Μειώθηκε όσο ποτέ ο ελληνικός πληθυσμός την περασμένη χρονιά

ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ

Youmagazine Newsroom

Xάθηκε μiα πόλη 46.000 ατόμων. Η πανδημία επιτάχυνε τη συρρίκνωση, καθώς έχουν καταγραφεί σχεδόν 10.000 θάνατοι από Covid.

Πηγή: Facebook

ν

O ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ της Ελλάδας συρρικνώθηκε το 2020 με τη μεγαλύτερη ταχύτητα που έχει καταγράψει η Ελληνική Στατιστική Αρχή από το 1932.

Με εξαίρεση την περίοδο μετά την έναρξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου για την οποία οι χρονοσειρές της ΕΛΣΤΑΤ δεν είναι συμπληρωμένες –υπάρχει κενό από το 1940 μέχρι και το 1955– ποτέ στο παρελθόν δεν έχει καταγραφεί μείωση του πληθυσμού κατά 46.000 άτομα.

Η αμέσως χειρότερη επίδοση ήταν αυτή του 2019, έτος κατά το οποίο οι γεννήσεις υπολείπονταν των θανάτων κατά 40.000 άτομα.

Τα αρνητικά ευρήματα της στατιστικής δεν σταματούν εδώ. Οι περίπου 132.000 θάνατοι του 2020 συνιστούν τη χειρότερη επίδοση που έχει καταγραφεί ποτέ στα ληξιαρχεία της ελληνικής επικράτειας.

Οι περίπου 85.600 γεννήσεις –τόσες αποτυπώνονται στη στατιστική του ληξιαρχείου– αποτελούν «ισοφάριση» του προηγούμενου αρνητικού ρεκόρ που σημειώθηκε το 2019.

Όλα αυτά τα στατιστικά ευρήματα αφορούν το 2020 – έτος πανδημίας, κατά το οποίο επηρεάζεται και ο αριθμός των θανάτων λόγω Covid αλλά και της δυσκολότερης πρόσβασης των πολιτών στις δομές υγείας για την αντιμετώπιση άλλων προβλημάτων υγείας.

Ο αριθμός των γεννήσεων μειώθηκε λόγω αβεβαιότητας για το μέλλον.

Το πρόβλημα όμως καθίσταται μεγαλύτερο λόγω του επόμενου στατιστικού ευρήματος: Το 2020 συμπληρώθηκαν 10 διαδοχικά έτη με το ισοζύγιο γεννήσεων-θανάτων να είναι αρνητικό.

Έναν χρόνο μετά την υπογραφή του 1ου Μνημονίου (2010) οι θάνατοι έγιναν για πρώτη φορά περισσότεροι από τις γεννήσεις κατά 4.671 άτομα και έκτοτε το φαινόμενο λαμβάνει ολοένα και μεγαλύτερες διαστάσεις με αποκορύφωμα την περυσινή χρονιά.

Σε αυτή τη 10ετία, οι θάνατοι ξεπέρασαν τις γεννήσεις κατά περίπου 273.000 άτομα όσος είναι δηλαδή ο πληθυσμός δύο πολύ μεγάλων ελληνικών πόλεων.

Έτσι, οι ηλικιωμένοι αυξάνονται, τα παιδιά μειώνονται, οι νέοι μεταναστεύουν, με τρομακτικές συνέπειες σε όλα τα πεδία. Από το 2011 οι θάνατοι ξεπερνούν σταθερά τις γεννήσεις, που μειώνονται επίσης σταθερά. Ο πληθυσμός όλο και γερνάει, μια τάση η οποία δεν πρόκειται να αναστραφεί τις επόμενες δεκαετίες.

Η έρευνα που εκπόνησε ο καθηγητής Δημογραφίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Βύρων Κοτζαμάνης, για λογαριασμό του Ινστιτούτου Μικρών Επιχειρήσεων της ΓΣΕΒΕΕ, και παρουσιάστηκε διαδικτυακά χθες, φέρνει στο φως πολλά κρίσιμα σημεία.
ν

Πηγή: Νέος Κόσμος

ν

ΜΕΙΩΝΟΝΤΑΙ ΟΙ ΝΕΟΙ, ΑΥΞΑΝΟΝΤΑΙ ΟΙ ΓΕΡΟΙ

«Μειώνεται ο πληθυσμός εργάσιμης ηλικίας (20-65 ετών), και θα συνεχίσει να μειώνεται. Ταυτόχρονα αυξάνεται ο μέσος όρος ηλικίας του, δηλαδή το εργατικό δυναμικό και συρρικνώνεται και γηράσκει.

