Πώς μπορείτε να γίνετε ένας φωτεινός ονειρευτής (vid)
ΦΩΤΕΙΝΟ ΟΝΕΙΡΕΜΑ
Από τον Ανδρέα Τσάκαλη
Σύμφωνα με ορισμένους επιστήμονες, η συνείδηση μπορεί να διαδραματίσει ενεργό ρόλο στα όνειρα, όπως ακριβώς και στην κατάσταση της καθημερινής επίγνωσης.
ν
O ΟΡΘΟΛΟΓΙΣΜΟΣ έχει οδηγήσει ορισμένους επιστήμονες στο συμπέρασμα πως η συνείδηση μπορεί να διαδραματίσει ενεργό ρόλο στα όνειρα, όπως ακριβώς και στην κατάσταση της καθημερινής επίγνωσης.
O καθηγητής του Πανεπιστημίου του Στάνφορντ στην Καλιφόρνια, δρ. Στέφεν Λεμπέρζ ήταν από τους πρώτους που προώθησε τη θεωρία πως ο συνειδητός νους μπορεί να “αλληλεπιδρά” με τα όνειρα.
Τα όνειρα αυτά, στα οποία συμμετέχει και ο ίδιος ο ονειρευτής –συνειδητά πλέον– τα ονόμασε φωτεινά όνειρα (lucid dreams), επειδή κατά τη διάρκεια του φωτεινού ονείρου, έχουμε επίγνωση του ότι ονειρευόμαστε.
Σύμφωνα με τον Λεμπέρζ, το γεγονός αυτό έχει ως αποτέλεσμα να επιλέγουμε τις πράξεις μας αντί να αντιδρούμε με τον τρόπο που ορίζει η συνήθεια. Σε ένα συνειδητό όνειρο μπορούμε να ξεπεράσουμε τους φραγμούς του συνηθισμένου εαυτού μας που στόχο τους έχουν να παρεμποδίσουν την εξέλιξή μας.
ν
ΜΙΑ ΑΛΛΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ
Πέρα από το γεγονός ότι μας δείχνουν έναν άλλο κόσμο, μια άλλη πραγματικότητα, τα φωτεινά όνειρα είναι πολύ χρήσιμα και σε ατομικό επίπεδο, κι αυτό γιατί δίνουν στον ονειρευτή την ευκαιρία να συνειδητοποιήσει κάτι σχετικά με τον εαυτό του, το οποίο μπορεί ύστερα να εφαρμόσει στην καθημερινή ζωή του.
Ας υποθέσουμε πως ονειρεύεστε ότι κάτι ή κάποιος σας καταδιώκει κι εσείς τρέχετε μακριά του. Ξαφνικά, όμως, συνειδητοποιείτε ότι ονειρεύεστε. Σε αυτό ακριβώς το σημείο, σύμφωνα με τον Λεμπέρζ, έχετε δύο επιλογές: ή θα συνεχίσετε να τρέχετε ή θα σταματήσετε και θα αντιμετωπίσετε τον διώκτη σας.
Αν επιλέξετε να σταματήσετε το τρέξιμο, τότε αυτομάτως προκαλείτε μια αλλαγή στην τρέχουσα κατάσταση και έρχεστε αντιμέτωποι με το φόβο σας. Μπορεί έτσι να ανακαλύψετε πως αυτό που σας καταδιώκει είναι απλά κάποιο κομμάτι του εαυτού σας που χρειάζεται βοήθεια. Όταν ξυπνήσετε, θα είστε έτοιμοι –σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό, ανάλογα με τον χαρακτήρα αλλά και την ένταση του ονείρου– να προβείτε σε σημαντικές αλλαγές στη ζωή σας.
ν
Τα φωτεινά όνειρα αποτελούν τη γέφυρα που ενώνει τα δύο πεδία ύπαρξης του ανθρώπου: το ονειρικό και το συνειδητό. Image: Supplied
ν
O δρ. Λεμπέρζ όμως τονίζει πως δεν είναι το ίδιο το όνειρο πάνω στο οποίο ασκείται έλεγχος· το μόνο που ελέγχεται είναι η αντίδραση του ονειρευτή στη δεδομένη κατάσταση που παρουσιάζεται στο όνειρο.
Κατά τη διάρκεια του φωτεινού ονειρέματος μπορείτε να θυμηθείτε πράγματα που μάθατε στην κατάσταση της καθημερινής επίγνωσης και να τα εφαρμόσετε στο ονειρικό πεδίο, διώχνοντας έτσι την αίσθηση ότι τα όνειρα και η υλική πραγματικότητα είναι δύο εντελώς διαφορετικοί κόσμοι που υπακούουν σε διαφορετικούς νόμους.
