Οι εναλλακτικές καταστάσεις συνείδησης μπορούν να προκαλέσουν στρέβλωση του χρόνου και κανείς δεν ξέρει το γιατί.
Ο χρόνος είναι υποκειμενικό αίσθημα. Image: Pixabay
v
ΟΛΟΙ γνωρίζουμε ότι ο χρόνος είναι υποκειμενικός και σε διαφορετικές καταστάσεις φαίνεται να περνά με διαφορετικές ταχύτητες. Για παράδειγμα, ο χρόνος φαίνεται να κυλά αργά όταν πηγαίνουμε σε άγνωστα μέρη. Μια εβδομάδα σε μια ξένη χώρα φαίνεται πολύ μεγαλύτερη από μια εβδομάδα στην πατρίδα.
Ο χρόνος φαίνεται επίσης να περνάει αργά όταν είμαστε άρρωστοι, βαριόμαστε ή πονάμε. Επίσης, όταν είμαστε μαζί με το πρόσωπο με το οποίο είμαστε ερωτευμένοι. Αντίθετα, φαίνεται να επιταχύνεται όταν είμαστε απορροφημένοι σε κάτι, όπως όταν παίζουμε μουσική ή σκάκι, όταν γράφουμε, ζωγραφίζουμε ή χορεύουμε. Επίσης, φαίνεται να κυλά αργά όταν είμαστε νέοι και να περνά πιο γρήγορα όσο μεγαλώνουμε.
Ωστόσο, αυτές οι διακυμάνσεις στην αίσθηση του χρόνου είναι αρκετά ήπιες. Η αίσθησή μας μπορεί να αλλάξει με πολύ πιο ριζικό τρόπο. Ο συγγραφέας Στιβ Τέιλορ (Steve Taylor), στο βιβλίο του “Time Expansion Experiences” περιγράφει αυτό που αποκαλεί «εμπειρίες επέκτασης χρόνου». Σε αυτές τις καταστάσεις συνείδησης τα δευτερόλεπτα μπορούν να γίνουν λεπτά και τα λεπτά να γίνουν ώρες.
Οι λόγοι για τους οποίους ο χρόνος μπορεί να επιταχυνθεί ή να επιβραδυνθεί καλύπτονται από μυστήριο.
Η έρευνα πάντως αποκαλύπτει ότι ο χρόνος, ο οποίος εξουσιάζει τα πάντα, δεν είναι μόνο ένα εξωτερικό αντικειμενικό μέγεθος, αλλά και μια κατάσταση της συνείδησης, παρ’ όλο που αγνοούμε τον μηχανισμό της σύνδεσής τους.
Μερικοί ερευνητές, συμπεριλαμβανομένου του Στιβ Τέιλορ, πιστεύουν ότι οι ήπιες διακυμάνσεις στην αντίληψη του χρόνου συνδέονται με την επεξεργασία των πληροφοριών.
Κατά γενικό κανόνα, όσο περισσότερες πληροφορίες –όπως αντιλήψεις, αισθήσεις, σκέψεις– επεξεργάζεται το μυαλό μας, τόσο πιο αργά φαίνεται να κυλάει ο χρόνος. Ο χρόνος κυλάει αργά στον κόσμο των παιδιών επειδή ζουν σε έναν κόσμο παιχνιδιού και καινοτομίας.
Με άλλα λόγια, η απορρόφηση σε κάτι συστέλλει τον χρόνο επειδή η προσοχή μας στενεύει και το μυαλό μας ησυχάζει, με λίγες σκέψεις να περνούν από μέσα. Αντίθετα, η πλήξη παρατείνει το χρόνο, επειδή το μη εστιασμένο μυαλό μας γεμίζει από μια τεράστια ποσότητα σκέψεων. ν
Image: Supplied
ν
Εμπειρίες επέκτασης χρόνου
Οι εμπειρίες επέκτασης χρόνου μπορούν να προκύψουν σε περίπτωση ατυχήματος ή έκτακτης ανάγκης, όπως ένα τροχαίο ατύχημα, μια πτώση ή μια επίθεση. Σε εμπειρίες χρονικής επέκτασης, ο χρόνος φαίνεται να διευρύνεται κατά πολλές τάξεις μεγέθους. Περίπου το 85 τοις εκατό των ανθρώπων έχουν τουλάχιστον μια τέτοια εμπειρία.
