Η Ελληνική Πήλινη Στρατιά της Κίνας (Βίντεο)
ΠΡΩΤΗ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ 13/12/2013
Από τη Γεωργία Μεταξά
Η Μεγάλη Πήλινη Στρατιά της Κίνας είναι εμπνευσμένη από γλυπτά της αρχαίας Ελλάδας, υποστηρίζει μια νέα έρευνα.
Οι 8.000 πήλινοι στρατιώτες, καθένας από τους οποίους έχει τα δικά του μοναδικά χαρακτηριστικά, φτιάχτηκαν με πρότυπο αρχαία ελληνικά αγάλματα. Πηγή: Supplied
v
Η ΥΠΟΓΕΙΑ Μεγάλη Πήλινη Στρατιά, που βρίσκεται στην πόλη Σιάν της Κίνας και αποτελείται από 8.000 αγάλματα ένοπλων στρατιωτών, γνωστοί ως «Πήλινοι Πολεμιστές», είναι στην πραγματικότητα εμπνευσμένη από την αρχαία ελληνική τέχνη, υποστηρίζει μια νέα έρευνα.
Οι χιλιάδες πήλινοι στρατιώτες σε φυσικό μέγεθος –πεζοί, ιππείς, αρματηλάτες, αξιωματικοί– θάφτηκαν εδώ και 2.200 χρόνια κοντά στον τάφο του πρώτου αυτοκράτορα της Κίνας, Τσιν Σι Χουάνγκ, για να τον φρουρούν στο ταξίδι του στην αιωνιότητα.
Ο Τσιν Σι Χουάνγκ αυτοανακηρύχτηκε αυτοκράτορας το 221 π.Χ. αφού κατάφερε να υποτάξει έξι αντιμαχόμενα κράτη και να ενώσει την Κίνα.
Για τη δημιουργία του πήλινου στρατού εργάστηκαν περισσότερα από 720.000 άτομα για 37 χρόνια. Κάθε στρατιώτης έχει μοναδικά χαρακτηριστικά και τοποθετήθηκε σύμφωνα με τη θέση και το αξίωμά του στο στρατό.
O πήλινος στρατός βρίσκεται σε μεγάλες τάφρους, που σήμερα είναι στεγασμένες εν είδη μουσείου, μέσα στις οποίες υπάρχουν επίσης άλογα, ακροβάτες, παλαιστές, χορευτές και κρατικοί υπάλληλοι.
Το πόρισμα της νέας έρευνας, η οποία στηρίχθηκε στη μετάφραση αρχείων της εποχής, είναι ότι η έμπνευση για τη δημιουργία αυτού του τεράστιου στρατού προήλθε από την αρχαία ελληνική γλυπτική, και ότι τους Κινέζους εκπαίδευσαν Έλληνες γλύπτες, καθώς έως τότε οι Κινέζοι δεν κατασκεύαζαν αξιόλογα αγάλματα.
v
Επικοινωνία δύο κόσμων
Αυτό υποστήριξε τον Ιούνιο του 2013 ο Γερμανός αρχαιολόγος δρ. Λούκας Νίκελ (Lukas Nickel ) της Σχολής Ανατολικών και Αφρικανικών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Λονδίνου (SOAS), μιλώντας στο Al Jazeera. Ο δρ. Νίκελ έχει ειδικευτεί στην ιστορία της τέχνης της αρχαίας και μεσαιωνικής Κίνας, και στη σχετική μελέτη του αναφέρει:
Ο καθηγητής Λούκας Νίκελ.
«Φαίνεται ότι τα γλυπτά του πρώτου αυτοκράτορα είναι αποτέλεσμα της πρώιμης επικοινωνίας ανάμεσα στην Ελλάδα και την Κίνα», υποστήριξε ο καθηγητής, ο οποίος θεωρείται επίσης ειδήμων στο Δρόμο του Μεταξιού.
«Ήταν κάτι απόλυτα εφικτό και μπορούσε να γίνει», είπε χαρακτηριστικά.
