Υπάρχει ένα μυστηριώδες παλλόμενο άστρο στον Γαλαξία μας που υποδηλώνει την ύπαρξη εξωγήινου πολιτισμού, λένε οι αστρονόμοι.
Εξωγήινη μεγακατασκευή; Η ιδέα ότι ένας εξωγήινος πολιτισμός μπορεί και συλλέγει την ενέργεια από τα γειτονικά του άστρα είναι μια από τις υποθέσεις. Image: Supplied v
ΕΝΑ ΜΥΣΤΗΡΙΩΔΕΣ παλλόμενο αστέρι στον Γαλαξία μας παρουσιάζει μια παράξενη συμπεριφορά που δεν μπορεί να εξηγηθεί με τις γνώσεις που έχουμε για το σύμπαν. Το άστρο με τα σκοτεινά μυστικά έχει καταχωρηθεί στους αστρονομικούς πίνακες ως KIC 8462852 και βρίσκεται στον αστερισμό του Κύκνου σε απόσταση 1.480 ετών φωτός από τη Γη.
Το μυστηριώδες αυτό παλλόμενο άστρο έχει γίνει ακόμη πιο μυστηριώδες από τότε που ανακαλύφθηκε. Περί τίνος όμως πρόκειται;
Αρχικά οι αστρονόμοι το κατέγραψαν ως άστρο. Στη συνέχεια, μελετώντας τη συμπεριφορά του, σχημάτισαν την εντύπωση ότι πρόκειται για γιγαντιαία νέφη κομητών. Τώρα έφτασαν στο τρελό συμπέρασμα ότι ίσως πρόκειται για μια μεγακατασκευή, και συγκεκριμένα για τεράστια ηλιακά πάνελ που έχει εγκαταστήσει στο μέρος αυτό ένας εξωγήινος πολιτισμός!
Η σχετική μελέτη που δημοσιεύθηκε στην επιστημονική επιθεώρηση arXiv του Πανεπιστημίου Κορνέλ, περιέχει όλα τα δεδομένα που έχουν συλλεχθεί από το διαστημικό τηλεσκόπιο Kepler από τότε που ανακάλυψε το άστρο το 2009.
Στην αρχή τα πράγματα φαίνονταν φυσιολογικά – ένα ακόμη άστρο ανάμεσα στα μυριάδες που υπάρχουν. Δύο χρόνια αργότερα, το 2011, οι αστρονόμοι παρατήρησαν ότι κάτι περίεργο συμβαίνει στο αστέρι που βάφτισαν KIC 8462852.
Τέσσερα χρόνια αργότερα, μελετώντας τα στοιχεία που είχε συλλέξει το Kepler διαπίστωσαν και νέες αλλαγές στην ακτινοβολία και συμπεριφορά του άστρου, κάτι που αντιβαίνει στις γνώσεις που έχουμε για τα άστρα.
Συγκεκριμένα παρατήρησαν ότι στην τριετία 2011-2013 ότι η ακτινοβολία του άστρου έκανε βραχύβιες, αλλά τεράστιες βουτιές στο σκοτάδι.
Το πώς ένα λαμπρό άστρο μπορεί να γίνει αμυδρό τόσο γρήγορα, τη στιγμή που στα άστρα αυτό συμβαίνει σε δισεκατομμύρια χρόνια, ένα άστρο παλλόμενο με τυχαίο, μη προβλέψιμο ρυθμό, παραμένει ένα μυστήριο και σίγουρα αντιβαίνει στους νόμους που διέπουν τη ζωή και τη συμπεριφορά των ουρανίων σωμάτων. v
Τα «εξωγήινα ηλιακά πάνελ» της μεγακατασκευής, γνωστής ως άστρο KIC 8462852, εκτείνονται μεταξύ των αστερισμών του Κύκνου και της Λύρας. Image: Supplied v
Το διάγραμμα αυτό δείχνει την απροσδόκητη πτώση της ακτινοβολίας του άστρου KIC 8462852 σε διάστημα τριών ετών, σύμφωνα με το διαστημικό τηλεσκόπιο Kepler. Image: Supplied v
Θα μπορούσε κανείς να πει ότι το KIC 8462852 είναι ένας γιγαντιαίος πλανήτης ή ακόμα και μια σειρά πλανητών που δέχονται το φως κάποιου άστρου. Σε αυτή την περίπτωση οι εναλλαγές φωτός και σκότους θα ήταν ρυθμικές, σταθερά μετρήσιμες και αναμενόμενες.
Αλλά αυτό δεν συμβαίνει. Το KIC 8462852 (γνωστό επίσης ως “Tabby’s Star” από την αστρονόμο Tabetha Boyajian που το ανακάλυψε), έχει ακανόνιστη λάμψη. Και για να μπερδέψει ακόμη περισσότερο τα πράγματα, ορισμένες φορές γίνεται τόσο αμυδρό που σχεδόν δεν φαίνεται. v
ΣΗΜΑΔΙ ΕΞΩΓΗΙΝΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ;
Αυτές οι «κόκκινες σημαίες» επισημάνθηκαν ήδη από τους αστρονόμους από τη δεκαετία του 1960 ως ένα πιθανό σημάδι ενός εξαιρετικά προηγμένου εξωγήινου πολιτισμού.
Μια τέτοια κοινωνία θα έχει τεράστιες ενεργειακές ανάγκες, προκειμένου να μπορεί να καλύπτει διαστρικές αποστάσεις. Για την κάλυψη αυτών των αναγκών, μια επιλογή θα ήταν να κατασκευάσουν στο διάστημα μια σφαίρα από ηλιακούς συλλέκτες που θα μπορούσαν να συλλαμβάνουν κάθε φωτόνιο που εκπέμπει το άστρο που τους φωτίζει.
