Δέκα σημάδια ότι η σχέση που έχετε είναι τοξική
ΣΧΕΣΕΙΣ
Από την Ελευθερία Καλλέρη
Τα σημάδια που βεβαιώνουν ότι η σχέση που έχουμε είναι τοξική και τι πρέπει να κάνουμε για να σταματήσουμε την απώλεια ενέργειας.
ν
ΟΙ ΣΧΕΣΕΙΣ χρειάζονται πολλή δουλειά. Είτε είναι κοινωνικές είτε φιλικές είτε αισθηματικές είτε ερωτικές είτε οικογενειακές, συνεργατικές ή επιχειρηματικές. Καθεμιά απαιτεί έναν κάποιον βαθμό οικειότητας, συμπάθειας, συμπόνιας και υποστήριξης. Όταν οι δεσμοί είναι ισχυροί, υπάρχει αμοιβαιότητα. Μια καλή σχέση θα γεμίσει την καρδιά και την ψυχή σας με ευφορία και πληρότητα. Δυστυχώς, όμως, όλες οι σχέσεις δεν είναι ζεστές ούτε γεμίζουν την καρδιά και την ψυχή μας. Υπάρχουν μάλιστα κάποιες που είναι τοξικές, που μας ρημάζουν και μας στραγγίζουν συναισθηματικά και σωματικά.
Και καλά αν ήταν μόνο αυτά. Πολλές φορές μια κακή σχέση μας αποστραγγίζει και οικονομικά, είτε γιατί ανακόπτει τη δημιουργική μας πορεία είτε γιατί απορροφά και την τελευταία δεκάρα της περιουσίας ή των οικονομιών μας.
ν
ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟΞΙΚΗ ΣΧΕΣΗ
«Τοξική αποκαλείται μια σχέση που συναισθηματικά, σωματικά και κοινωνικά είναι ανθυγιεινή, που συχνά χαρακτηρίζεται από έλλειψη εμπιστοσύνης και ασφάλειας, που υπάρχει έλεγχος και χειραγώγηση από έναν ή και από τους δύο εταίρους», αναφέρει η ψυχολόγος Dr. Lisa Marie Bobby από το Ντένβερ του Κολοράντο. Η απουσία κοινών ενδιαφερόντων είναι επίσης χαρακτηριστική.
Με απλά λόγια, τοξική είναι η σχέση που σε ρίχνει αντί να σε ανεβάζει.
Οι τοξικές σχέσεις είναι πολλών ειδών και γι’ αυτό είναι δύσκολο να εντοπιστούν με την πρώτη ματιά, Αυτά είναι μερικά σημάδια ότι η σχέση που έχετε είναι τοξική:
• Υπάρχει έλλειψη εμπιστοσύνης
• Υπάρχει έλλειψη σεβασμού
• Αισθάνεστε ότι έχετε κριθεί και υποτιμηθεί
• Η επικοινωνία είναι ανύπαρκτη – όταν συζητάτε, η συζήτηση είναι ασύμμετρη
• Αισθάνεστε ανασφαλείς ή άβολα
• Υπάρχει έλλειψη αυτονομίας ή ελέγχου από την πλευρά σας
• Τα συναισθήματά σας συχνά ακυρώνονται ή απορρίπτονται
• Νιώθετε καλύτερα όταν δεν είστε μαζί
• Υπάρχει συνεχής κριτική
• Τσακώνεστε όλη την ώρα χωρίς λόγο
Σε μια τοξική σχέση είναι συχνό φαινόμενο το δράμα, το άγχος, η δυσλειτουργία, η ζήλια, η γκρίνια και μερικές φορές ο εξαναγκασμός σε σωματική ή ψυχολογική βία.
Σαν αποτέλεσμα υπάρχει εχθρότητα και κατάθλιψη, αλλά και αδυναμία απεξάρτησης από την τοξική σχέση, όταν οι ρόλοι θύτη-θύματος έχουν με τον καιρό παγιωθεί. Γι’ αυτό φύγετε όσο είναι ακόμη νωρίς, αδιαφορώντας για τις συνέπειες.
ν
ν
ΑΠΟΜΑΚΡΥΝΣΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΟΞΙΚΟΤΗΤΑ
Το να φύγει κανείς από ένα τοξικό περιβάλλον ή σχέση είναι μια κουβέντα. Είναι ευκολότερο αν η σχέση είναι στα αρχικά στάδια, όπου δεν υπάρχει ακόμη μεγάλη δέσμευση ή εξάρτηση.
Σε μια νέα σχέση πρέπει να είναι κανείς επιφυλακτικός από την αρχή. Δεν γνωρίζουμε στ’ αλήθεια ποιο πραγματικά είναι το άλλο άτομο. Κυριαρχεί η ευφορία των ρομαντικών στιγμών και κατακλυζόμαστε από συναισθήματα που δεν αφήνουν να δούμε καθαρά το άλλο άτομο. Οι συναντήσεις διαρκούν λίγες μόνο ώρες και όλα δείχνουν τέλεια. Θα είναι όμως έτσι και στο μέλλον;
Κανόνας πρώτος: Αποφεύγουμε να συνάψουμε σχέση με κάποιο πρόσωπο που δεν γνωρίζουμε καλά, που δεν έχουμε γι’ αυτό επαρκείς πληροφορίες.
