Βρέθηκε (ακόμη μια φορά) νερό στη Σελήνη (vid)

ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑ

Youmagazine Newsroom

Η Αμερικανική Διαστημική Υπηρεσία (NASA) και επιστήμονες στις ΗΠΑ βρήκαν για άλλη μια φορά νερό, αυτή τη φορά στην ορατή πλευρά της Σελήνης.

Image credit: Pixabay20

ν

ΟΠΩΣ αναφέρει ο Παύλος Δρακόπουλος του ΑΠΕ-ΜΠΕ, η Αμερικανική Διαστημική Υπηρεσία (NASA) και επιστήμονες στις ΗΠΑ ανίχνευσαν νερό, αυτή τη φορά στη φωτεινή (ορατή) πλευρά της Σελήνης.

Οι επιστήμονες εκτιμούν επίσης ότι στη Σελήνη υπάρχουν πολλές μικρές και μεγάλες μόνιμες «παγίδες νερού», δηλαδή περιοχές όπου το νερό μπορεί να παγιδευτεί σταθερά, και οι οποίες καλύπτουν μια συνολική έκταση έως 40.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων. Οι σχετικές ανακοινώσεις έγιναν σε δύο επιστημονικές δημοσιεύσεις στο περιοδικό αστρονομίας Nature Astronomy και σε σχετική συνέντευξη Τύπου που διοργάνωσε η NASA.

Η ανακάλυψη αναμένεται να έχει σημαντικές θετικές επιπτώσεις για τις μελλοντικές αποστολές στο φεγγάρι. Η NASA έχει ως στόχο την επιστροφή των αστροναυτών της στη Σελήνη το 2024 στο πλαίσιο του προγράμματος «Άρτεμις», διαδόχου του ιστορικού προγράμματος «Απόλλων» των δεκαετιών 1960 και 1970.

Προηγούμενη έρευνα είχε ανιχνεύσει πιθανή παρουσία νερού στη σεληνιακή επιφάνεια, ιδίως πέριξ του νότιου πόλου. Όμως εκείνη η ανίχνευση είχε βασιστεί σε μια χημική «υπογραφή» στο φάσμα των τριών μικρομέτρων, η οποία δεν μπορούσε να διακρίνει με σιγουριά αν επρόκειτο για νερό (Η2Ο) ή για υδροξύλιο (ΟΗ) δεσμευμένο σε σεληνιακά ορυκτά.

Αυτή τη φορά, οι ερευνητές, με επικεφαλής τη δρα Κέισι Χόνιμπαλ του Ινστιτούτου Γεωφυσικής και Πλανητολογίας του Πανεπιστημίου της Χαβάης, που ανέλυσαν στοιχεία από το Στρατοσφαιρικό Παρατηρητήριο Υπέρυθρης Αστρονομίας (SOFIA), ένα αερομεταφερόμενο τηλεσκόπιο πάνω σε ένα τροποποιημένο αεροπλάνο Boeing 747 που παρατηρεί τη Σελήνη στο μήκος κύματος των έξι μικρομέτρων, ανίχνευσαν πλέον σαφώς την ισχυρή χημική «υπογραφή» του μορίου του νερού.
ν

SOFIA Discovers Water on a Sunlit Surface of the Moon | NASA
ν

ν

Βρήκαν ότι το νερό είναι παρόν στα νότια γεωγραφικά πλάτη της Σελήνης σε αναλογία περίπου 100 έως 400 μικρογραμμαρίων (μg g^1 H2O). Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι το νερό είναι πιθανώς αποθηκευμένο μέσα σε υάλους ή στα κενά ανάμεσα στους κόκκους της σεληνιακής επιφάνειας, που το προστατεύουν από το αφιλόξενο περιβάλλον του φεγγαριού και επιτρέπουν έτσι στο νερό να παραμένει στη σεληνιακή επιφάνεια.
ν

ΨΥΧΡΕΣ ΠΑΓΙΔΕΣ

Στη δεύτερη μελέτη, με επικεφαλής τον επίκουρο καθηγητή ατμοσφαιρικής και διαστημικής φυσικής Πολ Χέιν του Πανεπιστημίου του Κολοράντο, οι επιστήμονες αναφέρουν ότι στη Σελήνη υπάρχουν πολύ περισσότερες -από όσες υποπτεύονταν έως τώρα- κρυφές μόνιμες σκιασμένες περιοχές (λεγόμενες «ψυχρές παγίδες»), όπου το νερό μπορεί να παραμείνει μόνιμα. Εκτιμούν ότι υπάρχουν εκατοντάδες έως χιλιάδες περισσότερες μικροπαγίδες (διαμέτρου έως ενός εκατοστού) σε σχέση με τις μεγαλύτερες παγίδες νερού (διαμέτρου έως ενός χιλιομέτρου), οι οποίες μπορούν να εντοπισθούν και στους δύο πόλους.

