Πέρα όμως από τον τρόμο που μπορεί ίσως να μεταδώσουν, τον οποίο επιτείνει το γεγονός της ακινησίας, η παράλυση ύπνου από μόνη της είναι γενικά αβλαβής.