Τι σημαίνει αυτό; Οτι καθώς εισερχόμαστε στην εποχή της τέταρτης βιομηχανικής επανάστασης, αν δεν λάβουμε μέτρα, το όλο και διευρυνόμενο τμήμα του εργατικού δυναμικού, ηλικίας άνω των 50-55 ετών, θα έχει μειωμένες ψηφιακές δεξιότητες με αποτέλεσμα σοβαρά προβλήματα στη μετάβασή μας στην ψηφιακή εποχή.

Τα μέτρα αυτά, προγράμματα ψηφιακής κατάρτισης των μεγαλύτερων σε ηλικία εργαζομένων, θα πρέπει να ληφθούν τώρα, αλλιώς ένα τμήμα των εργαζομένων, κυρίως σε τομείς καίριους για την ανάπτυξη –εκπαίδευση, υγεία, δημόσια διοίκηση– θα απαξιωθεί καθώς θα δυσκολεύεται να προσαρμοστεί στις νέες συνθήκες», σημειώνει ο κ. Κοτζαμάνης.

Ας δούμε τα σημαντικότερα σημεία της μελέτης αυτής, η οποία αφορά όλη τη μεταπολεμική περίοδο στην Ελλάδα. Αν ο πληθυσμός μας παρουσιάζεται σε βάθος δεκαετιών αυξημένος (7,6 εκατ. το 1951, 10,7 το 2020) αυτό οφείλεται στην αύξηση του αριθμού των μεγαλύτερων σε ηλικία, αφού οι κάτω των 14 ετών μειώνονται αδιάκοπα.

Οι έως 14 ετών μειώθηκαν μεταξύ 1951 και 2020 κατά 630.000, ενώ οι άνω των 15 ετών αυξήθηκαν κατά 3,72 εκατομμύρια. Σημαντικές οι αλλαγές που έχουν συντελεστεί.
ν

ΜΗ ΑΝΑΣΤΡΕΨΙΜΗ ΠΟΡΕΙΑ

Ζούμε κατά μέσον όρο περισσότερο, κυρίως στις πόλεις (το 76% του πληθυσμού έναντι του 38% το 1951), κάνουμε λιγότερα παιδιά και λιγότερους γάμους, συμβιώνουμε περισσότερο (οι ελεύθερες συμβιώσεις αποτελούν το 20% των πρώτων γάμων), χωρίζουμε πιο εύκολα, όμως διατηρούνται για τις γυναίκες οι ασυμβατότητες μεταξύ εργασιακής και οικογενειακής ζωής. Μεταξύ των 1.000 κατοίκων οι 85 είναι αλλοδαποί.

Η οικονομική κρίση και στη συνέχεια η πανδημία ενίσχυσαν τις τάσεις μείωσης του πληθυσμού – από το 2010 ο πληθυσμός μειώνεται (11,123 εκατ. το 2011, 10,718 εκατ. το 2020).

Ο αριθμός των θανάτων αυξάνεται συνεχώς (59,5 χιλ. το 1956, 125 χιλ. το 2019), καθώς όλο και περισσότεροι εισέρχονται στην ομάδα άνω των 65 ετών. Παράλληλα, όλο και λιγότερες γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας εισέρχονται στην ομάδα 20-49 ετών, γεννώντας σταθερά λίγα παιδιά (83,7 χιλ. γεννήσεις το 2019, 67 χιλ. λιγότερες από εκείνες των αρχών του 1950). Και η τάση γήρανσης του πληθυσμού δεν πρόκειται να ανακοπεί.

Οι αλλοδαποί, μολονότι συμβάλλουν την τελευταία δεκαετία στη γεννητικότητα με το 15% των γεννήσεων, δεν θα ανατρέψουν την τάση αυτή, όπως δεν την ανέτρεψαν μέχρι σήμερα.

Επομένως θα έπρεπε να ληφθούν τόσο μέτρα για την ανακοπή των πτωτικών τάσεων των γεννήσεων όσο και μέτρα προκειμένου «ο πληθυσμός μας να γηράσκει σε καλή υγεία, παραμένοντας οικονομικά και κοινωνικά δραστήριος και παραγωγικός.

