Αντικύθηρα: Ο αρχαίος υπολογιστής που απλά δεν έπρεπε να υπάρχει (vid)

30 Απριλίου 2023 Κατηγορία ΘΕΜΑΤΑ, Αρχαία Ελλάδα

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ

Posted by Youmagazine Staff

Ο μυστηριώδης Μηχανισμός των Αντικυθήρων συνεχίζει να αιχμαλωτίζει τη φαντασία των αρχαιολόγων, των μαθηματικών και των επιστημόνων.

Αναπαράσταση του μηχανισμού των Αντικυθήρων, του αρχαιότερου αναλογικού υπολογιστή στον κόσμο. Πηγή: YouTube

v

ΟΤΑΝ ΣΚΕΠΤΟΜΑΣΤΕ την αρχαία τεχνολογία, συχνά φανταζόμαστε απλά εργαλεία και πρωτόγονα μηχανήματα. Ωστόσο, πάνω από 2.000 χρόνια πριν, οι αρχαίοι Έλληνες είχαν κατασκευάσει τον αρχαιότερο υπολογιστή στον κόσμο. Μιλάμε για τον μηχανισμό των Αντικυθήρων, μια πολύπλοκη συσκευή με γρανάζια, που ανακαλύφθηκε σε ναυάγιο στα ανοικτά των ακτών της Ελλάδας το 1901.

Ο μηχανισμός ανασύρθηκε από Συμιακούς σφουγγαράδες από ένα αρχαίο πλοίο που ναυάγησε στη θάλασσα των Αντικυθήρων ανάμεσα στο 76 π.Χ. και 60 π.Χ. Ο μηχανισμός κατασκευάστηκε το 178 π.Χ. από μηχανικούς της Σχολής που ίδρυσε ο Αρχιμήδης (287 π.Χ. – 212 π.Χ.).

Σύμφωνα με μια θεωρία, το πλοίο που ναυάγησε, μετέφερε λάφυρα στη Ρώμη από τη λεηλασία της Αθήνας από τον Ρωμαίο στρατηγό Σύλλα το 87-86 π.Χ.

Την ίδια χρονική περίοδο, ο Κικέρων ανέφερε την ύπαρξη ενός θαυμαστού μηχανικού πλανητάριου που ονομαζόταν «σφαίρα του Αρχιμήδη» και έδειχνε πώς ο Ήλιος, η Σελήνη και οι πλανήτες κινούνταν σε σχέση με τη Γη. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι αναφερόταν αποκλειστικά στον υπολογιστή των Αντικυθήρων.

Ο υπολογιστής, που έχει διαστάσεις 30x20x10, φυλάσσεται σήμερα στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Αθήνας. Η συσκευή αποτελείται συνολικά από 37 μεγάλα και μικρά γρανάζια, από τα οποία σώζονται τα 30. Το μεγαλύτερο καταλαμβάνει σχεδόν όλο τον χώρο της συσκευής, ενώ το μικρότερο έχει διάμετρο λιγότερο από ένα εκατοστό.

Η συσκευή μπορούσε και υπολόγιζε τις θέσεις του Ήλιου και των πλανητών, τους δώδεκα γνωστούς αστερισμούς του ζωδιακού, καθώς και τους μήνες του αιγυπτιακού ημερολόγιου.
ν

Ο αναλογικός υπολογιστής φυλάσσεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Αθήνας. Πηγή: Wikimedia Commons
ν

Έδειχνε με ακρίβεια τους κύκλους της Αφροδίτης και του Κρόνου (462 και 442 έτη, αντίστοιχα), τον κύκλο του Μέτωνος (δηλαδή την περίοδο των 235 συνοδικών μηνών της Σελήνης, που είναι ίση προς 19 τροπικά έτη των 365,25 ημερών), καθώς τον Σάρο, δηλαδή τον κύκλο των 223 μηνών, που χρησιμοποιείται για την πρόβλεψη των εκλείψεων.

Παρόμοιος αρχαίος μηχανισμός δεν έχει βρεθεί μέχρι σήμερα.

Δεν είναι, λοιπόν, περίεργο που ορισμένοι τον έχουν αποκαλέσει τον πρώτο υπολογιστή στον κόσμο, ένα θαύμα της μηχανικής που ήταν αιώνες μπροστά από την εποχή του.

Ο μηχανισμός των Αντικυθήρων είναι μια υπενθύμιση ότι ακόμη και στον αρχαίο κόσμο, υπήρχαν μυαλά που ήταν ικανά για απίστευτα επιτεύγματα τεχνολογίας και καινοτομίας, αλλά και μια ένδειξη ότι δεν γνωρίζουμε τα πάντα για το πώς ήταν η ζωή στον αρχαίο κόσμο. Πολλά είναι αυτά που μας διαφεύγουν.
ν

ν