Περίπου τα μισά περιστατικά συμβαίνουν σε καταστάσεις ατυχήματος ή έκτακτης ανάγκης. Σε τέτοιες καταστάσεις, οι άνθρωποι συχνά εκπλήσσονται από τον διαθέσιμο χρόνο που έχουν για να σκεφτούν και να δράσουν. Στην πραγματικότητα, πολλοί άνθρωποι είναι πεπεισμένοι ότι η χρονική επέκταση τους έσωσε από σοβαρό τραυματισμό τους ή ακόμη και από απώλεια της ζωής τους – επειδή τους επέτρεψε να λάβουν προληπτικά μέτρα που κανονικά θα ήταν αδύνατο μέσα σε ελάχιστα δευτερόλεπτα.
Για παράδειγμα, μια γυναίκα, της οποίας το αυτοκίνητο κατευθυνόταν ολοταχώς πάνω σε ένα μεταλλικό φράγμα, είπε πως μια «επιβράδυνση του χρόνου» της επέτρεψε να συνειδητοποιήσει την κατάσταση και να αποφασίσει τι έπρεπε να κάνει ώστε να αποφύγει μια θανατηφόρα σύγκρουση.
Οι εμπειρίες επέκτασης χρόνου είναι κάτι σύνηθες στον αθλητισμό. Για παράδειγμα, ένας αθλητής που έπαιζε χόκεϊ επί πάγου, είπε ότι «το παιχνίδι φαινόταν να διαρκεί περίπου δέκα λεπτά, ενώ έγινε σε διάστημα περίπου οκτώ δευτερολέπτων».
Τέτοιες εναλλακτικές καταστάσεις συνείδησης συμβαίνουν κατά τη διάρκεια του διαλογισμού, όταν είμαστε στη φύση και σε στιγμές απόλυτης ηρεμίας και χαλάρωσης. ν
Image: Supplied
ν
Ακραίες καταστάσεις
Μερικές από τις πιο ακραίες εμπειρίες επέκτασης χρόνου συνδέονται με ψυχεδελικές ουσίες, όπως το LSD, τα μαγικά μανιτάρια και το ayahuasca. (Το αγιαχουάσκα είναι ένα παραισθησιογόνο αφέψημα που συνήθως συνδυάζει δυο η περισσότερα φυτά του Αμαζονίου). Όπως αναφέρει στο βιβλίο του ο Στιβ Τέιλορ, ένας άντρας του είπε ότι, κατά τη διάρκεια μιας εμπειρίας με LSD, κοίταξε το χρονόμετρο στο ρολόι του και «τα εκατοστά του δευτερολέπτου κινούνταν τόσο αργά όσο κινούνται συνήθως τα δευτερόλεπτα. Ήταν πραγματικά μια έντονη διαστολή του χρόνου».
Αυτό εξηγεί τους πολλούς θανάτους από ψυχοτροπικές ουσίες. Οι χρήστες αισθάνονται ότι βρίσκονται σε διαφορετικό κόσμο ή σε μια άλλη πραγματικότητα, με αποτέλεσμα να μην έχουν έλεγχο του σώματός τους στον εδώ κόσμο.
Ωστόσο, οι κανονικές εμπειρίες επέκτασης χρόνου είναι σωτήριες. Μια αναβάτης αλόγων είπε στον συγγραφέα ότι όταν το άλογο την πέταξε κάτω, φοβήθηκε ότι θα την ποδοπατήσει. Εκείνο όμως πέρασε από πάνω της χωρίς να τη βλάψει. Ενώ το περιστατικό διάρκεσε λίγα δευτερόλεπτα, η αναβάτης το έζησε σε αργή κίνηση.
«Η όλη εμπειρία φαινόταν να κρατάει αρκετά λεπτά. Ήμουν εξαιρετικά ήρεμη. Αδιαφορούσα που το άλογο δεν είχε ανακτήσει ακόμα την ισορροπία του και πολύ πιθανό να με ποδοπατούσε».
Σε κάθε περίπτωση, όσοι είχαν τέτοιες εμπειρίες είναι βέβαιοι ότι είχαν επιπλέον χρόνο για να σκεφτούν και να δράσουν. Η επέκταση του χρόνου, τους επέτρεψε να κάνουν μια σύνθετη σειρά από σκέψεις και ενέργειες που θα ήταν αδύνατες αν ο χρόνος περνούσε με την κανονική του ταχύτητα.