Σημαντικά αρχαιολογικά ευρήματα στην Κύθνο
ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ
Youmagazine Newsroom
Εντυπωσιακά είναι τα αποτελέσματα των ανασκαφών στη θέση «Βρυόκαστρο» στην Κύθνο, όπου βρισκόταν η αρχαία πόλη της νήσου των Κυκλάδων, η οποία κατοικήθηκε από τον 10o αι. π.Χ. έως και τον 6o-7o αι. μ.Χ.
ν
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ από τα ιδιαίτερα σημαντικά αποτελέσματα της συστηματικής ανασκαφής στην αρχαία πόλη της Κύθνου (σημερινό «Βρυόκαστρο»), που πραγματοποιήθηκε από 26/6 – 4/8 δόθηκαν στη δημοσιότητα.
Μεταξύ αυτών ξεχωρίζουν τα ευρήματα από τη συστηματική ανασκαφική έρευνα στην περιοχή του αρχαίου λιμανιού, στη βραχονησίδα «Βρυοκαστράκι» (το νησάκι στη «μύτη» της χερσονήσου, που ως τουλάχιστον την ύστερη αρχαιότητα πρέπει να ήταν συνδεδεμένη με την ακτή με στενό ισθμό).
ν
Αεροφωτογραφία των ιερών του Μεσαίου Πλατώματος. Φωτο: ΑΠΕ-ΜΠΕ
ν
Πρόκειται για την αποκάλυψη μιας τρίκλιτης βασιλικής με νάρθηκα και ημικυλινδρική αψίδα, η οποία έχει δύο τουλάχιστον οικοδομικές φάσεις, μια παλαιοχριστιανική και μια μεταγενέστερη (ίσως του 7ου – 8ου αιώνα), ενός κτιρίου μήκους 80 μ. περίπου, που αποτελείται από τουλάχιστον 15 ορθογώνια δωμάτια σε παράταξη και ισχυρούς εξωτερικούς τοίχους που εξυπηρετούσαν πιθανότατα και αμυντικούς σκοπούς, καθώς και δύο πύργων.
Επίσης, εντοπίστηκαν δεκάδες ορθογώνιοι χώροι, εν μέρει λαξευμένοι στο φυσικό βράχο, για τους οποίους η έως τώρα έρευνα δείχνει χρήση τουλάχιστον έως την ύστερη αρχαιότητα, καθώς και θραύσματα κεραμικής και εργαλείων από οψιδιανό της Πρωτοκυκλαδικής περιόδου.
Η ανασκαφή πραγματοποιήθηκε από τον Τομέα Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, με τη συνεργασία της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων, υπό την διεύθυνση του καθηγητή Αλεξάνδρου Μαζαράκη Αινιάνος και του Διευθυντή της Εφορείας δρα Δημήτρη Αθανασούλη.
ν
Κτίριο 1 (Ασκληπιείο) και δεξαμενή (φωτ. Κ. Ξενικάκης – Σ. Γεσαφίδης, 2016).
ν
Θυμίζουμε ότι στην Κύθνο έχουν βρεθεί δύο ιερά, του Ασκληπιού και της Αφροδίτης, που πιθανόν συστεγάζονταν. Μεταξύ άλλων ευρημάτων, ένας ενεπίγραφος κιονίσκος του 2ου μ.Χ. αιώνα με το αφιέρωμα μιας γυναίκας στον θεό της ίασης, αναφέρει: «ΚΑΛΛΙΣΤΩ ΑΣΚΛΗΠΙΩ ΕΥΧΗΝ». Βρέθηκε επίσης ένα όμορφο αγαλμάτιο ημίγυμνης Αφροδίτης και μια ελληνιστική ενεπίγραφη αναθηματική στήλη προς την «ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΣΥΡΙΑ».
Παλαιότερα είχε βρεθεί μια επιγραφή «ΣΑΜΟΘΡΑΚΙΩΝ ΘΕΩΝ», ενώ υπάρχει και μια επιγραφική αναφορά στον «ΑΜΜΩΝΑ ΔΙΑ».
ν
Μαρμάρινο αγαλμάτιο ημίγυμνης Αφροδίτης (φωτ.: Κώστας Ξενικάκης, 2017).
ν
Στις φετινές ανασκαφές διερευνήθηκε το αρχαιότατο παρελθόν του νησιού. Στη σχετική ανακοίνωση αναφέρονται τα εξής:
«Για πρώτη φορά με βεβαιότητα τεκμηριώθηκε Πρωτοκυκλαδική εγκατάσταση στη βραχονησίδα (σσ. 3η χιλιετία π.Χ.) […] Δεν αποκλείεται κάποιοι από τους λαξευμένους χώρους να ανάγονται στην περίοδο αυτή. Εξαιρετικά σημαντική είναι η αναγνώριση για πρώτη φορά στην Κύθνο κεραμικής της ΥΕ ΙΙΙΓ περιόδου (σσ. 12ο αι. π.Χ.). Φαίνεται λοιπόν ότι η θέση κατοικήθηκε ύστερα από περίοδο εγκατάλειψης ξανά στον 12ο αιώνα π.Χ., ίσως μάλιστα αδιάκοπα έκτοτε, αφού όλες οι χρονολογικές περίοδοι αντιπροσωπεύονται με ευρήματα, από την Πρωτογεωμετρική περίοδο έως και τα μέσα περίπου του 7ου μ.Χ. αιώνα (η τελευταία χρονολόγηση σύμφωνα με τα πρώτα πορίσματα της μελέτης της Χαρίκλειας Διαμαντή), που η πόλη εγκαταλείφθηκε οριστικά.
»Η αρχική μάλιστα σκέψη, που βασιζόταν στα πορίσματα της επιφανειακής έρευνας, ότι ο πυρήνας της αρχικής κατοίκησης της αρχαίας πόλης ήταν η βραχονησίδα και ότι εδώ συρρικνώθηκε η πόλη στην πρωτοβυζαντινή περίοδο, λίγο πριν εγκαταλειφθεί οριστικά και οι εναπομείναντες κάτοικοί της μετακινηθούν στην οχυρή ακρόπολη γνωστή σήμερα ως το Κάστρο της Ωριάς, επιβεβαιώνεται».
ν
Κεφαλή πήλινου ειδωλίου Δήμητρας. Φωτο: ΑΠΕ-ΜΠΕ
ν
Μαρμάρινη κεφαλή Αφροδίτης. Φωτο: ΑΠΕ-ΜΠΕ
ν
Το 2002 οι αρχαιολόγοι είχαν κάνει μια συναρπαστική ανακάλυψη. Βρήκαν το δίδυμο ναό του Απόλλωνα και της Άρτεμης, με ένα ασύλητο άδυτο γεμάτο πολύτιμα αφιερώματα, μεταξύ των οποίων 100 χρυσά και περίπου 150 ασημένια κοσμήματα.
«Ίσως η μεγαλύτερη συγκέντρωση από χρυσά και ασημένια που έχουμε σε ιερό του Αιγαίου», αναφέρει το ΑΠΕ-ΜΠΕ, συμπληρώνοντας ότι τα συγκεκριμένα ευρήματα, μαζί με τα υπόλοιπα ευρήματα του αδύτου του ναού, θα αποτελέσουν τον κορμό του νέου αρχαιολογικού μουσείου στη Χώρα της Κύθνου.
Θα είναι ένα Μουσείο Κοσμηματοποιίας, το οποίο ήδη έχει ενταχθεί στο ΕΣΠΑ και βρίσκεται στον δεύτερο χρόνο της κατασκευής του. Το έργο υλοποιείται από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων.
ν