Τα φωτεινά όνειρα αποτελούν τη γέφυρα που ενώνει τα δύο πεδία ύπαρξης του ανθρώπου: το ονειρικό και το συνειδητό.
Πρόσφατα στοιχεία, που έδωσε στη δημοσιότητα η Bρετανίδα Tζένι Pαντλς, μια από τις πλέον διακεκριμένες ερευνήτριες του χώρου του παραφυσικού, δείχνουν ότι ενώ κάποια στιγμή πάνω από το 90% του πληθυσμού της Γης βιώνει ένα φωτεινό όνειρο, για την πλειοψηφία αυτό το σπάνιο, φευγαλέο φαινόμενο περνάει ανεκμετάλλευτο.
ν
Τα φωτεινά όνειρα αποτελούν τη γέφυρα που ενώνει τα δύο πεδία ύπαρξης του ανθρώπου: το ονειρικό και το συνειδητό.
ν
Πειράματα που πραγματοποιήθηκαν στο Πανεπιστήμιο Στάνφορντ των ΗΠΑ και στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης στη Βρετανία επιβεβαίωσαν δύο πράγματα: πρώτον ότι τα φωτεινά όνειρα υπάρχουν, και δεύτερον ότι λαμβάνουν χώρα μόνο στη διάρκεια ενός ύπνου σύντομης διάρκειας.
Τα αποτελέσματα παρόμοιας έρευνας από το Χάρβαρντ δημοσιεύτηκαν τον Απρίλιο του 2012 στο Harvard Business Review.
H ύπαρξη του φωτεινού ονειρέματος αποδείχθηκε με δραματικό τρόπο, όταν ο δρ. Kηθ Xερν, παραψυχολόγος, και ο δρ. Πήτερ Φένγουικ, νευροψυχολόγος, τοποθέτησαν καλώδια στα μάτια γνωστών φωτεινών ονειρευτών, για να καταγράψουν τη δραστηριότητα ενός ατόμου ενώ ονειρεύεται. Όρισαν σε κάθε ονειρευτή να κάνει κάποια πράγματα όσο κοιμάται και, πράγματι, οι ονειρευτές υπάκουσαν.
Στην ουσία, όμως, το πιο συγκλονιστικό δεν είναι η αποκάλυψη ότι ορισμένοι άνθρωποι έχουν φωτεινά όνειρα, αλλά το ότι φαίνεται πως αυτό είναι μια ικανότητα που μπορούμε όλοι να αναπτύξουμε ― είτε για να εισχωρήσουμε στις κρυμμένες ψυχικές μας ικανότητες είτε για να μην έχουμε εφιάλτες στη διάρκεια του ύπνου.
Το πρόβλημα, ωστόσο, με αυτό το είδος ονειρέματος είναι πως ενδίδοντας στην ικανοποίηση των ενδόμυχων επιθυμιών του στο ονειρικό πεδίο, ο ονειρευτής παρασύρεται. Από αυτό το σημείο και πέρα, δεν μιλάμε για συνειδητή συμμετοχή στο όνειρο αλλά για χειρισμό και επέμβαση.
Το πράγμα παρουσιάζει και περαιτέρω επιπλοκές, καθώς η ίδια η πηγή των ονείρων –το υποσυνείδητο– βρίσκεται μακριά από την επικράτεια που εξουσιάζει η λογική, και κατά συνέπεια αρνείται να συνεργαστεί απλά και μόνο επειδή αυτή το απαιτεί.
Τα όνειρα περιέχουν σημαντικά μηνύματα: μηνύματα που μπορεί να μας βοηθήσουν, να μας προειδοποιήσουν, να μας ενθαρρύνουν. Κομμάτια ονείρων που βρίσκονται ανακατεμένα μέσα στο κεφάλι του ονειρευτή –όπως τα χαρτιά μιας τράπουλας– μπορεί να έχουν ολέθριες επιδράσεις.
Το φωτεινό ονείρεμα ενέχει κινδύνους για ένα ψυχικά ασταθές άτομο, από τη στιγμή που η επέμβαση και η ανάγκη κυριαρχίας στις ονειρικές καταστάσεις γίνει έμμονη ιδέα στον ονειρευτή. Τα όνειρα είναι ο μόνος χώρος όπου η ψυχή έχει την ευκαιρία να προβάλλει ορισμένες εικόνες που δεν έχουν “μολυνθεί” από την επαφή τους με τον συνειδητό νου. Για παράδειγμα, εικόνες από το συλλογικό ασυνείδητο ή από το ατομικό ασυνείδητο.