Οι ερευνητές εκτιμούν, με βάση στοιχεία από το σκάφος LRO (Lunar Reconnaissance Orbiter) της NASA σε τροχιά γύρω από τη Σελήνη, ότι περίπου 40.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα (από τα περίπου 38 εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα που είναι συνολικά η σεληνιακή επιφάνεια) έχουν τη δυνατότητα να παγιδεύσουν νερό σε διάφορα μεγέθη και σχήματα, εκ των οποίων το 60% στο νότιο ημισφαίριο, σε γεωγραφικό πλάτος μεγαλύτερο των 80 μοιρών.

Το 10% έως 20% της συνολικής έκτασης των μόνιμων παγίδων νερού εκτιμάται ότι είναι μικροσκοπικές.

«Αν φανταστεί κανείς ότι στέκεται στην επιφάνεια του φεγγαριού κοντά σε ένα από τους πόλους του, θα δει σκιές ολόγυρα. Πολλές από αυτές τις μικροσκοπικές σκιές μπορεί να είναι γεμάτες πάγο», δήλωσε ο Χέιν. «Αν έχουμε δίκιο, το νερό πρόκειται να είναι πιο εύκολα προσβάσιμο ως πόσιμο, ως πυραυλικό καύσιμο ή για οτιδήποτε άλλο η NASA χρειάζεται νερό», πρόσθεσε.

Σύμφωνα με τους Αμερικανούς ερευνητές, μερικές σεληνιακές «ψυχρές παγίδες» υπάρχουν σε ένα καθεστώς αιώνιου σκοταδιού, καθώς μπορεί να μην έχουν δει ούτε μία ακτίνα του Ήλιου εδώ και δισεκατομμύρια χρόνια.

Αυτά τα ευρήματα, σύμφωνα με τους επιστήμονες, δείχνουν ότι το νερό έχει παραχθεί ή καταλήξει στη Σελήνη μέσω διαφόρων διαδικασιών (π.χ. από κατά καιρούς πτώσεις μικρομετεωριτών ή μεγαλύτερων αστεροειδών και κομητών) και είναι πολύ πιθανό ότι έχει αποθηκευθεί σε μικρές και μεγάλες παγίδες και στις δύο πολικές περιοχές.

Προς το παρόν πάντως, σύμφωνα με τους επιστήμονες, δεν μπορεί να αποδειχθεί ότι όντως αυτές οι «παγίδες» κρύβουν νερό, παρά μόνο αν πάει εκεί ένα ρομποτικό ρόβερ ή ένας αστροναύτης και σκάψει. (Μέχρι τώρα οι Αμερικανοί αστροναύτες πήγαιναν στη Σελήνη για να παίξουν γκολφ). Αυτή τη φορά όμως οι αστροναύτες θα είναι πιο σοβαροί, θα έχουν μαζί τους κασμάδες και φτυάρια, και ίσως δώσουν την οριστική απάντηση.

Στο βίντεο που ακολουθεί, ο Άλαν Σέπαρντ, ο πρώτος Αμερικανός που πήγε στο διάστημα, παίζει γκολφ στη Σελήνη, έχοντας πάρει μαζί του μπάλες και τα κατάλληλα μπαστούνια το 1971 με το διαστημικό σκάφος Απόλλων 14.
ν

Alan Shepard Hits A Golf Ball on the Moon | NASA
v

v

Πιθανώς αυτό να εξηγεί το γιατί η Σελήνη «σκουριάζει». Όπως είναι γνωστό, στις αρχές Σεπτεμβρίου 2020, ο δρ. Shuai Li του Πανεπιστημίου της Χαβάης και οι συνεργάτες του ανακάλυψαν στοιχεία ότι στη Σελήνη υπάρχουν μεγάλες ποσότητες αιματίτη, ενός οξειδίου του σιδήρου.

Ο αιματίτης ονομάστηκε έτσι από το ελληνικό «αίμα» λόγω του χρώματος της γραμμής κόνεως του, η οποία είναι χαρακτηριστικά αιματέρυθρη, σε σημείο που να ταυτοποιείται το ορυκτό από αυτή και μόνο.

«Πρόκειται για αίνιγμα», λέει ο Λι. «Η Σελήνη δεν έχει ούτε νερό σε υγρή μορφή ούτε αέρα για να σκουριάζει. Πώς λοιπόν σχηματίστηκε ο αιματίτης;»
ν

Δείτε επίσης:

Αστρονόμοι ανακάλυψαν την πρώτη εξωσελήνη (vid) Πόσα άλλα σύμπαντα υπάρχουν εκτός από το δικό μας; Την Κυριακή η φωτεινότερη Σελήνη του έτους (vid) Μύθοι και θρύλοι της Ματωμένης Σελήνης (vid) Η έκλειψη Σελήνης στις 21 Ιανουαρίου 2019: Τι πρέπει να ξέρετε (vid) Δύο πολύ ασυνήθιστες ανακαλύψεις στο σύμπαν