Οι τέσσερις παράγοντες που οδηγούν στην άνοια και πώς να τους σταματήσετε

ΥΓΕΙΑ  | Ενημ. 13/02/2025, 07:05

Από τον Αντώνη Κυριαζή

Οι ειδικοί αποκαλύπτουν τι πρέπει να κάνουμε για να αποτρέψουμε την άνοια, που είναι η μεγαλύτερη μάστιγα της τρίτης ηλικίας.

Η κλίμακα Koedam 0-1 δείχνει την οπίσθια ατροφία ατροφία του εγκεφάλου. Image: Supplied

v

Η ΑΝΟΙΑ (Dementia), η νόσος Αλτσχάιμερ και η Μετωποκροταφική άνοια που μπορεί να προσβάλλει ακόμη και εφήβους, είναι οι τρεις σύγχρονοι εχθροί του ανθρώπου. Σήμερα περισσότεροι από 55 εκατομμύρια άνθρωποι πάσχουν από άνοια παγκοσμίως, από τους οποίους πάνω από το 60% ζει σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος.

Μέχρι το 2050 ο αριθμός των ασθενών με άνοια θα αυξηθεί σε περίπου 139 εκατομμύρια.

Από αυτούς που πλήττονται σήμερα, οκτώ εκατομμύρια ζουν στην Ευρώπη, έξι εκατομμύρια στις Ηνωμένες Πολιτείες και περίπου μισό εκατομμύριο στην Αυστραλία. Η Κίνα έχει τους περισσότερους ασθενείς με άνοια, με τη νόσο Αλτσχάιμερ να είναι η πιο κοινή αιτία, ενώ οι νευροεκφυλιστικές ασθένειες εμφανίζονται σε ολοένα και σε μικρότερες ηλικίες.

Σύμφωνα με μια έκθεση με τίτλο “Alzheimer’s Patients Demand Insight Report”, που κυκλοφόρησε στο Πεκίνο σε μια θεματική συνάντηση, πάνω από 15 εκατομμύρια άνθρωποι ηλικίας 60 ετών και άνω στην Κίνα έχουν άνοια, εκ των οποίων 9,83 εκατομμύρια έχουν τη νόσο του Alzheimer.

Κανείς δεν γνωρίζει τι κάνει τα κύτταρα του εγκεφάλου να πεθαίνουν. Οι διεργασίες του εγκεφάλου είναι περίπλοκες και οι ερευνητές δεν έχουν κατανοήσει πλήρως το πώς λειτουργεί.

Πρόσφατα οι επιστήμονες βρήκαν μια σχέση της πρόδρομης πρωτεΐνη του αμυλοειδούς (ΑΡΡ) και της τοξικής πρωτεΐνης Ταυ με τη νόσο του Αλτσχάιμερ, καθώς προκαλούν τον θάνατο των νευρώνων του εγκεφάλου. Η σχετική έρευνα δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Science.

Η λύση στο πρόβλημα

Σύμφωνα με άλλη έρευνα, πέντε στους δέκα ανθρώπους φοβούνται ότι θα πάθουν άνοια μόλις περάσουν τα 65 έτη, δυο στους πέντε ότι θα πάθουν καρδιακή προσβολή, ενώ το 47% πιστεύει ότι θα υποστεί κινητικές διαταραχές, όπως ο τρόμος (τρέμουλο), ο παρκινσονισμός, η παράλυση και τα διάφορα τικ.

Ένας κορυφαίος ειδικός της γηριατρικής αποκάλυψε πρόσφατα τους τέσσερις παράγοντες που θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην αποτροπή της άνοιας, η οποία επηρεάζει τη γνωστική λειτουργία των ανθρώπων.

Πρόκειται για τον καθηγητή Μάικλ Γούντγουορντ (Michael Woodward), ο οποίος υποστηρίζει ότι «πρέπει να αρχίσουμε να αντιμετωπίζουμε τον εγκέφαλό μας με τον ίδιο σεβασμό που κάνουμε με την καρδιά μας».
ν

Ο καθηγητής Μάικλ Γούντγουορντ ειδικός στις νευροεκφυλιστικές ασθένειες. Image: Supplied
ν

Σύμφωνα με τον καθηγητή, για να προλάβουμε την άνοια πρέπει:

α) Να ασκούμαστε 200 λεπτά την εβδομάδα (30 λεπτά την ημέρα).

β) Να υιοθετήσουμε τη μεσογειακή διατροφή.

γ) Να διατηρούμε ενεργά κοινωνικά δίκτυα και επαφές με άλλους ανθρώπους.