Τέτοια όνειρα συνήθως περιέχουν πληροφορίες ζωτικής σημασίας για το άτομο. Όμως η συνεχής επέμβαση δεν τις αφήνει να εκφραστούν. Και η ψυχή στην οποία δεν έχει επιτραπεί ελευθερία έκφρασης είναι ένα σκοτεινό και επικίνδυνο μέρος.
Σύμφωνα με τον Λεμπέρζ, οι ονειρευτές που επιμένουν να επεμβαίνουν συνειδητά στα όνειρά τους είναι πιθανό να καταντήσουν στο τέλος ψυχικά ράκη.
ν
Η μεταφυσική του φωτεινού ονειρέματος
ν
ν
ΣΥΜΒΟΛΙΚΗ ΣΚΕΨΗ
Τα όνειρα βρίθουν από σύμβολα. Τα γνήσια σύμβολα αποτελούν αυθόρμητα προϊόντα ενός νου που κινείται στο βαθύτερο επίπεδο της συνείδησης. Στη συνέχεια βέβαια, μπορεί να υποστούν κάποια επεξεργασία από τον συνειδητό νου. Αρχικά όμως ο ονειρευτής (ή ο καλλιτέχνης) δεν τα αναζητά. Απλά παίρνουν μορφή από μόνα τους. Ένα σύμβολο εκφράζει κάτι πολύ περισσότερο από ένα απλό σχήμα. Για παράδειγμα, το αιγυπτιακό ανκχ συμβολίζει την εμφύσηση της ζωής, την ανθρωπότητα και το σύμπαν.
Το αιγυπτιακό ανκχ, σύμβολο ζωής
Τα σύμβολα μπορεί απλά να εμφανίζονται σε ένα όνειρο ή μπορεί το ίδιο το όνειρο να είναι ένα μοναδικό σύμβολο. Για παράδειγμα, μια κοπέλα ονειρεύτηκε πως βρισκόταν μέσα σε έναν πανέμορφο κήπο. Πέρασε πολλή ώρα θαυμάζοντας τα λουλούδια και τα άλλα φυτά, όταν κάποια στιγμή συνειδητοποίησε πως ο ήλιος είχε αρχίσει να καίει και η ίδια πεινούσε. Κοίταξε γύρω της προσπαθώντας να βρει την έξοδο, για να ανακαλύψει πως ο κήπος ήταν περικυκλωμένος από έναν ψηλό τοίχο στην κορυφή του οποίου ήταν φυτεμένα κοφτερά κομμάτια γυαλιών. Δεν υπήρχε διέξοδος…
Ξύπνησε ιδρωμένη, με την καρδιά της να σφυροκοπά από πανικό. Λίγο καιρό μετά από αυτό το όνειρο, η κοπέλα άλλαξε επάγγελμα και προσωπική ζωή· δυο τομείς της ζωής της που μέχρι εκείνη τη στιγμή έδειχναν ιδιαίτερα επιτυχημένοι.
Προφανώς ο κήπος στο όνειρό της συμβόλιζε τη ζωή της, αν και σε κάποιον που δεν τη γνώριζε ή που απλώς άκουγε το όνειρο, πιθανόν να φαινόταν σαν μια ευχάριστη εμπειρία. Πράγμα που ήταν, μέχρι τη στιγμή που ανακάλυψε τον τοίχο. H συμβολική δύναμη του ονείρου την αναστάτωσε σε τέτοιο βαθμό, ώστε άλλαξε ριζικά τη στάση της απέναντι στην πραγματικότητα.
«Αν οι άνθρωποι πάψουν να ονειρεύονται», έγραψε κάποτε ο Άρθουρ Κλαρκ, «αν γυρίσουν την πλάτη τους στα θαύματα του σύμπαντος, η ιστορία της φυλής μας θα φτάσει στο τέλος της».
Είμαστε ονειρευτές ‒ πρωταρχικά και κατά κύριο λόγο. Στην κατάσταση της καθημερινής επίγνωσης φανταζόμαστε∙ στο ονείρεμα, ο νους συνεχίζει να εξερευνά και να αποκαλύπτεται.
Τα όνειρα αποτελούν την πηγή της ισορροπίας μας και ίσως και της ίδιας μας της ύπαρξης. Πώς ξέρουμε ότι δεν ζούμε επειδή κάποιος μας ονειρεύεται; Υπάρχει κάτι που να μας διαβεβαιώνει ότι η ζωή μας, αυτό που για εμάς είναι η “πραγματικότητα”, δεν είναι όνειρο κάποιου άλλου, ίσως του ίδιου του εαυτού μας; Ας μην ξεχνάμε: ένα όνειρο είναι μια σύντομη ζωή, και η ζωή ένα σύντομο όνειρο.
