Γιατί βρίσκουμε ελκυστικό το γυναικείο σώμα;
ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ
Posted by Youmagazine Staff
Μια επιστημονική ματιά στον τρόπο με τον οποίο αντιδρούμε απέναντι στα ωραία, γλυκά και σέξι πράγματα.
ν
ΣΕ ΟΛΟΥΣ σχεδόν αρέσουν οι γλυκές τροφές, αν και κάποιοι άνθρωποι περιορίζουν την επιθυμία τους για γλυκό όσο περνούν τα χρόνια. Και ο καθένας σχεδόν έλκεται από ένα όμορφο σώμα, από τα ρούχα που αποκαλύπτουν πολλά και κρύβουν λίγα ή από ένα λάγνο βάδισμα. Και ο καθένας σχεδόν νιώθει τρυφερότητα όταν βλέπει ένα χαριτωμένο μωρό ή ένα μικρό παιδί, ακόμη και όσοι δεν έχουν παιδιά ούτε σκοπεύουν να κάνουν. Και φυσικά οι περισσότεροι άνθρωποι ξελιγώνονται στα γέλια όταν ακούσουν ένα πετυχημένο αστείο ή δουν μια κωμωδία, παρ’ όλο που τα γούστα τους μπορεί να διαφέρουν.
Πέρα από τις διαφορές της προσωπικότητας, είναι σαν να έχουμε όλοι μέσα μας ένα πρότυπο, ή μάλλον μια ομάδα προτύπων, που μας κάνουν να αντιδρούμε με τον ίδιο ακριβώς τρόπο απέναντι στους γλυκούς πειρασμούς που μας περιβάλλουν. Αλλά πώς διαμορφώθηκαν αυτά τα πρότυπα;
ν
ν
Η πρώτη από τις τέσσερις φυσικές τάσεις που αναφέραμε, είναι προφανώς χρήσιμη. Και είναι λογικό να υποθέσουμε ότι είναι συνδεδεμένη με την αγάπη στη ζάχαρη, που είναι η πιο αποτελεσματική πηγή ενέργειας στη φύση, με αποτέλεσμα η εξέλιξη να εξασφαλίσει την προσαρμογή μας σε αυτή. Όπως οι αρκούδες, οι αρουραίοι και άλλα παμφάγα ζώα, έτσι κι εμείς έχουμε ενσωματωμένη την επιθυμία για γλυκά πράγματα – επιθυμία που δεν είναι επίκτητη, αλλά αποτελεί φυσικό ένστικτο. Και παρ’ όλο που ξέρουμε ότι η ζάχαρη είναι πηγή προβλημάτων, ο εγκέφαλος έχει ανάγκη τους υδατάνθρακες που περιέχει.
Παρόμοια, ο έρωτας ήταν ανέκαθεν μια χρονοβόρα, ενεργοβόρα και επικίνδυνη πράξη. Και θα μπορούσαμε να την αγνοήσουμε αν δεν συνέβαινε να υπάρχει μέσα μας –όπως και στα υπόλοιπα ζώα– η γνώση ότι αποτελεί μέρος ενός πανίσχυρου συστήματος ανταμοιβής που κάνει τη σεξουαλική πράξη υψηλής προτεραιότητας θέμα σε καθημερινή βάση. Άλλωστε από αυτήν εξαρτάται η διαιώνιση του είδους.
ν
ν
Επίσης, έρευνες έχουν δείξει ότι η αγάπη μας απέναντι στα χαριτωμένα μωρά δεν είναι πολιτιστική ιδιοτροπία ή μόδα, αλλά παγκόσμιο χαρακτηριστικό που φτάνει πέρα από τον Homosapiens. Και σίγουρα δεν προέρχεται από το γεγονός ότι ένα μωρό είναι αβοήθητο και θέλει κάποιον να το ταΐσει και να το φροντίσει. Το αντίθετο μάλιστα.
Όπως έχει παρατηρηθεί και σε άλλα είδη του ζωικού βασιλείου, π.χ. σε νεοσσούς και κουτάβια, εκεί όπου η ανάπτυξη του νεογέννητου απαιτεί την εκδήλωση σημαντικής γονικής μέριμνας, το άρτι αφιχθέν πλασματάκι τείνει να έχει «το αθώο πρόσωπο ενός μωρού», πράγμα που προκαλεί συγκίνηση στους πρεσβύτερους του είδους, που αναλαμβάνουν να το αγκαλιάσουν και να το θρέψουν. Με τον τρόπο αυτό εξασφαλίζουν την επιβίωσή τους.
Τα μωρά είναι τόσο μεγάλο πρόβλημα που, αν δεν ήταν χαριτωμένα, δεν θα ζούσαν για πολύ. Είμαστε όμως έτσι φτιαγμένοι, ώστε όχι μόνο να τιμούμε το χαριτωμένο με την παροχή φροντίδας, αλλά και να αποδίδουμε φόρο τιμής στην εξυπνάδα τους. Το ίδιο και με τα ζωάκια.
ν
Είναι επομένως λάθος να πιστεύουμε ότι πρώτα αναπτύχθηκαν η γλυκύτητα, η σεξουαλικότητα και το χαριτωμένο και κατόπιν μάθαμε να αγαπάμε αυτές τις ιδιότητες. Το σωστό είναι ότι οι ιδιότητες αυτές επικράτησαν λόγω της αντίδρασης που είχαμε απέναντί τους.
