Στον Νορβηγό συγγραφέα Γιον Φόσσε το Νόμπελ Λογοτεχνίας 2023
BOOK CORNER | Ενημ. 5/10/2023, 16:37
Posted by Youmagazine Staff
Ο Νορβηγός συγγραφέας Γιον Όλαφ Φόσσε, με την ιδιαίτερη γραφή του, είναι ο νικητής του Βραβείου Νόμπελ Λογοτεχνίας για το 2023.
Οι φετινοί υποψήφιοι για το Νόμπελ Λογοτεχνίας. Κάτω δεξιά: ο νικητής Γιον Φόσσε. Πηγή: YouTube
v
ΤΟ ΝΟΜΠΕΛ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ 2023 απονεμήθηκε στον Νορβηγό θεατρικό συγγραφέα και πεζογράφο Γιον Όλαφ Φόσσε (Jon Olav Fosse) για «τα καινοτόμα θεατρικά του έργα και την πεζογραφία που δίνουν φωνή στο ανείπωτο». Είναι ο τέταρτος Νορβηγός στον οποίο απονέμεται το βραβείο Νόμπελ.
Ο Γιον Φόσσε γεννήθηκε το 1959 στο Haugesund στη δυτική ακτή της Νορβηγίας. Η τεράστια συλλογή λογοτεχνικών έργων του εκτείνεται σε ποικίλα είδη, όπως θεατρικά έργα, μυθιστορήματα, ποιητικές συλλογές, δοκίμια, παιδική λογοτεχνία και μεταφράσεις.
Σπουδαιότερα θεατρικά έργα του είναι: το Namnet (The Name, 1995), Natta syng sine songar (Nightsongs, 1998), Draum om hausten (Dream of Autumn, 1999) και το Dødsvariasjonar (Death Variations, 2002)
Στα έργα αυτά ο Φόσσε διερευνά δυναμικά τα υπαρξιακά θέματα του ανθρώπινου συναισθήματος, του παραδόξου, της εμπειρίας της θεότητας και της ευαλωτότητας με έναν οδυνηρό, αλλά καινοτόμο τρόπο, με μεταμοντέρνες τεχνικές. Ο Φόσσε επηρεάστηκε από τα έργα των Vesaas, Bernhard, Trakl και Μπέκετ. Για τα έργα του, θεωρείται ως ο Νορβηγός θεατρικός συγγραφέας που άσκησε τη μεγαλύτερη επιρροή μετά τον Ίψεν.
Εξίσου ευρύ και το έργο του στην πεζογραφία. Κορυφαίο έργο του, μια Επταλογία (Septology) που ολοκληρώθηκε το 2021: Det andre namnet (The Other Name, 2019), ‘Eg er ein annan (‘I is Another, 2020) και Eit nytt namn (Ένα νέο όνομα , 2021). Η σειρά αφηγείται τη συνάντηση ενός ηλικιωμένου καλλιτέχνη με μια άλλη εκδοχή του εαυτού του, τις εξερευνήσεις της ανθρώπινης κατάστασης, την αναζήτηση του θείου στοιχείου στον άνθρωπο και ποιο το νόημα να ζεις.
v
Στα ελληνικά κυκλοφορεί το ιδιαίτερο μυθιστόρημα του Γιον Φόσσε «Το άλλο όνομα» (μτφρ. Σωτήρης Σουλιώτης, εκδ. Gutenberg).
ν
Ο Νορβηγός θεατρικός συγγραφέας και πεζογράφος Γιον Φόσσε. Image: Supplied
ν
Ο πρόεδρος της Επιτροπής των Νόμπελ εξήγησε γιατί επιλέχθηκε ο Φόσσε για το φετινό βραβείο.
«Ο Γιον Φόσσε είναι ένας φανταστικός συγγραφέας από πολλές απόψεις και … σε αγγίζει βαθιά όταν τον διαβάζεις… Το ιδιαίτερο με αυτόν είναι ότι έχει αυτή την ιδιαίτερη εγγύτητα, αγγίζει τα βαθύτερα συναισθήματα που έχεις ‒άγχη, ανασφάλειες, ερωτήματα ζωής και θανάτου‒ πράγματα που κάθε άνθρωπος αντιμετωπίζει από την αρχή της ζωής του. Υπό αυτή την έννοια, νομίζω ότι φτάνει πολύ μακριά και όλα αυτά που γράφει έχουν παγκόσμιο αντίκτυπο και δεν έχει σημασία αν είναι δράμα, ποίηση ή πεζογραφία. Είναι ένα είδος έκκλησης στη βασική ιδιότητα των ανθρώπων, την ανθρωπιά».
ν