ν
Η τεχνική των φωτεινών ονείρων
ν
ν
ΠΩΣ ΝΑ ΕΧΕΤΕ ΕΝΑ ΦΩΤΕΙΝΟ ΟΝΕΙΡΟ
Το φωτεινό ονείρεμα έχει πρακτική χρησιμότητα, καθώς απαντά σε ερωτήματα που μας απασχολούν και συμβάλλει στο να αποκτήσουμε διαύγεια σκέψης ή ακόμη και να δούμε το μέλλον.
Μερικοί αθλητές χρησιμοποιούν το φωτεινό ονείρεμα ως μέσον για να αναπτύξουν δεξιότητες της πραγματικής ζωής, αλλά και για να αποκτήσουν την κατάλληλη ψυχική προετοιμασία για σημαντικά συμβάντα όπως μια αθλητική αναμέτρηση.
Καθένας μπορεί να αναπτύξει τον δικό του τρόπο εισόδου στο φωτεινό ονείρεμα ανάλογα με την ιδιοσυγκρασία του. Εδώ θα εξετάσουμε τρεις τρόπους. Απαραίτητη προϋπόθεση το δωμάτιο όπου θα κοιμηθείτε να είναι σκοτεινό και ήσυχο χωρίς τηλέφωνο ή τηλεόραση.
1. Προετοιμάστε τον εαυτό σας τη μέρα για να έχετε το βράδυ ένα φωτεινό και διαυγές όνειρο. Ρωτήστε επανειλημμένα τον εαυτό σας «Μήπως ονειρεύομαι;» και κοιτάξτε τριγύρω για σημάδια που κανονικά δεν θα έπρεπε να υπάρχουν, σημάδια που έρχονται σε παραφωνία με αυτό που βλέπετε συνήθως, ή αναιρούν αυτό που αντιλαμβανόμαστε ως «πραγματικότητα».
Συχνά ο Ευριπίδης αναρωτιόταν: «Μήπως η ζωή είναι ένα όνειρο και το όνειρο ζωή;»
Αν το κάνετε αυτό συχνά, θα είστε σε θέση να το κάνετε και στη διάρκεια ενός ονείρου. Μια γνωστή ένδειξη φωτεινού ονειρέματος είναι το να διαβάζεις ένα γραπτό κείμενο. Αν δεις τα γράμματα να σχηματίζονται μπροστά σου, τότε είσαι σε φωτεινό ονείρεμα. Ένας άλλος τρόπος είναι να κλείσεις τα χείλη σου και να προσπαθήσεις να αναπνεύσεις από το στόμα. Όταν είσαι ξύπνιος, αυτό είναι αδύνατο, αλλά οι φωτεινοί ονειρευτές είναι σε θέση να νιώθουν τον αέρα να περνάει μέσα από το κλειστό στόμα τους.
2. Μεγάλη σημασία έχει η πρόθεση. Συγκεντρωθείτε πριν πέσετε για ύπνο στο φωτεινό ονείρεμα, επαναλαμβάνοντας τη φράση «Την επόμενη φορά που θα βρίσκομαι σε όνειρο, θα θυμηθώ ότι ονειρεύομαι». Σχηματίστε στο νου σας ζωηρές εικόνες ότι ξυπνάτε μέσα στο όνειρο έχοντας επίγνωση ότι ονειρεύεστε.
Έχοντας στο νου αυτή τη σκέψη καθώς σας παίρνει ο ύπνος, αυξάνετε τις πιθανότητες για ένα συνειδητό και διαυγές όνειρο.
3. Ρυθμίστε το ξυπνητήρι σας να χτυπήσει νωρίς, ας πούμε στις 3:00 το πρωί. Καθώς βλέπουμε περισσότερα όνειρα τις πρωινές ώρες, το να ξυπνήσουμε νωρίς και μετά από λίγο να ξαναπέσουμε για ύπνο αυξάνει τις πιθανότητες να δούμε ένα ζωντανό όνειρο.
Προτού σας πάρει ξανά ο ύπνος, επαναλάβετε την πρόθεσή σας να θυμηθείτε ότι ονειρεύεστε. Με λίγη εξάσκηση και επιμονή θα εκπλαγείτε από το αποτέλεσμα.
ν
Κάποιοι αθλητές χρησιμοποιούν το διαυγές ονείρεμα για την ανάπτυξη δεξιοτήτων της πραγματικής ζωής και για να ενισχύσουν την ψυχολογία τους πριν από σημαντικές αναμετρήσεις. Image: Supplied
ν