Τα πορίσματα της έρευνάς του, που δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό της Σχολής Ανατολικών και Αφρικανικών Σπουδών, τα στηρίζει στην απουσία αξιόλογης γλυπτικής παράδοσης στην Κίνα την περίοδο βασιλείας του πρώτου αυτοκράτορα (221 π.Χ. – 210 π.Χ.).
Από την άλλη μεριά, είναι γνωστό ότι ο ελληνορωμαϊκός κόσμος διατηρούσε διπλωματικές επαφές με χώρες της Άπω Ανατολής, όπως η Ινδία και η Κίνα, αποτέλεσμα της εκτεταμένης αυτοκρατορίας που δημιούργησε ο Μέγας Αλέξανδρος.
Είναι επίσης γνωστό ότι η δυναστεία Χαν (206 π.Χ. – 220 μ.Χ.) είχε επικοινωνία με τη Δύση μέσω του Δρόμου του Μεταξιού.
Οι Κινέζοι ήταν γνωστοί στους Ρωμαίους ως «Σήρες», που σημαίνει «οι άνθρωποι της χώρας του μεταξιού». Η λέξη παράγεται από το «Σι», την κινεζική λέξη για το μετάξι. Ως Σήρες αναφέρονται από τον Στράβωνα, τον Πομπόνιο Μέλα και τον Πλίνιο τον Πρεσβύτερο. Μάλιστα, ο Ρωμαίος γεωγράφος Πομπόνιος Μέλας (50 μ.Χ.) παρουσιάζει χάρτη της Κίνας στον Παγκόσμιο Άτλαντά του, το ίδιο και ο Έλληνας γεωγράφος Κλαύδιος Πτολεμαίος (150 μ.Χ.).
v
Στον χάρτη αυτόν του Πομπόνιου Μέλα, η Κίνα (Seres) βρίσκεται στο επάνω μέρος μεταξύ Σκυθίας (Ρωσίας) και Ινδίας. Πηγή: Wikimedia Commons
v
Λεπτομέρεια από τον Παγκόσμιο Άτλαντα του Κλαύδιου Πτολεμαίου. Αριστερά ο κόλπος όπου χύνεται ο Γάγγης ποταμός και δεξιά η Κινεζική Θάλασσα (Sinus). Αντίγραφο του 15ου αιώνα από χάρτη της ελληνιστικής περιόδου (2ος αιώνας μ.Χ.). Πηγή: Wikimedia Commons
v
Στους Έλληνες, όπως παραδίδει ο Πτολεμαίος, ήταν γνωστοί επίσης με το όνομα «Σίρες» και «Σίνες», απ’ όπου προέρχεται η λέξη “σινικός” (σινικό τείχος, σινική μελάνη, σινική θάλασσα κ.ά.) και κατ’ επέκταση η λέξη Κίνα.
v
Δώδεκα γιγάντια ελληνικά αγάλματα
Αφορμή για την έρευνα του δρα Λούκας Νίκελ αποτέλεσε η ανακάλυψη σε αρχαία κινεζικά αρχεία μιας αναφοράς για «δώδεκα γιγαντιαία αγάλματα», τα οποία ήταν ντυμένα με «ξένες φορεσιές». Τα αγάλματα είχαν μεταφερθεί στο Λιντάο, στο δυτικότερο τμήμα της Κίνας, απ’ όπου πηγάζει ο Κίτρινος ποταμός.
Βλέποντας τα αγάλματα, ο πρώτος αυτοκράτορα της Κίνας εμπνεύστηκε διπλά, αφενός αντιγράφοντας και κατασκευάζοντας τα χάλκινα όπλα που έφερα, τα οποία χρησιμοποίησε στους νικηφόρους πολέμους του, αφετέρου τα χρησιμοποίησε ως πρότυπα για την τεράστια Πήλινη Στρατιά.
