Η αίθουσα του Μυστικού Δείπνου αποκαλύπτει τα μυστικά της (vid)
ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ
Posted by Youmagazine Staff
Επιστήμονες έλεγξαν εξονυχιστικά το Υπερώο της Σιών, όπου λέγεται ότι έλαβε χώρα ο Μυστικός Δείπνος, και οι διαπιστώσεις τους ήταν απρόσμενες.
Το υπερώο όπου, σύμφωνα με την παράδοση, έλαβε χώρα ο Μυστικός Δείπνος. Πηγή: YouTube
ν
ΤΟ ΥΠΕΡΩΟ της Σιών όπου έλαβε χώρα ο Μυστικός Δείπνος, αλλά και η επιφοίτηση του Αγίου Πνεύματος και η ίδρυση της πρώτης χριστιανικής εκκλησίας, βρίσκεται σε ένα ιδιωτικό διώροφο σπίτι στο όρος Σιών – έναν λόφο στην νότιο-δυτική άκρη της Παλιάς Πόλης της Ιερουσαλήμ. Στον πρώτο όροφο του σπιτιού βρισκόταν, σύμφωνα με τον θρύλο, ο τάφος του βιβλικού βασιλιά Δαυίδ. Στον δεύτερο όροφο έλαβε χώρα ο περίφημος Μυστικός Δείπνος.
Όπως αναφέρει η χριστιανική παράδοση η λέξη «μυστικός» παράγεται από το «μύστης» και το ρήμα «μυώ». Στον τόπο αυτόν ο Ιησούς αποκάλυψε στους μαθητές του το μέλλον και τους μύησε στα μυστήρια του ουρανού.
Ωστόσο, το «Υπερώο της Σιών» δεν αναφέρεται πουθενά στην Καινή Διαθήκη. Ο ευαγγελιστής Ιωάννης αγνοεί παντελώς το συμβάν του Μυστικού Δείπνου. Οι Λουκάς (22:12) και Μάρκος (14:15) αποκαλούν την αίθουσα ανώγαιον (πάνω από τη γη), ενώ ο Ματθαίος (26:18) μιλάει αόριστα για ένα πρόσωπο που ετοίμασε το δείπνο του Πάσχα. Μόνο οι Πράξεις (κεφ. 1:13) αναφέρονται σε ένα υπερώον στο οποίο συνήθιζαν να συναντώνται οι μαθητές.
ν
Η τοιχοποιία του ανατολικού τοίχου της Υπερώου δείχνει την «πολυεπίπεδη» ιστορία του σπιτιού από την περίοδο του Δεύτερου Ναού μέχρι την εποχή των Σταυροφοριών και την οθωμανική περίοδο. Ορατό στα δεξιά είναι το Αβαείο των Βενεδικτίνων μοναχών. Φωτογραφία: Ευγενική προσφορά του David C. Clausen
ν
Υπάρχει και κάτι άλλο που ξενίζει. Η αίθουσα όπου υποτίθεται έλαβε χώρα ο Μυστικός Δείπνος, έχει σταυροειδείς θόλους και ημιθόλια που στηρίζονται σε οξυκόρυφα τόξα, χαρακτηριστικό γνώρισμα του γοτθικού ρυθμού, ο οποίος όπως είναι γνωστό διαμορφώθηκε μεταξύ 12ου και 14ου αιώνα.
Η δικαιολογία εδώ είναι ότι ο οίκος όπου έλαβε χώρα ο Μυστικός Δείπνος καταστράφηκε και ανοικοδομήθηκε αργότερα από τους σταυροφόρους. Γι’ αυτό και βλέπουμε στο «υπερώο» αιχμηρές κυκλικές αψίδες σε συνδυασμό με σύνθετους κίονες και θόλους.
ν
Αυτή η αίθουσα στο όρος Σιών της Ιερουσαλήμ, γνωστό με τη λατινική λέξη cenacle (τραπεζαρία), τιμάται ως ο τόπος όπου έγινε ο Μυστικός Δείπνος του Ιησού με τους μαθητές του μια μέρα πριν από τη Σταύρωση. Image: Supplied
ν
Ωστόσο, τα πράγματα είναι διαφορετικά. Ο Βρετανός αρχαιολόγος Σιμόν Γκίμπσον (Shimon Gibson), ο οποίος έχει ανασκάψει πολλές τοποθεσίες που συνδέονται με την τελευταία εβδομάδα της ζωής του Ιησού, πιστεύει ότι ο Μυστικός Δείπνος –όπως και η ταφή του βασιλιά Δαυίδ– έλαβαν χώρα σε άλλα σημεία της πόλης. Ωστόσο, όχι μόνο οι Χριστιανοί αλλά και οι Εβραίοι και οι Μουσουλμάνοι θεωρούν τον χώρο αυτόν ιερό.
Πρόσφατα ολοκληρώθηκε ο έλεγχος της αίθουσας του Μυστικού Δείπνου με έναν 3D σαρωτή ακτίνων λέιζερ με σκοπό την τρισδιάστατη αντιγραφή και ψηφιακή μοντελοποίηση του χώρου. Ο ψηφιακός έλεγχος, που ξεκίνησε το 2016, κρίθηκε απαραίτητος γιατί στην τοποθεσία αυτή δεν επιτρέπεται να γίνουν κλασικές ανασκαφές. Και ο έλεγχος επιβεβαίωσε την εκτίμηση του Γκίμπσον.
