Την επιφάνεια του Άρη έχουν επισκεφθεί πολλά διαστημόπλοια και καθένα από αυτά άφησε άθελά του αρκετά σκουπίδια.
Ο κόκκινος πλανήτης κινδυνεύει να μετατραπεί σε χωματερή ανθρώπινων σκουπιδιών. Image: Supplied
v
ΕΙΜΑΣΤΕ κοινωνία των σκουπιδιών. Από τα αγροτικά έως τα βιομηχανικά προϊόντα, παράγουμε κάθε χρόνο περισσότερα από δύο δισεκατομμύρια μετρικούς τόνους αστικών στερεών αποβλήτων. Αυτός ο αριθμός προβλέπεται να αυξηθεί σε σχεδόν τέσσερα δισεκατομμύρια μετρικούς τόνους μέχρι το 2050.
Πανηγυρίσαμε την κατάκτηση της Σελήνης και την κατάκτηση του Άρη, αλλά και στους δυο πλανήτες από τον πολιτισμό μας αφήσαμε μόνο τα σκουπίδια του.
Στη Σελήνη αφήσαμε 230.000 κιλά ή 250 τόνους σκουπιδιών, ενώ τον Άρη τον περιποιηθήκαμε ιδιαίτερα, αφήνοντας στην επιφάνειά του πάνω από 7.000 κιλά σκουπιδιών ή περίπου 7,1 τόνους.
Σκουπίδια στη Σελήνη
Τα περισσότερα από τα απόβλητα αφέθηκαν πίσω από τους αστροναύτες μετά την προσγείωση στο φεγγάρι των διαφόρων αποστολών του προγράμματος Απόλλων (1969-1972). Αναφορές από την Εθνική Υπηρεσία Αεροναυτικής και Διαστήματος (NASA) λένε ότι περίπου 230.000 κιλά σκουπίδια έχουν αφεθεί στο φεγγάρι από τα 12 άτομα που περπάτησαν στην επιφάνειά του.
Φανταστείτε τι έχει να γίνει όταν ξεκινήσουν οι αποστολές του προγράμματος Άρτεμις στο εγγύς μέλλον, πιθανώς το 2027. ν
Τα σκουπίδια άρχισαν να συσσωρεύονται από την πρώτη κιόλας αποστολή στη Σελήνη στις 20 Ιουλίου του 1969 με τον Νηλ Άρμστρονγκ και τον Έντουιν ”Μπαζ” Όλντριν. Image: Supplied
ν
Σκουπίδια στον Άρη
Τα διαφόρων μεγεθών πεταμένα ανθρώπινα πράγματα στον γειτονικό πλανήτη υπολογίζονται σε 7.119 κιλά ή περίπου 7,1 τόνους.
Προέρχονται από τρεις πηγές στη διάρκεια των περίπου 50 ετών της εξερεύνησης του πλανήτη: πεταμένα εξαρτήματα, διαστημοσυσκευές που έχουν συντριβεί και όσες είναι ακέραιες, αλλά αδρανείς και μη λειτουργικές πια.
Σύμφωνα με το Γραφείο Υποθέσεων Εξωτερικού Διαστήματος των Ηνωμένων Εθνών, η ανθρωπότητα έχει στείλει 18 διαστημικά σκάφη σε 14 ξεχωριστές αποστολές. Πολλές βρίσκονται ακόμη εν ενεργεία, αλλά για άλλες ο Άρης έχει γίνει ο «τάφος» τους. ν
Μερικά από τα σκουπίδια που άφησαν οι γήινες αποστολές στον Άρη από ανενεργά διαστημόπλοια και από διαστημόπλοια που έχουν συντριβεί. Φανταστείτε τι έχει να γίνει με τα ανθρώπινα απόβλητα μόλις αρχίσει ο αποικισμός του κόκκινου πλανήτη το 2030. Image: Supplied ν
Το τελευταίο «σκουπίδι» που ανακαλύφθηκε, ήταν στα μέσα Αυγούστου φέτος, όταν η Αμερικανική Διαστημική Υπηρεσία (NASA) ανακοίνωσε ότι το ρόβερ της Perseverance εντόπισε ένα κομμάτι εξοπλισμού, ένα μπλεγμένο τμήμα διχτυού, που είχε εκτιναχθεί κατά τη δική του προσεδάφιση. ν
My team has spotted something unexpected: It’s a piece of a thermal blanket that they think may have come from my descent stage, the rocket-powered jet pack that set me down on landing day back in 2021. pic.twitter.com/O4rIaEABLu
— NASA’s Perseverance Mars Rover (@NASAPersevere) June 15, 2022
ν
Κάθε αποστολή που επιχειρεί να κατέβει στην αρειανή επιφάνεια ομαλά, διαθέτει εξοπλισμό (θερμική ασπίδα, αλεξίπτωτο κ.α.) που απορρίπτει κατά την κάθοδο του σκάφους.
Όταν το εξάρτημα που εκτινάσσεται πριν την προσεδάφιση, πέσει στο έδαφος, μπορεί να σπάσει σε μικρότερα κομμάτια, τα οποία πιθανώς να παρασυρθούν από τους ισχυρούς αρειανούς ανέμους, όπως συνέβη στην περίπτωση της άφιξης του Perseverance το 2021.
Εκτός από αυτό το ρόβερ, και άλλα αμερικανικά ρόβερ όπως το Curiosity και το Opportunity έχουν πέσει πάνω σε αντικείμενα που προέρχονταν από τη δική τους προσεδάφιση.
Η δεύτερη κατηγορία μεγαλύτερων «σκουπιδιών» είναι οι εννέα αδρανείς σήμερα διαστημοσυσκευές στην επιφάνεια του πλανήτη, οι οποίες είναι: όχημα προσεδάφισης Mars 3, όχημα προσεδάφισης Mars 6, όχημα προσεδάφισης Viking 1, όχημα προσεδάφισης Viking 2, ρόβερ Sojourner, όχημα προσεδάφισης Beagle 2, όχημα προσεδάφισης Phoenix, ρόβερ Spirit και ρόβερ Opportunity.
Ορισμένοι ανησυχούν για τους κινδύνους που μπορεί να αποτελέσουν ορισμένα από αυτά τα απορρίμματα για τις τρέχουσες και τις μελλοντικές διαστημικές αποστολές στον Άρη. Μπορεί π.χ. κάποιο ρόβερ να μπλεχτεί σε ένα τέτοιο σκουπίδι.