Οι αστρονόμοι ανακάλυψαν στην Αφροδίτη το αέριο φωσφίνη που συνήθως συνδέεται με την ύπαρξη κάποιας μορφής ζωής.
Μια υπέρυθρη εικόνα της Αφροδίτης, που δείχνει τη «νυχτερινή» πλευρά του πλανήτη, καθώς η ημέρα στην Αφροδίτη διαρκεί 116 γήινες ημέρες και 18 ώρες. Image: Japan Aerospace Exploration Agency. Πηγή: Supplied
ν
Η ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΑ της Αφροδίτης περιέχει ίχνη του αερίου φωσφίνη ‒το οποίο στη Γη συνδέεται με ζωντανούς οργανισμούς‒ ανακοίνωσαν επιστήμονες τη Δευτέρα. Η ανακάλυψη αυξάνει την «δελεαστική» προοπτική μπορεί να υπάρχουν σημάδια ζωής.
Φυσικά δεν μιλάμε για πραγματικές μορφές ζωής, αλλά για μικρόβια. Οι επιστήμονες σημείωσαν ωστόσο ότι στη Γη η φωσφίνη παράγεται από βακτήρια τα οποία ευδοκιμούν σε περιβάλλοντα που στερούνται οξυγόνου.
Η διεθνής ομάδα εντόπισε για πρώτη φορά τη φωσφίνη χρησιμοποιώντας το τηλεσκόπιο Τζέιμς Κλαρκ Μάξγουελ της Χαβάης και επιβεβαίωσε την ανακάλυψη χρησιμοποιώντας το ραδιοτηλεσκόπιο Ατακάμα στη Χιλή.
«Η ανκάλυψη αυτή με ξάφνιασε∙ έμεινα άναυδη», είπε η αστρονόμος Τζέιν Γκριβς )Jane Greaves) του Πανεπιστημίου του Κάρντιφ, στην Ουαλία, η βασική συγγραφέας της μελέτης που δημοσιεύτηκε στην επιστημονική επιθεώρηση Nature Astronomy.
Η ύπαρξη εξωγήινης ζωής είναι εδώ και πολύ καιρό ένα από τα βασικά θέματα για τους επιστήμονες που χρησιμοποιούν ρομποτικά διαστημικά σκάφη και τηλεσκόπια στην αναζήτηση «βιοϋπογραφών» (έμμεσα σημάδια ζωής) σε άλλους πλανήτες και φεγγάρια στο ηλιακό μας σύστημα και πέρα από αυτό.
«Με όσα γνωρίζουμε σήμερα για την Αφροδίτη, η πιο εύλογη εξήγηση για την ύπαρξη φωσφίνης είναι, όσο εξωπραγματικό και αν ακούγεται, η ύπαρξη ζωής» στον πλανήτη, δήλωσε η μοριακή αστροφυσικός του MIT Κλάρα Σόουσα-Σίλβα.
«Πρέπει να τονίσω ότι η ζωή, ως εξήγηση για την ανακάλυψή μας, πρέπει να είναι όπως πάντα η έσχατη εξήγηση. Αυτό είναι σημαντικό γιατί, εάν πρόκειται για φωσφίνη και αν πρόκειται για ζωή, σημαίνει ότι δεν είμαστε μόνοι. Σημαίνει επίσης ότι η ίδια η ζωή πρέπει να είναι κάτι πολύ συνηθισμένο και πρέπει να υπάρχουν πολλοί άλλοι κατοικημένοι πλανήτες στον γαλαξία μας», πρόσθεσε. ν
Το μέλλον της Γης κρύβεται στο παρελθόν της Αφροδίτης. Στην εικόνα, τα φωτεινά μέρη είναι εκπομπές θερμότητας από τα μεσαία στρώματα της ατμόσφαιρας της Αφροδίτης. Image: NASA v
Η φωσφίνη είναι μια ανόργανη χημική ένωση φώσφορου και υδρογόνου, υψηλής τοξικότητας για τον άνθρωπο.
Τα τηλεσκόπια, όπως αυτά που χρησιμοποιήθηκαν στη συγκεκριμένη έρευνα, βοηθούν τους επιστήμονες να μελετήσουν τη χημική σύσταση και άλλα χαρακτηριστικά των ουρανίων σωμάτων.
Για την ύπαρξη φωσφίνης στην ατμόσφαιρα της Αφροδίτης η Γκριβς και οι συνάδελφοί της εξέτασαν την πιθανότητα να προήλθε από άλλες, μη βιολογικές πηγές, όπως από ηφαίστεια, μετεωρίτες, κεραυνούς και άλλα χημικές αντιδράσεις. Καμία εξήγηση όμως δεν φαινόταν λογική. Η έρευνα συνεχίζεται προκειμένου να επιβεβαιωθεί η ύπαρξη ζωής ή να βρεθεί μια εναλλακτική εξήγηση. v
Αν υπάρχει κάποια μορφή ζωής, αυτή βρίσκεται στα σύννεφα που σκεπάζουν τον ουρανό της Αφροδίτης. Εκεί εντοπίστηκαν τα μόρια φωσφίνης. Image: ESO / M. Kornmesser / L. Calçada & NASA / JPL / Caltech v
Η Αφροδίτη είναι ο κοντινότερος γείτονας της Γης. Έχει παρόμοια δομή αλλά είναι ελαφρώς μικρότερη από τη Γη. Καλύπτεται από μια πυκνή, τοξική ατμόσφαιρα που παγιδεύει τη θερμότητα. Για τον λόγο αυτό η θερμοκρασία στην επιφάνειά της φτάνει τους 471 βαθμούς Κελσίου, είναι δηλαδή τόσο υψηλή που λιώνει ο μόλυβδος. ν
Welcome to Venus – could it support life? | Royal Astronomical Society v
v
«Μπορώ μόνο να εικάσω τι είδους ζωής μπορεί να επιβιώσει στην Αφροδίτη, αν πραγματικά υπάρχει ζωή εκεί. Καμία μορφή ζωής δεν θα επιβίωνε στην επιφάνειά της, επειδή είναι εντελώς αφιλόξενη ακόμη και για βιοχημείες εντελώς διαφορετικές από τη δική μας. Όμως πριν από πολύ καιρό, η Αφροδίτη ίσως να είχε ζωή στην επιφάνειά της, προτού κάποιο φαινόμενο του θερμοκηπίου να αφήσει το μεγαλύτερο μέρος του πλανήτη μη κατοικήσιμο», είπε η Σόουσα-Σίλβα.
Ορισμένοι επιστήμονες υποψιάζονταν ότι τα νέφη στην ανώτερη ατμόσφαιρα της Αφροδίτης, όπου η θερμοκρασία είναι ήπια (περίπου 30 βαθμοί Κελσίου) μπορεί να περιέχουν μικρόβια που αντέχουν στο ακραίο, όξινο περιβάλλον. Το βασικό συστατικό των νεφώσεων αυτών είναι, σε ποσοστό 90%, το θειικό οξύ. Τα μικρόβια της Γης δεν θα άντεχαν σε τέτοια οξύτητα.
«Αν πρόκειται για μικροοργανισμούς, τότε θα έπρεπε να έχουν πρόσβαση στο ηλιακό φως και σε νερό και ίσως να ζουν σε υγρά σταγονίδια ώστε να μην αφυδατώνονται, όμως θα χρειάζονταν κάποιον άγνωστο μηχανισμό για να προστατευθούν από τη διάβρωση των οξέων», εξήγησε η Γκριβς. v
Venus – Dr. Leonid Ksanfomaliti’s close up “Scorpion” | Monique v