• Το πιο γρήγορο άστρο νετρονίων στον γαλαξία μας ανακάλυψε διεθνής ομάδα ερευνητών. Το πάλσαρ περιστρέφεται πάνω από 42.000 φορές κάθε λεπτό.
• Δείτε το βίντεο στο τέλος του άρθρου.
Καλλιτεχνική απεικόνιση ενός πάλσαρ. Photo: NASA. Πηγή: Supplied
ΕΥΡΩΠΑΙΟΙ και Αμερικανοί αστρονόμοι –μεταξύ των οποίων ένας Έλληνας– ανακάλυψαν έναν νέο ταχέως περιστρεφόμενο αστέρα νετρονίων (πάλσαρ). Ο PSR J0952–0607 όπως ονομάστηκε, περιστρέφεται 707 φορές το δευτερόλεπτο ή πάνω από 42.000 φορές το λεπτό, γεγονός που τον καθιστά το ταχύτερο πάλσαρ του γαλαξία μας και το δεύτερο ταχύτερο που έχει βρεθεί ποτέ στο σύμπαν (το ρεκόρ κατέχει ένα πάλσαρ που περιστρέφεται 716 φορές το δευτερόλεπτο).
Το ταχύτερο πάλσαρ του γαλαξία μας απέχει 3.200 έως 5.700 έτη φωτός από τη Γη και βρίσκεται στην κατεύθυνση του Αστερισμού του Εξάντα. Έχει μάζα περίπου 1,4 φορές μεγαλύτερη από τον Ήλιο μας και γύρω του κινείται ένα συνοδό άστρο, που διαγράφει μια πλήρη τροχιά κάθε εξήμιση ώρες. Το πάλσαρ τροφοδοτείται συνεχώς με ύλη από τον σύντροφό του αποδυναμώνοντάς τον, γι’ αυτό και αποκλήθηκε “μαύρη χήρα”.
Οι αστέρες νετρονίων είναι απομεινάρια τεράστιων άστρων, που τελείωσαν τη ζωή τους με μια έκρηξη τύπου σούπερ-νόβα. Ό,τι απέμεινε, είναι μια σφαίρα που έχει περίπου το μέγεθος μιας πόλης, αλλά με τρομερά συμπυκνωμένη ύλη, μεγαλύτερη από του Ήλιου μας, και με πολύ ισχυρό μαγνητικό πεδίο.
Το άστρο νετρονίων περιστρέφεται με μεγάλη ταχύτητα γύρω από τον εαυτό του, εκπέμποντας από τους μαγνητικούς πόλους του ραδιοκύματα, ακτίνες-Χ, ακτίνες-γάμα και ορατό φως. Σε κάθε διαδοχική περιστροφή του, κάποια δέσμη ακτινοβολίας μπορεί να γίνει αντιληπτή από τη Γη, όπως το φως ενός φάρου που αναβοσβήνει.
Η νέα ανακάλυψη έγινε με το ραδιοτηλεσκόπιο χαμηλών συχνοτήτων LOFAR (Low-Frequency Array) στην Ολλανδία, που θεωρείται κατάλληλο για τον εντοπισμό πάλσαρ, επειδή αυτά είναι φωτεινότερα κατά την εκπομπή χαμηλής συχνότητας ραδιοκυμάτων. Η ανακάλυψη του πάλσαρ J0952 έγινε στη συχνότητα περίπου των 135 ΜHz.
Το βίντεο που ακολουθεί δείχνει την κίνηση του πάλσαρ J0952 μαζί με τον σύντροφό του, όπως φαίνονται στο τροχιακό επίπεδό τους. Η ισχυρή ακτινοβολία και ο «άνεμος» του πάλσαρ –μια εκροή σωματιδίων υψηλής ενέργειας– θερμαίνουν έντονα την πλευρά του συνοδού, εξατμίζοντάς την με το πέρασμα του χρόνου.