Ένας πολιτισμός που τον κυβερνούσαν γυναίκες
ΜΥΣΤΗΡΙΑ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ
Posted by Youmagazine Staff
Ο μυστηριώδης πολιτισμός των Τσάκο στο Νέο Μεξικό είχε για ηγέτες γυναίκες που μεταβίβαζαν την εξουσία στις κόρες τους.
Αναπαράσταση της καθημερινής ζωής στο Τσάκο Κάνυον στο Εθνικό Ιστορικό Πάρκο Πολιτισμού Τσάκο στο Νέο Μεξικό. Image: Supplied
ν
Ο ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ αυτός, που εξαφανίστηκε μυστηριωδώς, αναπτύχθηκε στο Τσάκο Κάνυον του Νέου Μεξικού περίπου από το 800 μ.Χ. έως το 1100. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, το φαράγγι (από αυτό πήρε το όνομα της και η περιοχή «Κάνυον») λειτούργησε ως τελετουργικό, κοινωνικό και εμπορικό κέντρο. Μέσα από το φαράγγι περνά δρόμος 14 χιλιομέτρων. Οι κάτοικοι της περιοχής έχτιζαν τα σπίτια τους κυκλικά. Η κυκλική αυτή δομή ονομάστηκε «Κίβας», και συνήθως χρησιμοποιούσαν τούβλα, λάσπη, ψαμμίτη και ξύλο για την κατασκευή τους. Πολλά από τα κτίρια παραμένουν άθικτα μέχρι και σήμερα.
Τα πέτρινα οικήματα των Τσάκο ήταν πολυτελή με εκατοντάδες δωμάτια, όπως στο Πουέμπλο Μπονίτο όπου μετρήθηκαν 650 δωμάτια. Πουέμπλο σημαίνει κοινότητα, χωριό.
ν
Το Πουέμπλο Μπονίτο ήταν ένα μνημειώδες δημόσιο κτίριο που εξυπηρετούσε τις κοινότητες της γύρω περιοχής, όταν το Τσάκο ήταν ένα σημαντικό κέντρο πολιτισμού μεταξύ του 850 και 1150 μ.Χ. Image: Supplied
ν
Το περίεργο με τον πολιτισμό του Τσάκο Κάνυον είναι ότι οι κάτοικοί του εξαφανίστηκαν γύρω στο 1140 μ.Χ. χωρίς να αφήσουν κανένα ίχνος, πράγμα που φέρνει σε αμηχανία τους επιστήμονες.
Το ίδιο συνέβη την ίδια εποχή (900-1300 μ.Χ.) και με τους Ανασάζι. Οι Ανασάζι ήταν μια φυλή Ινδιάνων που έχτισαν ακροπόλεις, φρούρια, δρόμους, αμφιθέατρα και αρδευτικά έργα στη Μέσα Βέρντε του Κολοράντο. Η λέξη Ανασάζι στην γλώσσα των Νάβαχο σημαίνει «οι Αρχαίοι». Σήμερα οι κάτοικοι των περιοχών των Ανασάζι είναι οι Χόπι, οι οποίοι εθνικά και πολιτιστικά διαφέρουν από τους υπόλοιπους ινδιάνους. Οι Ανασάζι έκαναν ηλιακές και αστρονομικές παρατηρήσεις και κατασκεύαζαν περίτεχνα πήλινα αγγεία και σκεύη. Όπως οι κάτοικοι του Τσάκο Κάνυον, έτσι κι αυτοί εξαφανίστηκαν μυστηριωδώς.
Να σημειωθεί ότι και στις δύο περιοχές (Τσάκο Κάνυον και Μέσα Βέρντε) δεν βρέθηκαν ίχνη από πολεμικές δραστηριότητες ή άλλες αιτίες (λιμός, λειψυδρία) που θα ανάγκαζαν τους κατοίκους να μετοικίσουν.
ν
Ένα από τα τεχνουργήματα κεραμικής που βρέθηκε στο Πουέμπλο Μπονίτο και εκτίθεται σήμερα στο Εθνικό Ιστορικό Πάρκο Πολιτισμού Τσάκο στο Νέο Μεξικό. Image: Supplied
ν
Τι απέγιναν οι άνθρωποι που κατοικούσαν σε αυτές τις περιοχές; Η μόνη εξήγηση που έχει δοθεί προέρχεται από τον διάσημο ανθρωπολόγο και συγγραφέα Κάρλος Καστανέντα, ο οποίος μελέτησε επί μακρόν τέτοιους πολιτισμούς.