ν
ν
Αυτό ωστόσο δεν άφησε ανεπηρέαστους τους ερευνητές. «Ένιωσα σαν να πρωταγωνιστούσα στον “Κώδικα Ντα Βίντσι” του Νταν Μπράουν», δήλωσε ο Αμίτ Ρέεμ (Amit Reem) της Υπηρεσίας Ισραηλινών Αρχαιοτήτων (IAI). «Μπορέσαμε να αποκρυπτογραφήσουμε όλα τα αρχαία σύμβολα».
Οι αρχαιολόγοι του IAI συνεργάστηκαν με εμπειρογνώμονες του Ινστιτούτου Σύγχρονης Αρχαιολογικής Έρευνας (INZ) της Αυστρίας και την Ερευνητική Μονάδα Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου της Κύπρου.
Η ψηφιακή σάρωση της αίθουσας αποκάλυψε τη σημασία ορισμένων συμβόλων που ήταν απόλυτα ορατά στο μάτι. Σε έναν τοίχο βρέθηκε το σύμβολο Agnus Dei – Ο Αμνός του Θεού. Σε έναν άλλο σημείο της αίθουσα ανακαλύφθηκε η μορφή ενός λιονταριού.
«Το λιοντάρι ήταν το σύμβολο του βασιλιά Δαβίδ», εξηγεί ο Ρέεμ. «Σύμφωνα με ορισμένες αρχαίες γραφές, ο Ιησούς ήταν απόγονος του βασιλιά Δαβίδ».
ν
Ο Αμνός του Θεού όπως ανακαλύφθηκε από την τρισδιάστατη σάρωση. (Avshalom Karasik IAA)
ν
Η περαιτέρω έρευνα έδειξε ότι η αίθουσα χτίστηκε κατά τμήματα τον 12ο, 13ο και πιθανώς τον 14ο αιώνα.
Στην πραγματικότητα, το Υπερώο της Σιών είναι εκκλησία που έχτισαν οι Σταυροφόροι πάνω σε μια παλαιότερη βυζαντινή εκκλησία του 4ου αιώνα, της οποίας χρησιμοποίησαν τα οικοδομικά υλικά.
«Πιστεύουμε ότι το κτίριο οικοδομήθηκε στο δεύτερο μισό του 12ου αιώνα, κατά τη διάρκεια των Σταυροφοριών», δήλωσε ο Ρέεν στο Fox News. «Αυτό ήταν η δεύτερη απόπειρα των Σταυροφόρων να χτίσουν μια μεγαλοπρεπή εκκλησία στο Όρος της Σιών».
Σύμφωνα με τον αρχαιολόγο, οι Σταυροφόροι έχτισαν την εκκλησία τους πάνω σε μια παλαιότερη βυζαντινή εκκλησία του 4ου αιώνα. «Οι Σταυροφόροι έχτισαν την εκκλησία τους χρησιμοποιώντας τα πρώιμα λείψανα της βυζαντινής εκκλησίας», δήλωσε ο Ρέεν.
Παρ’ όλο που το εσωτερικό της αίθουσα είναι σήμερα γυμνό, η 3D σάρωση αποκάλυψε ότι δεν ήταν γυμνή σε παλιότερες εποχές. «Οι Σταυροφόροι είχαν μετατρέψει αυτό το μέρος της εκκλησίας τους σε μια μοναδική καλλιτεχνική έκφραση του θρησκευτικού ζήλου τους. Ολόκληρο το εσωτερικό της εκκλησίας των Σταυροφόρων ήταν πλήρως διακοσμημένο με θρησκευτικά σύμβολα – σαν χριστιανός προσκυνητής δεν χρειαζόσουν να μιλάς λατινικά∙ μπορούσες να διαβάσεις τη διεθνή γλώσσα των συμβόλων».
ν
Ένα αρχαίο λιοντάρι στην κόγχη της οροφής απ’ όπου κρέμεται ένα σύγχρονο φωτιστικό. (Amit Reem IAA)
ν
Και ο Ρέεν κατέληξε λέγοντας: «Τίποτα δεν δείχνει ότι αυτός είναι ο τόπος όπου τελέστηκε ο Μυστικός Δείπνος. Δεν υπάρχουν αρχαιολογικά στοιχεία από εκείνη την εποχή, αν και οι ερευνητές μας θα συνεχίσουν την ανάλυση της εικονικής αναπαράστασης με λέιζερ του κτιρίου. Και ελπίζουμε κάποια στιγμή να μας δοθεί η άδεια να πραγματοποιήσουμε μια κλασική αρχαιολογική έρευνα, μικρής έστω κλίμακας».
ν
Μια από τις 3D αναπαραστάσεις της αίθουσας του Μυστικού Δείπνου. (Sorin Hermon, The Cyprus Institute, Science and Technology for Archaeology Research Center)
ν