Η κατασκευή αυτή ονομάζεται «σφαίρα Ντάισον» και αναπτύχθηκε το 1960 από τον φυσικό και αστρονόμο Freeman J. Dyson. Η σφαίρα αποκαλείται ορισμένες φορές και megastructure. Η μελέτη είχε δημοσιευτεί τότε στο Science με τίτλο “Search for Artificial Stellar Sources of Infrared Radiation”. v
Μια σφαίρα Ντάισον στο διάστημα, αποτελούμενη από ηλιακούς συλλέκτες, μπορεί να προμηθεύσει έναν πολιτισμό υψηλού τεχνολογικού επιπέδου με ανεξάντλητη ενέργεια που θα συγκεντρώσει από το φως το αστεριών. Image: Supplied v
Σημάδια στον ουρανό… Οι ασυνήθιστες βουτιές του φωτός στο σκοτάδι που τράβηξαν την προσοχή των αστρονόμων τα τελευταία χρόνια. Image: Supplied v
Κατά τη διάρκεια των τεσσάρων ετών παρατήρησης του KIC 8462852 από το Kepler, το “Tabby’s Star” έχασε περίπου το 4% της φωτεινότητάς του, τη στιγμή που τα άστρα δεν χάνουν περισσότερο από 0,9%. Και όπως είπαμε, στην περίπτωση του “Tabby’s Star” αυτό έγινε με ακανόνιστο τρόπο.
Συγκεκριμένα, οι αστρονόμοι Ben Montet και Josh Simon του Ινστιτούτου Κάρνεγκι στην Πασαντίνα, βρήκαν το αστέρι έχανε αρχικά περίπου 0,34 τοις εκατό της φωτεινότητάς του ετησίως. Ξαφνικά και μέσα σε 200 μόνο ημέρες, το φως έκανε μια δραματική βουτιά κατά περίπου 2,5 τοις εκατό. Μετά από αυτό, το “Tabby’s Star” συνέχισε να εξασθενεί κατά 0,34 τοις εκατό ετησίως.
Τι θα μπορούσε να έχει προκαλέσει αυτή την αξιοπαρατήρητη πτώση φωτεινότητας;
Θα μπορούσε, για παράδειγμα, να έχει παρεμβληθεί ένα σκοτεινό νέφος σκόνης ή κομητών ανάμεσα σε εμάς και στο KIC 8462852, κρύβοντας το φως του.
Για να εξετάσουν αυτή τη θεωρία οι δύο αστρονόμοι συγκέντρωσαν στοιχεία από 500 άλλα αστέρια, σε κοντινή απόσταση από τον KIC 8462852. Για τα άστρα αυτά έχουν συγκεντρωθεί στοιχεία εδώ και 100 χρόνια.
Και διαπίστωσαν αυτό που ήδη όλοι γνωρίζουμε όταν κοιτάμε τα άστρα, δηλαδή ότι η φωτεινότητά τους ήταν σταθερή.
Πώς εξηγείται λοιπόν η παράδοξη συμπεριφορά του άστρου KIC 8462852; v
Η μελέτη της φωτεινότητας 500 άστρων από το 1890 έως το 1990 έδειξε ότι υπήρξε μείωση της τάξης του 0,15% μόνο. Image: Supplied v
Δεδομένου ότι η περίεργη συμπεριφορά του “Tabby’s Star” ανακοινώθηκε πριν από ένα χρόνο, αστρονόμοι και αστροφυσικοί σε όλο τον κόσμο έχουν ριχτεί με τα μούτρα πάνω στα δεδομένα, στρέφοντας τα τηλεσκόπιά τους προς την κατεύθυνση του περίεργου αστεριού.
Στη συνέχεια απορρίφθηκε η υπόθεση του τεράστιου νέφους σκόνης ή ομάδας κομητών που κάλυψαν το φως του άστρου, καθώς κάτι τέτοιο θα είχε αφήσει ίχνη στις σαρώσεις στο υπέρυθρο φάσμα της περιοχής. Δεν υπάρχουν όμως τέτοιες ενδείξεις. Τουλάχιστον ακόμα.
Διατυπώθηκαν και άλλες θεωρίες. Το “Tabby’s Star” θα μπορούσε να περιστρέφεται (και να ταλαντεύεται) πολύ γρήγορα, τόσο γρήγορα που άρχισε να διογκώνεται. Αυτό θα είχε ως αποτέλεσμα οι «πόλοι» να γίνουν πιο φωτεινοί και ο ισημερινός πιο σκοτεινός. Αν κοντά στο άστρο προσθέσει κανείς και έναν θερμό πλανήτη στο μέγεθος του Δία, τότε οι ενδείξεις που θα έπαιρνε θα ήταν χαοτικές.
Οι έως τώρα μετρήσεις πάντως δεν δείχνουν ότι το “Tabby’s Star” περιστρέφεται τόσο γρήγορα.
Το “Tabby’s Star” δεν βρίσκεται πλέον μέσα στο πεδίο έρευνας του Kepler, όμως η Tabetha Boyajian έχει χρηματοδοτηθεί για να χρησιμοποιήσει το ιδιωτικό δίκτυο Las Cumbres Observatory Global Telescope για να συνεχίσει τις παρατηρήσεις.
Έως την έλευση νέων στοιχείων, το άστρο με τις ιδιαίτερα ασυνήθιστες διακυμάνσεις στο εκπεμπόμενο φως θα κρατά ζηλότυπα τα μυστικά του. ν
SCIENTISTS THINK THEY’VE FINALLY SOLVED THE MYSTERY OF THE ‘ALIEN MEGASTRUCTURE’ STAR ν