Η ύπαρξη αυτών των αγαλμάτων εξηγεί γιατί οι πήλινοι στρατιώτες έχουν ύψος 1 μέτρο και 80 εκατοστά, ενώ οι φιγούρες που απεικονίζουν υψηλόβαθμους αξιωματικούς φτάνουν το 1 μέτρο και 95 εκατοστά, τη στιγμή που ο μέσος όρος αναστήματος των Κινέζων είναι μικρότερος
v
Μερικά από τα 8.000 αγάλματα στρατιωτών σε φυσικό μέγεθος, από τερακότα, που τοποθετήθηκαν κοντά στον τάφο του πρώτου αυτοκράτορα της Κίνας. Photo: PA. Πηγή: Supplied
v
Ο Νίκελ πιστεύει ότι τα γιγαντιαία αγάλματα ήρθαν από τα δυτικά, πιθανώς από βασίλεια που είχαν επηρεαστεί από τις εκστρατείες του Μεγάλου Αλεξάνδρου.
«Αλλά το πιο σημαντικό», λέει ο καθηγητής, «είναι ο τρόπος με τον οποίο έχουν αποδοθεί τα αγάλματα των ακροβατών και των χορευτών. Οι γλύπτες προσπάθησαν να αποδώσουν τη δομή των οστών, των μυών και των νεύρων για να απεικονίσουν όσο γίνεται πιο πιστά ένα πρόσωπο σε κίνηση. Αυτό πλησιάζει την κατανόηση του ανθρώπινου σώματος, την οποία είχαν μόνο οι Έλληνες, επηρεάζοντας με τη γλυπτική τους την Ευρώπη και την Ασία».
Ο Νίκελ υποστηρίζει ότι αυτού του είδους η ρεαλιστική γλυπτική δεν είναι κάτι που ένας γλύπτης μπορεί να μάθει χωρίς πολύχρονη πρακτική εξάσκηση, κάτι που οι αρχαίοι Έλληνες χρειάστηκαν αιώνες για να φτάσουν την τέχνη αυτή στον ανώτατο βαθμό. «Η δημιουργία ενός ανθρωπίνου σώματος έτσι που να μοιάζει με ζωντανό απασχόλησε ολόκληρες γενιές Ελλήνων γλυπτών. Ήταν μια σύνθετη καλλιτεχνική και πνευματική διαδικασία, η οποία δεν συνέβη εν μια νυκτί», γράφει.
v
Οι πολεμιστές από τερακότα στέκονται σε σχηματισμό πορείας, περιμένοντας διαταγές από τον διοικητή τους. Image: Supplied
v
Αρχαίοι Έλληνες γλύπτες φαίνεται λοιπόν πώς εκπαίδευσαν τους Κινέζους ομοτέχνους τους για την κατασκευή της Πήλινης Στραιτιάς. Γιατί όμως η γλυπτική αυτή παράδοση δεν συνεχίστηκε;
Ο Νίκελ ανακάλυψε έναν τάφο 120 εργαζομένων κοντά στην πήλινη στρατιά. Εδώ υπήρξαν δύο εντυπωσιακά ευρήματα. Πρώτον, πολλοί από αυτούς είχαν εκτελεστεί, και δεύτερον, από τα τεστ DNA που έγιναν προέκυψε ότι πολλοί από αυτούς ήταν ξένοι.
Δεν είναι επομένως παραδοξο ότι, μετά το θάνατο του πρώτου αυτοκράτορα, σταμάτησαν να δημιουργούνται γλυπτά σε φυσικό μέγεθος. Κατά τον Νίγκελ, η αιτία πρέπει να αναζητηθεί σ’ αυτό που ο Μπαν Κου –ένας ιστορικός που έζησε περίπου 2.000 χρόνια πριν– αποκαλεί «ταμπού των ουρανών». Σύμφωνα με το δόγμα αυτό, «εκείνος που ακολουθεί απερίσκεπτα ξένα πρότυπα, θα τιμωρηθεί από τον ουρανό».
Για τους αρχαίους Κινέζους, τα δώδεκα ευμεγέθη αγάλματα που ήρθαν από το εξωτερικό αντιπροσώπευαν κάτι ασυνήθιστο και ξένο. Οι κυβερνήτες της δυναστείας Χαν, που ανέλαβαν την εξουσία αμέσως μετά το θάνατο του πρώτου αυτοκράτορα, το πρώτο πράγμα που έκαναν ήταν να τα καταστρέψουν.
v
Terracotta Army: The greatest archaeological find of the 20th century | BBC News
ν
ν
© 2013-16 Youmagazine.gr
