Ναός αφιερωμένος στον Ηρακλή και αργότερα στον Μέγα Αλέξανδρο ανακαλύφθηκε σε αρχαία μεγαλούπολη του Ιράκ.
Ο Μέγας Αλέξανδρος (δεξιά) ήταν ημίθεος όπως και ο Ηρακλής (αριστερά). Image: Supplied
v
ΟΙ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΟΙ στο Ιράκ ανακάλυψαν δυο ναούς, που ήταν κτισμένοι ο ένας πάνω στον άλλον. Ο αρχαιότερος ναός συνδέεται με τη λατρεία του ημίθεου Ηρακλή. Ο νεότερος ναός είναι της ελληνιστικής εποχής (4ος αι. π.Χ.) και μάλλον συνδέεται με τον Μέγα Αλέξανδρο, καθώς την εποχή εκείνη η περιοχή της Μεσοποταμίας είχε κατακτηθεί από τον Μακεδόνα στρατηλάτη.
Σήμερα από τον ναό σώζονται ελάχιστα. Ένα ψημένο τούβλο, με την επιγραφή «ο δωρητής δύο αδελφών», στα αραμαϊκά και τα ελληνικά, αναφέρεται πιθανώς στον Μακεδόνα βασιλιά, ο οποίος κατέκτησε μεγάλο μέρος του τότε γνωστού κόσμου κατά τη διάρκεια της 13χρονης βασιλείας του από το 336 π.Χ. έως το 323 π.Χ. ν
Αντίγραφο του ναού της ελληνιστικής περιόδου στην πόλη Γκιρσου (Girsu) των αρχαίων Σουμερίων. Ο ναός ήταν αφιερωμένος στον Ηρακλή και στον φτερωτό θεό Νινούρτα. Αργότερα ο ναός συνδέθηκε με τον Μέγα Αλέξανδρο. Image: The Girsu Project / artefacts-berlin.de ν
Αρχαιολόγοι από το Βρετανικό Μουσείο του Λονδίνου ανακάλυψαν τον παλαιότερο ναό ενώ διεξήγαγαν ανασκαφές στη Γκιρσού, μια πόλη των Σουμερίων που σήμερα είναι γνωστή ως Tello στο νοτιοανατολικό Ιράκ. Οι ανασκαφές αποτελούν μέρος μιας έρευνας που διεξάγεται από το μουσείο και είναι γνωστή ως The Girsu Project. Η έρευνα επικεντρώνεται στην συγκέντρωση περισσότερων στοιχείων για την ιστορία της πόλης. ν
Το τούβλο που περιέχει τη δίγλωσση επιγραφή με το όνομα Adadnadinakhe. Image: The Girsu Project ν
Σύμφωνα με τους ερευνητές, το γεγονός ότι ένας ναός υψώθηκε στον ίδιο χώρο όπου βρισκόταν κάποιος 1.500 χρόνια νωρίτερα, δεν ήταν τυχαίο και δείχνει ο χώρος πρέπει να είχε κάποια ιδιαίτερη σημασία για τους ανθρώπους της Μεσοποταμίας.
«Αυτό δείχνει ότι οι κάτοικοι της Βαβυλωνίας τον [τέταρτο] αιώνα π.Χ. είχαν τεράστια γνώση της ιστορίας τους. Η κληρονομιά των Σουμερίων ήταν ακόμα πολύ ζωντανή». Αυτό δήλωσε ο Σεμπάστιαν Ρέι, αρχαιολόγος και επιμελητής της Αρχαίας Μεσοποταμίας στο Βρετανικό Μουσείο, ο οποίος ηγήθηκε της ανασκαφής, ν
Μαρμάρινο άγαλμα του Ηρακλή γενειοφόρου με λεοντή (68-98 π.Χ.). Ο γιος του Δία και της Αλκμήνης ήταν ο ιδρυτής των Ολυμπιακών Αγώνων. (Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης της Νέας Υόρκης). ν
Κατά την εξερεύνηση της τοποθεσίας του διπλού ναού, οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν μια αρχαία ασημένια δραχμή κάτω από έναν βωμό, καθώς και το τούβλο με την επιγραφή στις δυο γλώσσες.
«Η επιγραφή είναι πολύ ενδιαφέρουσα γιατί αναφέρει ένα αινιγματικό βαβυλωνιακό όνομα γραμμένο στα ελληνικά και στα αραμαϊκά», είπε ο Ρέι. «Το όνομα “Adadnadinakhe”, που σημαίνει “Adad, ο δωρητής των αδελφών”, επιλέχθηκε ξεκάθαρα ως τελετουργικός τίτλος λόγω του αρχαϊκού τόνου και της συμβολικής του σημασίας. Όλα τα στοιχεία δείχνουν ότι το όνομα αυτό ήταν εξαιρετικά σπάνιο». ν
Τρεις αρχαίες προτομές του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Image: Supplied ν
Αυτή τη μορφή πρέπει να είχε ο Μέγας Αλέξανδρος στην πραγματικότητα σύμφωνα με επεξεργασία που έγινε σε υπολογιστή. Image: Supplied ν
Το όνομα “Adad” της επιγραφής παραπέμπει στον Δία, τον ελληνικό υπέρτατο θεό, ο οποίος συχνά συμβολίζεται με έναν κεραυνό και έναν αετό. Και τα δύο αυτά σύμβολα βρίσκονται στο νόμισμα, το οποίο είχε κοπεί στη Βαβυλώνα από τον Μέγα Αλεξάνδρο. Όπως λέει ο Ρέι: «Δείχνει τον Ηρακλή σε ένα νεανικό, ξυρισμένο πορτρέτο που θυμίζει έντονα τις συμβατικές αναπαραστάσεις του Αλέξανδρου στη μια πλευρά, με τον Δία στην άλλη».
Θα πρέπει επίσης να θυμηθούμε ότι όταν ο Αλέξανδρος πήγε στην Αίγυπτο, το Μαντείο του Άμμωνα στην όαση Σίουα αναγνώρισε τον Αλέξανδρο ως γιο του Δία. Από τη σκοπιά αυτή, έγινε ο «δωρητής των αδελφών», επειδή επιβεβαίωσε τον αδελφικό δεσμό μεταξύ του Αλέξανδρου και του Ηρακλή.
Οι αρχαιολόγοι βρήκαν επίσης πολλά αγαλματίδια με τις μορφές Μακεδόνων στρατιωτών και καβαλάρηδων, που είχαν αφιερωθεί στον ναό ως προστατευτικά ειδώλια. ν
Alexander the Great (All Parts) – Epic History TV ν