Κατά τον Καστανέντα, οι κάτοικοι αυτών των περιοχών έφυγαν, περνώντας με το φυσικό τους σώμα σε αυτό που ο δάσκαλό του, ο Δον Χουάν Μάτους, αποκαλούσε «δεύτερη προσοχή». Μεταπήδησαν δηλαδή σε έναν άλλο κόσμο. «Υπάρχουν κόσμοι μέσα σε κόσμους κι ο καθένας είναι τόσο πραγματικός, όσο αυτός εδώ… Οι άνθρωποι αυτοί έφυγαν ομαδικά με το σύνολο της ύπαρξής τους. Έφυγαν με τα τσαρούχια τους», γράφει σε ένα από τα βιβλία του.
ν
Οι Ανασάζι εγκατέλειψαν τη Μέσα Βέρντε στο Κολοράντο αφήνοντας εκεί όλα τα υπάρχοντά τους, ακόμη και τα σκεύη καθημερινής χρήσης. Image: Supplied
ν
Στην παρούσα φάση των ερευνών, οι επιστήμονες έκαναν μια άλλη σημαντική ανακάλυψη. Μελετώντας έναν από τους τάφους που προορίζονταν για τα εξέχοντα μέλη της κοινότητας του Τσάκο Κάνυον, διαπίστωσαν ότι η εξουσία πέρασε από τους άνδρες στις γυναίκες την περίοδο μεταξύ 800 και 1130 μ.Χ.
Αρχαιολόγοι από το Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια συνέλεξαν DNA από εννέα μέλη των Τσάκο από την Αίθουσα 33 που προοριζόταν για την ταφή των μελών της υψηλής κοινωνίας.
ν
Αυτό το διάγραμμα T Harper’s απεικονίζει τις τεκμαιρόμενες σχέσεις για τουλάχιστον δύο από τα ζεύγη των ατόμων που είναι θαμμένα στην Αίθουσα 33. Το διάγραμμα ακολουθεί μια μητριαρχική γραμμή, τοποθετώντας κάθε φορά στην κορυφή της εξουσίας μια γυναίκα. Image: Supplied
ν
Μελετώντας τα σώματα, οι επιστήμονες βρήκαν ότι έχουν την ίδια αλληλουχία του γονιδιώματος των μιτοχονδρίων, που σημαίνει ότι όλα ανήκαν στην ίδια οικογενειακή γραμμή από πλευράς μητέρας.
Αυτό συμβαίνει γιατί, ενώ όλα τα μέλη μιας οικογένειας που η γιαγιά φέρει ένα μιτοχονδριακό γονίδιο για ένα γνώρισμα, θα προσλάβουν το γονίδιο, μόνο τα θηλυκά θα το μεταβιβάσουν στους απογόνους τους.
Οι ανακαλύψεις περιλάμβαναν μια 40χρονη γυναίκα και τον εγγονό της, καθώς και μια 45χρονη γυναίκα και την κόρη της.
Οι επιστήμονες βρήκαν επίσης το κρανίο ενός 40χρονου άνδρα, ο οποίος πέθανε από ένα χτύπημα στο κεφάλι.
Η ερευνητική εργασία, η οποία δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Nature Communications αναφέρει: «Και οι δύο αυτές παρατηρήσεις δείχνουν τη σημασία της στενής μητριαρχικής σχέσης μεταξύ των ατόμων που είναι θαμμένα μέσα στην Αίθουσα 33».
Από τις έρευνες προκύπτει ότι η ηγετική ομάδα της κοινότητας αποτελείτο αποκλειστικά από γυναίκες, μέχρι την εξαφάνιση της κοινότητας γύρω στο 1140 μ.Χ.
ν
Το τι ακριβώς συνέβη στους κατοίκους του Τσάκο Κάνυον δεν είναι γνωστό, καθώς δεν υπάρχουν γραπτά ή άλλα στοιχεία που να εξηγούν το αίνιγμα. Image: Supplied
ν
Σύμφωνα πάντως με τον Κάρλος Καστανέντα, οι γυναίκες είναι πολύ πιο ικανές στην ηγεσία από τους άνδρες. Όπως αναφέρει σε ένα από τα βιβλία του: «Οι άνδρες είναι κηφήνες. Το σύμπαν είναι θηλυκό. Οι γυναίκες έχουν πλήρη πρόσβαση, βρίσκονται ήδη εκεί. Στις σύγχρονες γυναίκες φταίει μόνο το γεγονός ότι είναι τόσο βλακωδώς κοινωνικοποιημένες. Οι γυναίκες μπορούν να γίνουν εντυπωσιακοί ιπτάμενοι (voladores) και ονειρευτές και να περάσουν στη “δεύτερη προσοχή”. (Σημ.: η “πρώτη προσοχή” είναι ο κόσμος μας). Έχουν έναν δεύτερο εγκέφαλο, ένα όργανο που μπορούν να χρησιμοποιήσουν για άφθαστες πτήσεις σε άλλους κόσμους. Μπορούν να χρησιμοποιήσουν τις μήτρες τους για ονείρεμα».