Το δέντρο που σκοτώνει πουλιά χωρίς λόγο (βίντεο)
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
Posted by Youmagazine Staff
Αυτό το δέντρο δελεάζει τα πουλιά, προσφέροντάς τους ένα δωρεάν γεύμα, και στη συνέχεια να τα σκοτώνει χωρίς λόγο.
ν
ΤΑ ΦΥΤΑ του γένους Pisonia της οικογένειας των Νυκταγινίδων δεν φαίνονται ιδιαίτερα απειλητικά. Τα δέντρα αυτά δεν έχουν αγκάθια όπως η ακακία, ούτε δηλητηριώδη φρούτα όπως το δέντρο manchineel (μηλιά ζόμπι), ούτε είναι σαρκοφάγα όπως η Διωναία η μυγοπαγίδα, που αιχμαλωτίζει και τρέφεται με μικρά ζώα (κυρίως μικρά έντομα και αραχνίδες).
Ωστόσο τα δέντρα Pisonia, που ευδοκιμούν σε νησιά του Ειρηνικού όπως η Χαβάη και η Νέα Ζηλανδία, καθώς και σε νησιά του Ινδικού Ωκεανού, έχουν ένα σκοτεινό μυστικό. Αν ψάξετε στις ρίζες τους θα βρείτε άφθονα οστά πουλιών, ακόμη και σώματα πουλιών που έχουν υποστεί ένα είδος μουμιοποίησης.
Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η Pisonia, ή «ορνιθοπαγίδα», όπως είναι πιο γνωστό, παράγει σπόρους καλυμμένους με μια κολλώδη ουσία που παγιδεύει τα έντομα. Και επειδή πολλά είδη πουλιών τρώνε έντομα, αν δεν είναι προσεκτικά, τα πουλιά μπορούν να παγιδευτούν στα φυλλώματα και τα κλαδιά του δέντρου, ενώ προσπαθεί να εξασφαλίσουν ένα δωρεάν γεύμα.
Άλλα είδης της Pisonia παράγουν μεγάλους σπόρους επικαλυμμένους με παχιά βλέννα και μικρά άγκιστρα, τα οποία κολλούν σε σχεδόν οτιδήποτε ακουμπήσει πάνω τους, συμπεριλαμβανομένων των εντόμων και πολλών πουλιών. Αυτό που κάνει τα δέντρα αυτά να είναι πιο ιδιαίτερα, είναι πως οι σπόροι τους συσσωρεύονται πολύ γρήγορα και σε μεγάλη ποσότητα στα κλαδιά τους ή το έδαφος στη βάση του δέντρου. Αν ένα πουλί πλησιάσει και τριφτεί κοντά στους σπόρους, είναι μάλλον αδύνατον να μπορέσει να ξαναπετάξει και θα πεθάνει από την πείνα καθηλωμένο στο έδαφος.
Τα περισσότερα πουλιά πεθαίνουν ακριβώς κάτω από αυτά τα δέντρα και εκεί αποσυντίθεται, ενώ μερικά παραμένουν νεκρά ψηλά στα κλαδιά. Πολλά άλλα είδη που προσπαθούν στη συνέχεια να τραφούν με τα πτώματα στα κλαδιά παγιδεύονται και αυτά με τη σειρά τους και έτσι ο κύκλος του θανάτου συνεχίζεται γύρω από το δέντρο αυτό, καθιστώντας το μια θανάσιμη παγίδα.
ν
Ο οικολόγος Alan Burger από το Πανεπιστήμιο της Βικτώρια στον Καναδά είχε ακούσει για το δέντρο Pisonia και τη φονική του φήμη στη δεκαετία του 1990, οπότε ταξίδεψε στο αρχιπέλαγος των Σεϋχελλών στον Ινδικό Ωκεανό τον Μάιο του 1999. Εκεί, πέρασε 10 μήνες παρατηρώντας και διεξάγοντας πειράματα με σπόρους Pisonia. Τα ευρήματά του δημοσιεύτηκαν στο επιστημονικό έντυπο Journal of Tropical Ecology το 2005.
Ο Burger αναρωτήθηκε αν θα μπορούσε να υπάρχει κάποιο εξελικτικό κίνητρο για την πρακτική αυτή ή αν το δέντρο απλά έχει μια λειτουργία που δεν έχει κατανοηθεί.
Για πάνω από 10 μήνες, ο ίδιος διεξήγαγε πειράματα για να καθορίσει αν υπάρχουν και ποια είναι τα οφέλη από το νεκροταφείο πουλιών. Το προφανές ήταν να θεωρηθεί πως τα νεκρά πουλιά ήταν το λίπασμα που έκανε το έδαφος πιο θρεπτικό και γόνιμο.
Όλως περιέργως, ο Burger διαπίστωσε ότι οι σπόροι που έχουν βλαστήσει κοντά στα πτώματα πουλιών δεν έδειχναν να επιβιώνουν καλύτερα ή να αναπτύσσονται περισσότερα από εκείνους που μεγάλωσαν πιο μακριά.
Τα πτώματα σε αποσύνθεση δεν είχαν καμία απολύτως επίδραση στα δέντρα ενώ αντιθέτως, τα περιττώματα των πουλιών έκαναν πολύ πιο θρεπτικό το έδαφος, κάτι που σημαίνει ότι θεωρητικά το δέντρο θα προτιμούσε κοντά του τα ζωντανά και όχι τα νεκρά πτηνά.
Ο Burger στη συνέχεια προσπάθησε να δει τι συνέβαινε με τους σπόρους Pisonia στο θαλασσινό νερό έχοντας το προαίσθημα ότι τα νεκρά πουλιά μπορεί να λειτουργούσαν ως σχεδίες διασποράς των σπόρων σε άλλα νησιά. Δυστυχώς, οι σπόροι έχαναν τη ζωή τους μετά από μόλις πέντε ημέρες στο νερό, αποκλείοντας κάθε μεγάλο πλεονέκτημα της χρήσης που περίμενε.
Από την άλλη πλευρά, βουτώντας τους σπόρους κατά καιρούς στο θαλασσινό νερό σε μια περίοδο τεσσάρων εβδομάδων, αυτοί εξακολουθούσαν να μένουν ζωντανοί.
Από αυτό συμπέρανε πως οι σπόροι ίσως εξελίχθηκαν ώστε να αγκιστρώνονται σε ζωντανά θαλασσοπούλια, αλλά μερικές φορές απλά έτυχε να σκοτώσουν μερικά με τον τρόπο που το έκαναν. Κάτι σαν λάθος υπολογισμός…
Η έρευνα του Burger βλέπει τώρα ξανά το φως της δημοσιότητας χάρη στο ντοκιμαντέρ του BBC America “Planet Earth II” που διαθέτει ένα απόσπασμα, το οποίο παρουσιάζεται στο άρθρο αυτό.
