Ανακαλύφθηκαν στον Εγκέλαδο, τον δορυφόρο του Κρόνου, νέες οργανικές ουσίες που μαζί με το νερό και τη θερμότητα αποτελούν τα δομικά υλικά για τη δημιουργία και τη διατήρηση της ζωής.
Κάτω από το παγωμένο παρουσιαστικό του, ο Εγκέλαδος κρύβει νερό, θερμότητα, ενέργεια και οργανικές ουσίες ‒ τα βασικά δομικά στοιχεία για τη δημιουργία ζωής. Πηγή: NASA
ν
ΝΕΑ είδη οργανικών ουσιών, που αποτελούν συστατικά των αμινοξέων, θεμελιωδών «λίθων» της ζωής στη Γη, ανιχνεύθηκαν στους πίδακες παγωμένων σωματιδίων που εκτινάσσονται στο διάστημα από τον δορυφόρο του Κρόνου, Εγκέλαδο.
Η ανακάλυψη, που έγινε έπειτα από ανάλυση στοιχείων της αποστολής του σκάφους Cassini της NASA, αυξάνει τις πιθανότητες εύρεσης κάποιας μορφής εξωγήινης ζωής στο μέλλον, έστω σε πρωτόγονη μορφή.
Ισχυρές υδροθερμικές πηγές εκτινάσσουν υλικά από τον πυρήνα του Εγκέλαδου, τα οποία αναμιγνύονται με νερό από τον τεράστιο υπόγειο ωκεανό του δορυφόρου και τελικά εκλύονται στο διάστημα ως υδρατμοί και κόκκοι πάγου.
Μέσα σε αυτούς τους κόκκους ανακαλύφθηκαν μόρια που περιέχουν οξυγόνο και άζωτο, καθώς και αρωματικές ουσίες που ενθουσίασαν τους επιστήμονες, καθώς τα στοιχεία αυτά αποτελούν τους θεμέλιους «λίθους» για την εμφάνιση της ζωής. ν
ΤΑ ΔΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ
Στη Γη παρόμοια μόρια αποτελούν μέρος χημικών αντιδράσεων που παράγουν αμινοξέα. Τα αμινοξέα αποτελούν τα βασικά δομικά στοιχεία των πρωτεϊνών, οι πρωτεΐνες τα δομικά συστατικά των μεμβρανών του κυττάρου, και το κύτταρο είναι η βασική δομική και λειτουργική μονάδα που εκδηλώνει το φαινόμενο της ζωής. ν
Το διαστημόπλοιο της NASA Κασσίνι που εξερεύνησε το 2005 τον Κρόνο και τους δορυφόρους του. Πηγή: NASA ν
Ο Κρόνος, ο δεύτερος σε μέγεθος πλανήτης του ηλιακού συστήματος μετά τον Δία, έχει εννέα δακτυλίους, οι οποίοι αποτελούνται από σωματίδια σκόνης και πάγου, και 62 δορυφόρους.
Ο μεγαλύτερος δορυφόρος του, ο Τιτάνας, έχει ατμόσφαιρα και μέγεθος μεταξύ Γης και Σελήνηε, ενώ ο έκτος σε μέγεθος είναι ο Εγκέλαδος, ο οποίος κινείται μέσα στο πυκνότερο τμήμα του δυσδιάκριτου Δακτυλίου E του Κρόνου.
Παρά τις μικρές του διαστάσεις και της παγωμένης επιφάνειά του, ο Εγκέλαδος διέθετε μεγάλη μορφολογική ποικιλία. Το διαστημόπλοιο Κασσίνι ανακάλυψε ένα λοφίο από υδρατμούς ή σταγονίδια νερού να υψώνεται πάνω από τη νότια πολική περιοχή του δορυφόρου, πράγμα που, σε συνδυασμό με τη διαφυγή εσωτερικής θερμότητας, και των ελάχιστων κρατήρων στην περιοχή, δείχνει ότι ο Εγκέλαδος είναι γεωλογικώς ενεργός σήμερα. ν
Ο τεράστιος πίδακας με λοφίο που ανακάλυψε το διαστημόπλοιο Κασσίνι στο νότιο πόλο του Εγκέλαδου. Πηγή: NASA ν
Παρά την παγωμένη επιφάνειά του, το εσωτερικό του Εγκέλαδου βράζει.
Ο Εγκέλαδος είναι ένα από τα μόλις τρία σώματα στο εξωτερικό ηλιακό σύστημα (μαζί με τον δορυφόρο Ιώ του Δία και τον δορυφόρο Τρίτωνα του Ποσειδώνα) στα οποία έχουν παρατηρηθεί ηφαιστειακού τύπου εκρήξεις.
Η ανάλυση του εκτινασσόμενου στο διάστημα υλικού υποδεικνύει ότι προέρχεται από δεξαμενή υπόγειου νερού σε υγρή κατάσταση, κάτι που σε συνδυασμό με ίχνη άλλων χημικών ενώσεων που ανιχνεύθηκαν στο λοφίο επιβεβαιώνουν την ύπαρξη απλών μορφών ζωής.
Για παράδειγμα, οι υδροθερμικές πηγές στους βυθούς του πλανήτη μας παρέχουν την ενέργεια που τροφοδοτεί αυτές τις χημικές αντιδράσεις. Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι οι υδροθερμικοί πόροι λειτουργούν με τον ίδιο τρόπο και στον Εγκέλαδο, παρέχοντας την αναγκαία ενέργεια για την παραγωγή αμινοξέων.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον Νοζάιρ Κάβαγια (Nozair Khawaja) του Ελευθέρου Πανεπιστημίου του Βερολίνου (Freie Universität Berlin), θα κάνουν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό Monthly Notices της Βασιλικής Αστρονομικής Εταιρείας της Βρετανίας το Νοέμβριο.
«Δεν γνωρίζουμε ακόμη αν τα αμινοξέα χρειάζονται για τη ζωή πέρα από τη Γη, αλλά η εύρεση μορίων που σχηματίζουν αμινοξέα, αποτελεί σημαντικό κομμάτι του παζλ στην προσπάθειά μας να εντοπίσουμε μορφές ζωής εκτός Γης», δήλωσε ο Κάβαγια. ν