Η υγιής γήρανση θα μπορούσε να αποτελέσει κάποιο αντίβαρο στη μη αναστρέψιμη μέχρι το 2050 δημογραφική γήρανση», τονίζει ο κ. Κοτζαμάνης.
ν

ΔΥΣΜΕΝΕΣ ΣΕΝΑΡΙΟ

Κατά τις προβλέψεις, η Ελλάδα θα συνεχίσει να συρρικνώνεται πληθυσμιακά τις επόμενες τρεις δεκαετίες. Σύμφωνα με το Εργαστήριο Δημογραφικών και Κοινωνικών Αναλύσεων, το 2035, με βάση το δυσμενές σενάριο και την υπόθεση ενός μηδενικού μεταναστευτικού ισοζυγίου, ο πληθυσμός μας θα μειωθεί σε 9,4 εκατ. (28% οι άνω των 65 και 4,5% οι άνω των 85) και το 2050 σε 8,3 εκατ. (33% οι άνω των 65 και 6,6% οι άνω των 85).

Ο πληθυσμός εργάσιμης ηλικίας θα περιοριστεί σε 5,8 εκατ. το 2035 και 4,6 εκατ. το 2050. «Θα πρέπει να ληφθούν μέτρα τώρα, προκειμένου να αποδώσουν σταδιακά και η τάση να αναστραφεί σε 20 με 30 χρόνια», αναφέρει ο κ. Κοτζαμάνης.

Οι ηλικιωμένοι δεν είναι απλοί αποδέκτες υπηρεσιών και κοινωνικό βάρος. «Η έλλειψη διορατικότητας και προοπτικής θεώρησης συνέβαλαν στη δημιουργία προβλημάτων που θα κληθούμε να επιλύσουμε σε ένα εγγύς μέλλον, το οποίο θα σημαδευτεί από την αναπόφευκτη δημογραφική γήρανση», λέει ο κ. Κοτζαμάνης.

«Το δημογραφικό ρολόι προχωράει δείχνοντας τη συνεχή αύξηση της μέσης ηλικίας του πληθυσμού. Ομως το κοινωνικό ρολόι έχει σταματήσει καθηλωμένο σε μια γραμμική αντίληψη του εργασιακού βίου – εκπαίδευση, εργασία, εκτός εργασίας.

Θα πρέπει να καταργηθούν τα ηλικιακά σύνορα, να δημιουργηθούν πραγματικά εναλλακτικές επιλογές ανάμεσα στην εργασία, στον ελεύθερο χρόνο και στην εκπαίδευση στη διάρκεια των διαδοχικών κύκλων της ζωής, να πέσουν τα σινικά τείχη που διαχωρίζουν την ενεργή ζωή από τη μη ενεργή, να αξιοποιηθεί το τεράστιο απόθεμα δυνάμεων και πόρων που κατέχουν τα άτομα της αποκαλούμενης ευσχήμως τρίτης ή ακόμη και τέταρτης ηλικίας».

Ομως για να γίνει αυτό θα πρέπει να αναθεωρηθούν νοοτροπίες και να δομηθούν νέες πολιτικές, «που δεν συζητιούνται στη χώρα μας μέχρι στιγμής. Η αυξανόμενη δημογραφική γήρανση θα πρέπει να συνοδεύεται από ένα ξανάνιωμα των ατόμων που εντάσσονται στην τρίτη ή τέταρτη ηλικία, αλλιώς θα βρεθούμε μπροστά σε πολύ μεγάλα προβλήματα», καταλήγει ο κ. Κοτζαμάνης.

Πηγή: Νέος Κόσμος
ν

Δείτε επίσης:

Ξένος Τύπος: Οι Τούρκοι εισέβαλαν σε ελληνικό έδαφος! Θεσσαλονίκη: Συγκρούσεις διαδηλωτών με την αστυνομία για το lockdown (vid) Ελλάδα: Αύξηση του στρες, του θυμού και της μοναξιάς λόγω lockdown (vid) Οι Αυστραλοί δεν θα έρθουν για διακοπές το καλοκαίρι Βενεζουέλα-Ελλάδα: Οι δύο χώρες με τη μεγαλύτερη μείωση πλούτου Φυλάκιση 26 μηνών σε κτηνοτρόφο επειδή υπερασπίστηκε τα σύνορα!