Ασκληπιός – Θεραπείες με όνειρα
ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ 3|4
Από τον Αναστάσιο Ν. Πανά
ΑΠΟ ΤΗΝ ΙΑΣΩ
ΣΤΟΝ ΙΗΣΟΥ
ν
Από την πλούσια πνευματική κληρονομιά της Ελλάδας θα αντλήσει πολλά ιερά σύμβολα o χριστιανισμός . Έτσι, εκτός από τους τίτλους “Χριστός” και “Σωτήρας”, θα δώσει το όνομα “Ιησούς” στο κεντρικό πρόσωπο της διδασκαλίας του, έχοντάς το αντιγράψει από μια από τις κόρες του Ασκληπιού.
Οι τέσσερις κόρες του Ασκληπιού: Υγεία, Πανάκεια, Ιασώ (που κρατάει καθρέπτη) και Ακεσώ (θεραπεία). Αττικός ερυθρόμορφος κρατήρας του 400 π.Χ. Πηγή: Wikimedia Commons
ν
ΑΣ ΜΑΣ επιτραπεί να ξεκινήσουμε με μια παρέκβαση που τη θεωρούμε σημαντική. Όπως είδαμε, μια από τις κόρες του Ασκληπιού λεγόταν Ιασώ. Από το όνομά της παράγεται μια σειρά σημαντικών λέξεων και όρων: ίαση, ιάσιμος, ιατήρ, δηλαδή γιατρός (με τη μετατροπή του σίγμα σε ταυ), ιατήριον (το ιατρείο), ιατικός (ιαματικός), ιατορία (ιατρική) κτλ.
Από τη γενική του ονόματος (η Ιασώ, της Ιασούς) προέρχεται ο αρσενικός τύπος του ονόματος, δηλαδή Ιησούς, με τη μετατροπή του μακρού άλφα σε ήτα· Ιησούς είναι επομένως ο θεραπευτής.
Το κεντρικό πρόσωπο του χριστιανισμού, όπως μας πληροφορεί ο Ματθαίος (α, 23) λεγόταν Εμμανουήλ, όνομα που σημαίνει «ο θεός είναι μαζί μας». Το όνομα αυτό είναι εβραϊκό και υπάρχει στην Παλαιά Διαθήκη (Ησαΐας 7, 14).
Ο Εμμανουήλ (που στο χωρίο 9,6 του Ησαΐα περιγράφεται ως «Μεγάλης βουλής άγγελος») είτε επειδή ταξίδεψε στην Αίγυπτο είτε επειδή μαθήτευσε κοντά στους Εσσαίους, έμαθε την τέχνη του θεραπευτή. Αυτοί που μετέφρασαν τα ευαγγέλια από τα εβραϊκά στα ελληνικά, για να αποδώσουν την ιδιότητα του Εμμανουήλ (ή όπως αλλιώς ονομαζόταν) ως θεραπευτή, χρησιμοποίησαν το όνομα της Ιασούς, που ήταν πασίγνωστο στον αρχαίο κόσμο, στον αρσενικό του τύπο, δηλαδή Ιησούς. Κατόπιν έκρυψαν την κλοπή (διότι ο καλός κλέφτης ξέρει να κρύβει), παρεμβαίνοντας στην Παλαιά Διαθήκη, με στόχο να δώσουν στο όνομα ιουδαϊκή ιστορικότητα. Έτσι, στους Αριθμούς (13, 16) συναντάμε το εξής εκπληκτικό: τον Μωυσή να ξαναβαπτίζει τον υπαρχηγό του που ονομαζόταν Αυσής γιος του Ναυή σε Ιησού του Ναυή (!) χωρίς όμως αυτό να αιτιολογείται. Και φυσικά έτσι ονομάστηκε και το έκτο κεφ. της Παλαιάς Διαθήκης (Ιησούς του Ναυή). Πρόκειται για καθαρή παραχάραξη της ιστορίας.
Σε κάθε περίπτωση, και σε πείσμα των φανατικών, το όνομα Ιησούς δεν είναι εβραϊκό και δεν συναντάται ούτε στους τύπους Joshua ή Jeshua. Ο πλησιέστερος εβραϊκός τύπος είναι Hosea ή Hoshea (הושע) και προφέρεται Ωσέας ή Ωσηέ, όπως ο προφήτης. Το όνομα Ωσηέ είναι κοινό και αναφέρεται στα Παραλειπόμενα Α΄ (27, 20) ως «Ωσή ο γιος του Οζιού», στο Βασιλειών Δ΄ (15, 30), στον Νεεμία (19, 23) και τέλος στον Παύλο (Προς Ρωμαίους 9, 25-26).
Αυτά για την αποκατάσταση της αλήθειας.
