Εν μέσω βροχής διαττόντων, των Διδυμίδων, ένας κομήτης, ο 46P/Wirtanen, επισκέπτεται κατά την εορταστική περίοδο των Χριστουγέννων τη Γη.
Ο επιλεγόμενος “κομήτης των Χριστουγέννων” θα είναι αυτή την εβδομάδα και για όλη την εορταστική περίοδο ορατός στον νυχτερινό ουρανό. Image: Supplied
ν
ΟΣΟΙ καταφέρουν να δουν τον κομήτη Wirtanen (Βίρτανεν) στον νυχτερινό ουρανό θα είναι τυχεροί, γιατί θα έχουν το προνόμιο να δουν τον κομήτη μια φορά στη διάρκεια της ζωής τους, καθώς το ουράνιο αυτό σώμα περνά από τη Γη κάθε εβδομήντα χρόνια και περισσότερο.
Ο πράσινος κομήτης θα είναι ορατός από αύριο Παρασκευή 14 Δεκεμβρίου, σαν ένας δεύτερος Ήλιος στον ουρανό την περίοδο των Χριστουγέννων. Εκτός από τον κομήτη, ο ουρανός θα φωτιστεί κατά την εορταστική περίοδο και από τα πυροτεχνήματα μιας ομάδας μετεωριτών.
Στις 17 Δεκεμβρίου ο κομήτης 46P/Wirtanen θα βρίσκεται στο πλησιέστερο σημείο με τη Γη, σε απόσταση περίπου 30 φορές την απόσταση της Σελήνης.
ν
ν
Ο κομήτης θα είναι καλύτερα ορατός με κιάλια, αλλά και με γυμνό μάτι, αρκεί να μην καλύπτει τη λάμψη του η φωταύγεια των πόλεων.
Ο κομήτης θα έχει ένα ιριδίζον πράσινο χρώμα από το νέφος των σωματιδίων που εκτοξεύονται από τον πυρήνα εξαιτίας της θερμότητας από τον Ήλιο.
Τα σωματίδια αυτά αποτελούνται από δηλητηριώδες κυανογόνο (CN) και διατομικό άνθρακα (C2). Όταν ιονίζονται από την υπεριώδη ακτινοβολία του Ήλιου, και τα δύο φθορίζουν.
Από παλιά οι κομήτες θεωρούνταν αγγελιοφόροι κακής τύχης. Το αντίθετο συμβαίνει με τους πράσινους κομήτες που θεωρούνται καλότυχοι.
Ο Comet Wirtanen περιστρέφεται γύρω από τον Ήλιο κάθε 5,4 χρόνια. Αλλά σπάνια περνάει αρκετά κοντά στη Γη για να είναι. Αυτή είναι η πλησιέστερη προσέγγισή του ύστερα από 70 και πλέον χρόνια. Όσοι επομένως τον δουν θα είναι πολύ τυχεροί.
Ο κομήτης αυτός ανακαλύφθηκε το 1948 από τον Αμερικανό αστρονόμο Καρλ Βίρτανεν και το επόμενο πέρασμά του από τη Γη θα γίνει το 2061.
ν
ν
Παρά το γεγονός ότι σήμερα τα ουράνια φαινόμενα έχουν χάσει σε μεγάλο βαθμό το μυστήριο και τη μαγεία τους, αξίζει να σηκώσει κανείς το βλέμμα του στον ουρανό και να ψάξει να τον βρει ανάμεσα στα αστέρια.
Για εμάς σήμερα οι κομήτες δεν είναι ουράνιοι αγγελιαφόροι που μεταφέρουν θεία μηνύματα, αλλά πάγοι, σκόνη και πέτρες, δίχως να αντιλαμβανόμαστε ότι είναι η καρδιά μας που έχει γίνει πέτρα και παγωμένη.
Και αντί να προσπαθήσουμε να συλλάβουμε το μήνυμά του, οι αστρονόμοι θα σπαταλήσουν το χρόνο τους προσπαθώντας να διερευνήσουν τις χημικές διεργασίες που επηρεάζουν τις εκπομπές αερίων του κομήτη.
ν
ν
Το τέλος του 2018 μας επιφυλάσσει ένα ακόμη φαντασμαγορικό φαινόμενο: μια από τις πιο θεαματικές βροχές μετεωριτών, των Διδυμίδων, που θα παραμείνουν μέχρι τις 17 Δεκεμβρίου.
Το φαινόμενο θα κορυφωθεί το βράδυ της Πέμπτης, όπου οι αστρονόμοι αναμένουν περίπου 100 έως 120 μετεωρίτες να αναβοσβήνουν σε όλο το νυχτερινό ουρανό κάθε μια ώρα.
Οι Διδυμίδες, που συνήθως διαρκούν από τις 7 έως τις 17 Δεκεμβρίου, παράγουν, μαζί με τις Περσείδες του Αυγούστου, τα εντυπωσιακότερα φαινόμενα διαττόντων μέσα στο έτος, εφόσον οι κατά τόπους καιρικές συνθήκες επιτρέπουν την παρατήρησή τους. Όμως, στην πλειονότητά τους οι έμπειροι παρατηρητές μετεώρων «ψηφίζουν» υπέρ των Διδυμίδων.
Τα συγκεκριμένα μετέωρα είναι πυκνότερα από το συνηθισμένο γι’ αυτό και κινούνται σχετικά αργά στον ουρανό, σε σχέση με άλλες βροχές διαττόντων, με ταχύτητα περίπου 35 χιλιομέτρων το δευτερόλεπτο, πράγμα που τα καθιστά πιο θεαματικά (π.χ. τα μετέωρα των Περσείδων κινούνται με περίπου διπλάσια ταχύτητα).
ν
ν
Οι Διδυμίδες έκαναν την πρώτη εμφάνισή τους το 1862 και έχουν πάρει το όνομά τους από τον αστερισμό των Διδύμων, από όπου φαίνεται να προέρχονται.
Αντίθετα με άλλες βροχές διαττόντων, η πηγή τους πιθανότατα δεν είναι η ουρά κάποιου κομήτη, αλλά ο μυστηριώδης αστεροειδής “3200 Φαέθωνα”, που ανακαλύφθηκε το 1983 από τη NASA και θεωρείται πρώην κομήτης που έχασε την ουρά του.
Πρόκειται για ένα σκοτεινό βραχώδες αντικείμενο, πλάτους μόνο πέντε χιλιομέτρων περίπου, το οποίο δεν αφήνει στο πέρασμά του αρκετή σκόνη για να δικαιολογήσει με βεβαιότητα τη δημιουργία των διαττόντων.
Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι τα μετέωρα των Διδυμίδων μάλλον προέρχονται από μεγάλες ποσότητες υλικών που εκτινάχθηκαν από τον Φαέθωνα, όταν αυτός είχε πλησιάσει πολύ κοντά στον Ήλιο. ν