Κανόνας δεύτερος: Στις πρώτες συναντήσεις τον ή την τεστάρουμε για να δούμε τις αντιδράσεις του/της. Αν το πρόσωπο του ενδιαφέροντός μας είναι ευγενικό ή οργίλο, αν δείχνει κατανόηση, αν είναι ή όχι επιθετικό, αν καυχιέται για τις προηγούμενες κατακτήσεις του ή την ερωτική του ζωή, αν είναι «κολλημένο» στην προηγούμενη σχέση του ή έχει απεξαρτηθεί κτλ.
Κανόνας τρίτος: Εάν επιδιώκουμε μια μακρόβια σχέση, φροντίζουμε από την αρχή να βεβαιωθούμε ότι εμείς και το πρόσωπο που μας ενδιαφέρει κοιτάζουμε προς την ίδια κατεύθυνση. Αν κοιτάζουμε προς διαφορετικές κατευθύνσεις, αν έχουμε διαφορετικά ενδιαφέροντα, αν δεν υπάρχει κοινός παρονομαστής και ο καθένας κάνει ό,τι νομίζει, χωρίς να ρωτά τον άλλον, τότε είναι καλύτερα να μην επενδύσουμε τα συναισθήματά μας και τη ζωή μας σε μια διελκυστίνδα όπου ο ένας τραβάει από ’δω κι ο άλλος από κει.
Σε γενικές γραμμές: Αν είστε σε μια τοξική σχέση, απομακρυνθείτε. Ελαχιστοποιήστε τις επαφές με το άλλο άτομο, μην παίρνετε προσωπικά όσα λέει, ορίστε όρια και τηρήστε τα.
ν
Η ΠΑΓΙΔΑ ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΑ
Πολλοί άνδρες, ιδιαίτερα όμως πολλές γυναίκες, παγιδεύονται σε μια σχέση που γνωρίζουν ότι δεν τους ταιριάζει, επειδή πιστεύουν ότι μπορούν να αλλάξουν και να μεταβάλλουν το τοξικό άτομο που προορίζουν για σύντροφό τους. Έχουν υπερβολική εμπιστοσύνη στις δυνάμεις τους κι αυτό μπορεί με τον καιρό να γίνει παγίδα.
ν
ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ
«Το πιο ύπουλο πράγμα σε μια τοξική σχέση είναι το γεγονός ότι, τις περισσότερες φορές, δεν γνωρίζει κάποιος ότι έχει παγιδευτεί σε μια τοξική σχέση. Αντίθετα, πιστεύει ότι το φταίξιμο είναι δικό του, ότι αυτός είναι υπαίτιος που η σχέση δεν πηγαίνει καλά.
Σε αυτή την περίπτωση χρειάζεται η γνώμη ενός τρίτου ατόμου, ενός αντικειμενικού και αδέκαστου κριτή, που μπορεί να δει αν οι υπαίτιοι είμαστε εμείς ή ο/η σύντροφός μας.
Στην περίπτωση συντροφικής ή ενδοοικογενειακής βίας χρειάζονται πιο δραστικά μέτρα, νομικής μορφής.
ν
ΒΑΖΟΝΤΑΣ ΟΡΙΑ
Πολλές φορές με την ανοχή μας, εντείνουμε την τοξικότητα του συντρόφου μας. Εάν έχετε αποφασίσει ότι θέλετε να διατηρήσετε τη σχέση που έχετε με ένα τοξικό άτομο, πρέπει να βάλετε όρια, ώστε να περιορίσετε την έκθεσή σας στις τοξικές συμπεριφορές του άλλου προσώπου.
Όχι μόνο πρέπει να βάλετε σαφή όρια ανάμεσα σε εσάς και την τοξική συμπεριφορά του συντρόφου σας, αλλά και να τα επιβάλλετε, π.χ. αποχωρώντας όταν η συζήτηση γίνεται δηλητηριώδης ή οργισμένη.
Αν θέλουμε πάντως να είμαστε ρεαλιστές, οι τοξικοί άνθρωποι δεν αλλάζουν. Είναι γεννημένοι για να είναι τοξικοί. Καλύτερα, λοιπόν, να αντέξει κάποιος τον πόνο αναγνωρίζοντας ότι έχει εμπλακεί σε μια τοξική σχέση και να αναζητήσει διόδους διαφυγής, παρά να κάθεται και να αρρωσταίνει. Όταν η σχέση είναι τοξική, όσο περισσότερο χρόνο ξοδεύετε σε αυτήν τόσο πιο άρρωστοι θα νιώθετε. Σταματήστε να είστε για τον άλλον ο ψυχολογικός ή ο σωματικός σάκος του μποξ.
ν