δ) Να ασκούμε τον εγκέφαλό μας για τουλάχιστον 30 λεπτά την ημέρα, διαβάζοντας π.χ. ένα βιβλίο, παίζοντας σκάκι ή λύνοντας ασκήσεις.

Όπως λέει ο καθηγητής, τα πρώιμα στάδια της άνοιας περιλαμβάνουν το να ξεχνάς διάφορα πράγματα που είναι εύκολο να θυμηθείς, να τοποθετείς σε λάθος θέσεις διάφορα αντικείμενα, ή να επαναλαμβάνεις συνέχεις πράγματα που έχεις ήδη πει.

Άλλα προειδοποιητικά σημάδια περιλαμβάνουν αλλαγές στη διάθεση και τη συμπεριφορά.

Τέλος, υπάρχουν δυο συμπληρώματα διατροφής που ενισχύουν τη λειτουργία του εγκεφάλου και βελτιώνουν τη μνήμη.

Ο πέμπτος παράγοντας

Η σύνδεση του εγκεφάλου με την καρδιά που κάνει ο καθηγητής Γούντγουορντ δεν είναι τυχαία. Ήδη από την ελληνιστική εποχή, δυο Έλληνες ανατόμοι, ο Ηρόφιλος και ο Ερασίστρατος έδειξαν ότι η ψυχή εδράζεται στο ανθρώπινο σώμα σε δυο σημεία: το ένα είναι στον εγκέφαλο και το άλλο στην καρδιά.

Ο Ηρόφιλος, ιδρυτής της ανατομίας και αρχηγός της ονομαστής Ηροφίλειας Ιατρικής Σχολής στην Αλεξάνδρεια, εντόπισε την πρώτη έδρα της ψυχής στις κοιλίες του εγκεφάλου και συγκεκριμένα στην τέταρτη κοιλία.
ν

Ο Ηρόφιλος από τη Χαλκηδώνα της Μικράς Ασίας (335-280 π.Χ.) ήταν από τους μέγιστους γιατρούς της αρχαιότητας. Ο σύγχρονός του Ερασίστρατος από την Κέα (304-250 π.Χ.) υπήρξε από τους πιο φημισμένους ιατρούς και ανατόμους της ελληνιστικής περιόδου. Image: Supplied
ν

Ο σύγχρονός του Ερασίστρατος, αρχηγός της ομώνυμης ιατρικής σχολής στη Σμύρνη, εντόπισε την δεύτερη έδρα της ψυχής στον αρι­στερό κόλπο της καρδιάς. Να σημειωθεί ότι ο αριστερός κόλ­πος της καρδιάς δέχεται το πλούσιο σε οξυγόνο αίμα από τους πνεύμονες και μέσω της μιτροειδούς βαλβίδας το στέλνει στην αριστερή κοιλία απ’ όπου ξεκινά η μεγαλύτερη αρτηρία του ανθρώπινου οργανισμού, η αορτή, η οποία διαμοιράζει το αίμα σε ολόκληρο το σώμα.

Αυτές οι ανακαλύψεις, που ξεχάστηκαν στους επόμενους αιώνες καθώς παντού επικράτησε ο μεσαίωνας, δείχνουν ότι για να είναι κάποιος πλήρως υγιής και ψυχικά και διανοητικά ισορροπημένος πρέπει να μην παραβλέπει αυτό που ο Πλάτωνας αποκαλούσε «επιμέλεια ψυχής».

Με άλλα λόγια, πρέπει να ασχολείται με την μεταφυσική, το κόσμο του επέκεινα και την αυτογνωσία ή το «γνώθι σαυτόν» του Μαντείου των Δελφών. Αυτό γίνεται μέσα από την ανάγνωση σχετικών βιβλίων, αλλά και τον στοχασμό. Επιστημονικές έρευνες έχουν δείξει, για παράδειγμα, ότι o διαλογισμός είναι καλύτερος και πιο αποτελεσματικός από τα παυσίπονα.
ν

Δείτε επίσης:

Πέντε καθημερινές πρακτικές για διαύγεια και μακροζωία Δυο φθηνά συμπληρώματα διατροφής προστατεύουν από το Αλτσχάιμερ Το στροβοσκοπικό φως θεραπεύει τη νόσο Αλτσχάιμερ Ο αριθμός των κρουσμάτων άνοιας θα τριπλασιαστεί έως το 2050 (vid) Οι τροφές που προστατεύουν από τη νόσο του Αλτσχάιμερ και την άνοια Κοινά συμπτώματα του κορονοϊού και της αλλεργικής ρινίτιδας