Αποκριές: Το παγανιστικό “μπουρανί” του Τυρνάβου
ΠΑΡΑΔΟΣΕΙΣ
Youmagazine Newsroom
Κρατώντας αναμμένη τη σπίθα της παράδοσης, πολιτιστικοί σύλλογοι και φορείς αναβιώνουν τα αποκριάτικα έθιμα στο νομό Λάρισας.
ν
ΣΤΟΝ Τύρναβο ένα έθιμο που έχει τις ρίζες του στην διονυσιακή λατρεία είναι το διάσημο έθιμο του φαλλού, το “μπουρανί”. Ένα έθιμο ξακουστό όπου μαζί με το καρναβάλι του Τυρνάβου προσελκύει επισκέπτες από κάθε γωνιά της Ελλάδας τις ημέρες των Αποκριών και την Καθαρή Δευτέρα. Τα πρώτα στοιχεία για την τέλεση των αποκριάτικων εκδηλώσεων στον Τύρναβο χρονολογούνται γύρω στο 1898.
Το “μπουρανί” είναι ένα αποκριάτικο έθιμο των αρχαίων τελετών γονιμότητας, όπου στην ιστορική παράδοση συμμετείχαν μόνο άνδρες. Οι κάτοικοι κατά την διάρκεια του εθίμου μεταφέρονταν σε κάθε πλατεία και γειτονιά μεταμφιεσμένοι. Έπειτα έφτιαχναν το παραδοσιακό “μπουρανί”, δηλαδή ένα φαγητό από σπανάκι, τσουκνίδα και ξύδι. Τραγουδούσαν άσεμνα τραγούδια, ενώ πείραζαν τους περαστικούς με χειρονομίες αλλά και με τους χειροποίητους φαλλούς από ξύλο ή πηλό.
Το έθιμο συνεχίζεται μέχρι και σήμερα στη πόλη του Τυρνάβου με τις καρναβαλικές εκδηλώσεις να διαρκούν σχεδόν ένα μήνα. Οι κάτοικοι του Τυρνάβου γιορτάζουν κάθε χρόνο τη γονιμότητα της γης, υμνούν τη φύση για τους καρπούς που προσφέρει.
Το έθιμο είναι αρκετά τολμηρό, είχε απαγορευτεί αρκετές φορές στο παρελθόν, ενώ καθιερώθηκε τη δεκαετία του 1980. Οι διοργανωτές συνεχίζουν την παράδοση με αγάπη για το έθιμο, χορεύουν και τραγουδάνε, ενώ με πειράγματα, βωμολοχίες και τους πήλινους… φαλλούς διασκεδάζουν τους επισκέπτες. Προφανώς το τσίπουρο και το κρασί ρέουν άφθονα κατά την διάρκεια του εθίμου και το γλέντι ανεβαίνει στα ύψη.
ν
Τα “μπουλούκια” της Λάρισας
Στη πόλη της Λάρισας οι πολιτιστικοί σύλλογοι και ο δήμος, τα τελευταία χρόνια έχουν στήσει το δικό τους καρναβάλι που αρχίζει να γίνεται έθιμο. Στη Λάρισα, δεν θα δει ο επισκέπτης ούτε άρματα, ούτε καρναβαλικές παρελάσεις. Θα δει όμως να χορεύουν στους ρυθμούς παραδοσιακής μουσικής τα “μπουλούκια”.
Τι είναι αυτά; Μα τι άλλο από ομάδες χορευτών των πολιτιστικών συλλόγων της πόλης όπου αναβιώνουν τα παραδοσιακά έθιμα της αποκριάς από κάθε σημείο της πατρίδας μας.
Μουσικοί με γκάιντες, νταούλια, κλαρίνα, κιθάρες και βιολιά ξεσηκώνουν την πόλη με τα τραγούδια τους, τους αστεϊσμούς και τις αθυροστομίες τους, σκορπώντας κέφι και χαρά.
Τα παραδοσιακά “μπουλούκια” τα οποία αποτελούνται από θιάσους μεταμφιεσμένων, ξεκινούν το Σάββατο της Τρανής Αποκριάς (17 Φεβρουαρίου) από διάφορες γειτονιές, και κατευθύνονται τραγουδώντας και χορεύοντας στην πλατεία Ταχυδρομείου της θεσσαλικής πόλης. Έπειτα παρουσιάζουν τα δρώμενα τους για να καταλήξουν στην Κεντρική πλατεία όπου στήνεται το παραδοσιακό αποκριάτικο γλέντι.
ν
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