Έτσι, σήμερα, δαπανώνται δισεκατομμύρια για την παραγωγή γλυκισμάτων, μπισκότων, παγωτών, για διαφημίσεις που προβάλλουν το γυναικείο σώμα, για την πορνογραφία και την κατασκευή και διάθεση στο εμπόριο χαριτωμένων παιχνιδιών με ποντικούς, αρκούδες, δράκοντες, για κινούμενα σχέδια και κόμικς, όπως επίσης δαπανώνται δισεκατομμύρια για την παραγωγή κωμικών ταινιών ή σειρών, βιβλίων και stand up comedy.
Το αστείο είναι ότι πάνω απ’ όλες τις βασικές προτιμήσεις μας τοποθετούμε το χιούμορ. Για να διασκεδάσουμε, είμαστε πρόθυμοι να δαπανήσουμε χρήματα, να σταθούμε σε ουρές, ακόμη και να ξεκλέψουμε χρόνο από το φαγητό ή τον έρωτα. Η όρεξή μας για χιούμορ είναι ακόρεστη.
ν
ν
Οι αναλύσεις σχετικά με αυτή τη μοναδική ιδιότητα χάνονται στα βάθη της ιστορίας. Ο Αριστοτέλης όχι μόνο διατύπωσε τον ορισμό της κωμωδίας, αλλά θεωρούσε το γέλιο ως τη βασική διαφορά ανάμεσα στον άνθρωπο και τα ζώα. Ένα ζώο λυπάται ή χαίρεται, αλλά δεν μπορεί να γελάσει. Απ’ όλα τα έμβια όντα μόνο ο άνθρωπος έχει αυτή την ικανότητα.
«Μα» θα αναρωτηθεί κάποιος «όλα αυτά δεν είναι αυτονόητα; Για παράδειγμα, οι κωμωδίες μας αρέσουν επειδή είναι αστείες».
Το πρόβλημα με αυτού του είδους τις απαντήσεις είναι επίσης αυτονόητο. Είναι σαν να λέμε «μας αρέσει το μέλι επειδή είναι γλυκό» ή «βλέπουμε μια ερωτική ταινία επειδή είναι ερεθιστική» ή «αγκαλιάζουμε τα μωρά επειδή είναι χαριτωμένα». Ουσιαστικά πρόκειται για το ίδιο σφάλμα που κάνει εκείνος που συγχέει την αιτία με τα στοιχεία χωρίς τα οποία η αιτία δεν θα δρούσε ως αιτία, δηλαδή τις επικουρικές ιδιότητες. Για να το πούμε σωστά, επειδή μας αρέσουν οι γλυκές τροφές, μας αρέσει το μέλι και όχι το αντίστροφο.
ν
ν
Το ερώτημα είναι: γιατί υπάρχουν η γλυκύτητα, η σεξουαλικότητα, το χαριτωμένο;
Σύμφωνα με τη θεωρία της εξέλιξης, καθεμιά από αυτές τις ιδιότητες απέκτησε υπόσταση με την ανάπτυξη της ζωής στον πλανήτη. Αυτή η εξήγηση όμως δεν ισχύει για το χιούμορ. Θα ήταν παράλογο να πούμε ότι ο άνθρωπος δεν ήξερε να γελά και απέκτησε αυτή την ικανότητα βλέποντας κάτι αστείο. Για να αναγνωρίσεις ένα αστείο σαν αστείο προϋποθέτει να έχεις αυτή τη γνώση μέσα σου.
Πώς όμως εξηγείται το χιούμορ; Στο βιβλίο των Matthew Hurley, Daniel Dennett και Reginald Adams “Inside Jokes: Using Humor to Reverse-Engineer the Mind” (MIT Press, 2011) δίνεται μια εκπληκτική απάντηση. Σύμφωνα με τους συγγραφείς, τα ζώα, καθοδηγούμενα από το αγελαίο ένστικτο, δεν κάνουν λάθη• αντίθετα, ο άνθρωπος κάνει σωρεία λαθών. Το χιούμορ σχεδιάστηκε για να γαργαλήσει ένα σύστημα του εγκεφάλου, που εξελίχθηκε για να μας ανταμείψει για τον εντοπισμό όλων των μικροσκοπικών λαθών που κάνουμε. Με άλλα λόγια, απέναντι στα δικά μας λάθη ή εκείνα των άλλων, γελάμε για να μειώσουμε τη σοβαρότητά τους, άρα και την αρνητική επίδραση που έχουν πάνω μας.
Φαίνεται λοιπόν ότι μέσα στον καθένα μας υπάρχει κάτι σαν «κέρινο εκμαγείο», έτοιμο να δεχτεί το αποτύπωμα κάθε πράγματος σαν σφράγισμα. Αλλά για να μπορεί ο άνθρωπος να αναγνωρίζει τα «αποτυπώματα» στο κερί, διαχωρίζοντάς τα χωρίς να τα μπερδεύει, προϋποθέτει την ύπαρξη μιας αινιγματικής ικανότητας, που υπερβαίνει τη γνώση των αισθήσεων και της σκέψης.
ν
© 2017 Youmagazine.gr