Η προσπάθεια ταύτισης του κεντρικού προσώπου του χριστιανισμού με τον Ασκληπιό δεν είναι τυχαία. Όπως και ο Ασκληπιός έτσι κι ο Ιησούς είναι γεννημένος από πατέρα θεό και θνητή μητέρα. Ίσως με τούτο ο μύθος να ήθελε να καταδείξει πως όχι μόνο η ιατρική δεν είναι μια θεία και εντελώς αλάνθαστη τέχνη, αλλά καθετί δισυπόστατο μετέχει της ανθρώπινης ατέλειας.
ν
Ο Ασκληπιός, συνοδευόμενος από τα παιδιά του, δέχεται μια οικογένεια πιστών. Αναθηματικό μαρμάρινο ανάγλυφο του 4ου αιώνα π.Χ. Πηγή: News Media
ν
Οι αρετές που εκπροσωπεί ο Ασκληπιός είναι αυτές της πραότητας, της προσφοράς και της φροντίδας, ενώ ο θάνατός του είχε σαν αποτέλεσμα να αποκτήσει ακόμα μεγαλύτερη φήμη και να ανακηρυχθεί θεός.
Από όλους τους θεούς της αρχαίας Ελλάδας και της Ρώμης, ο Ασκληπιός και οι πιστοί του ήταν αυτοί που αποτέλεσαν το μεγαλύτερο πρότυπο για τη χριστιανική εκκλησία. Δεν αποτελεί επομένως έκπληξη το γεγονός ότι η νέα θρησκεία υιοθέτησε πολλά από τα τελετουργικά της σχολής του Ασκληπιού. Ακόμα και σήμερα, οι πιστοί καταφεύγουν στους θεραπευτές αγίους, στην Παναγία και στον Χριστό· και αφιερώνουν τάματα επιδιώκοντας την θεία επέμβαση και θεραπεία.
ν
H σύγχρονη ονειροθεραπεία
Αυτό που διδάσκει ο Ασκληπιός είναι ότι –πέρα από την εξωτερική φροντίδα, την υγιεινή και τα φάρμακα– η ουσιαστική θεραπεία συμβαίνει στο εσωτερικό του ασθενούς, μέσα στον εαυτό, εκεί όπου βρίσκεται η ρίζα του προβλήματος. Σε αυτό βοηθούν ο ύπνος και τα όνειρα, διότι μας αποσπούν από την καθημερινότητα και τον υλικό κόσμο. Άλλοτε πρόκειται για πραγματικές θεραπείες μέσα στο όνειρο, όπως για παράδειγμα όταν ονειρευόμαστε ότι μας εξετάζει κάποιος γιατρός ή ότι μας υποβάλλει σε θεραπεία, και άλλοτε όταν κάποιο προφητικό όνειρο μάς προειδοποιεί για το ενδεχόμενο κάποιας ασθένειας, την αποδυνάμωση του ανοσοποιητικού, την απώλεια ζωτικής ενέργειας κτλ.
Τα όνειρα λοιπόν εξακολουθούν να κατέχουν σημαντική θέση στη συνείδησή μας, αποτελώντας ένα ξεχωριστό κομμάτι της πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Από τη στιγμή που θα αποφασίσουμε να ακολουθήσουμε την ονειροθεραπεία, ξεκινάμε μια θεραπευτική αναζήτηση.
Το ίδιο συμβαίνει και όταν θέλουμε να βελτιωθούμε αλλάζοντας στάση και τρόπο ζωής. Επιλέγουμε να περιβάλλουμε τον εαυτό μας με αντικείμενα και ανθρώπους που ζεσταίνουν την ψυχή μας και ρίχνουν τους τόνους της καθημερινής τύρβης. Εισάγουμε στη ζωή μας την ομορφιά της φύσης, της μουσικής, του θεάτρου και των τεχνών, αφήνοντας να μας αγγίξουν σε ένα πολύ βαθύ επίπεδο και να λειτουργήσουν με εξαγνιστικό και θεραπευτικό τρόπο.
H σύγχρονη ονειροθεραπεία άλλωστε, δεν απαιτεί την πίστη σε κάποιον θεό. Μπορούμε να προσευχόμαστε και να επιζητούμε τις θεραπευτικές συμβουλές του εν ημίν Χριστού, του ανώτερου εκείνου όντος η ουσία του οποίου αποτελεί τον πυρήνα της ύπαρξής μας και συγχρόνως να αναζητούμε και να βρίσκουμε εκείνες τις τεχνικές που θα έχουν μια κατευναστική, θεραπευτική επίδραση πάνω μας.
ν
Ιερό με άγαλμα του Ασκληπιού στη Βίλα Μποργκέζε στη Ρώμη, που έχτισε το 1605 ο καρδινάλιος Σκιπίων Βοργίας, ανιψιός του Πάπα Παύλου Ε΄. Πηγή: News Media
ν
Επόμενο: Η ερμηνεία των ονείρων >